PSALMUS I. Felicitas justorum, et impiorum miseria.
Dicit ergo: His malis caret,nec hoc tantum sed in lege Domini voluntas ejus.
Psalmus II. Christi imperium panis conatibus homines expugnabunt.
PSALMUS III. David fugiens Absalom a Deo salutem sperat.
PSALMUS IV. David hortatur ad pacem et omnia bona speranda.
PSALMUS V. Contra malignum, auxilium divinum implorat justus.
PSALMUS VI. Oratio poenitentis Dei misericordiam implorantis.
PSALMUS VIII. In operibus suis mirabilis Dominus.
PSALMUS IX. Celebratur potentia Dei qui impios disperdit et pauperes tuetur.
Dicit ergo : Sic adulabuntur impii
PSALMUS XI. Oratio pro imploranda Dei ope contra impios.
PSALMUS XII. Deprecatio animae fidelis in tribulatione.
Dicit ergo: Sic fecisti, sed tandem
Dicit ergo : Sic retribuet mihi et justitiam, et puritatem: et hoc justum,
PSALMUS XVIII. Deum praedicant creaturae et divina. Peccatorum condonatio postulatur.
PSALMUS XIX. Oratio pro principe ad bellum proficiscente.
PSALMUS XX. Christi post depictos inimicos gratiarum actio.
PSALMUS XXI. Christus moriturus obsecrat ut sibi adsit Deus, et eum laudat.
Dicit ergo : Sic rogo : nec mirum :
Dicit ergo : Sic mea dimitte delicta, nec hoc tantum peto, imo, respice ini - micos meos,
PSALMUS XXVI. David sitam profitetur fiduciam in Deo, et ejus implorat auxilium.
PSALMUS XXVIII. Vocantur filii Dei ad adorandum Dominum, cujus vox describitur.
PSALMUS XXIX. Gratiarum actio pro liberatione a morte et tribulatione.
PSALMUS XXX. Precatio Christi et fidelium se Deo in moerore commitentium.
PSALMUS XXXIII. Benedicit Dominum qui est justorum lumen et tutela, et impiorum aversor.
PSALMUS XXXIV. Inimicis excidium, sibi salutem precatur.
Dicit ergo : Confundantur, pro peccatis praeteritis : et revereantur,
PSALMUS XXXV. Impiorum malitia justitia Dei: iustorum gloria.
PSALMUS XXXVI. Bonorum et malorum dispares sunt spes et exitus.
Dicit ergo : 0 infirme, Noli aemulari, indignari scilicet, et offendi, in malignantibus,
PSALMUS XXXVIII. Agit de vanitate et brevitate vitae. Deum orat ut peccatum remittat, et sibi adsit.
PSALMUS XLI. Homo exsul et conturbatus anhelat ad meliorem vitam,
PSALMUS XLII. Spem in Domino reponit a quo judicari exoptat.
PSALMUS XLVI. Deus omnis terroe Dominus
PSALMUS XLVII. Magnus et laudabilis Dominus qui fundavit Sion.
PSALMUS XLVIII. Nihil prosunt opes contra infernum.
Dicit ergo : Audite haec, quae di- cturus sum, omnes gentes
PSALMUS L Poenitentis animae amara contritio.
PSALMUS LI. Frustra in divitiis sperant impii: salus est sperantibus in Domino.
Dicit ergo : Sic gaudebunt justi super afflictum iniquum, et dicent ridendo :
PSALMUS LII. Impiorum insipientia, numerus et paena.
Dicit ergo : Tales sunt mali, sed
Jacta super Dominum curam tuam.
Dicit ergo: Sic psallam, quia es Deus meus
Dicit ergo : Sic vana salus hominis, sed nos. faciemus vir Iidem,
PSALMUS LX. Exsul petit reditum, longam vitam, et ampliationem regni Christi.
Dicit ergo : Sic exclamari, et tu exaudisti me, et hoc in petra, Christo.
PSALMUS LXII. Exsul se in Dei laudibus consolatur : praedicit hostium ruinam.
PSALMUS LXIII. Implorat Dei opem contra inimicos : peribunt, et laetabitur justus.
Dicit ergo : Tanta mala patior, propter quod salvum fac : et etiam quia
Dicit ergo : Bene solvi quae non ra- pueram, quia o Deus Pater, tuscis,
Dicit ergo : Quae praemisi, sustinui ab omnibus simpliciter, et etiam extra-
Dicit ergo : Haec mala mihi intulerunt, ego vero e contrario, orationem meam, ad te,
Dicit ergo : Sic laudabo, et placebit talis laus Deo super vitulum novellum, .
PSALMUS LXIX. Oratio ad opem Dei petendam in magnis periculis.
PSALMUS LXX. Opem Dei implorat adversus persecutores : promittit se Deo gratias acturum.
Dicit ergo : Non est similis tibi : quia quantas ostendisti, etc.
PSALMUS LXXI. Christi regnum justum, pacificum et felix precatur.
Dicit ergo : Sic sit nomen ejus benedi- ctum, et dictum est, quia ante solem
PSALMUS LXXII. Impii felices in hac vita peribunt: Domino adhaerere bonum est.
Dicit ergo : Sic invidus, instabilis fui, terrena inordinate dilexi, et nescivi,
Dicit ergo : Sic rogo ut memor sis, quia ecce inimicus, Judaeorum scilicet populus, ((improperavit
Dicit ergo : Quoniam sic est ut praemisi, propter hoc vovete, et post votum, reddite Deo vestro.
PSALMUS LXXVII. Judaeos excitat memorando beneficia et flagella Dei.
Dicit ergo : Sic dedit volatilia ad capiendum apta : et post manducaverunt, et saturati sunt, nimis,
Dicit ergo : Sic eos in rebus suis affinxit, et post misit in eos iram,
Dicit ergo : Sic est destructa vinea Judaeae, sed, o Deus virtutum, quae
PSALMUS LXXXI. Domini deorum terrae judex judices improbos arguit.
PSALMUS LXXXII. Exponit hostium improperia, et illis exsilium imprecatur.
Dicit ergo : Sic rogo, ut placatus sis avertendo malum, et culpae et paenae :
Dicit ergo : Sic nullus similis, quia Deus est qui glorificatur in consilio, sanctorum suorum :
PSALMUS XCVII. Hortatio ad congratulandum Christo venturo.
Dicit ergo : Dixi, quod psallatis, et ecce modum addo quo psallere debetis.
Dicit ergo : Sic custodiebant testimo-
PSALMUS CII. Omnes creaturas invitat ad recolenda Dei beneficia.
Dicit ergo : Benedic, anima mea, Domino. Tob. xiii, 19 : Anima mea, benedic Dominum, quoniam,
PSALMUS CIV. Hortatur ad cultum Del, memorans ejus beneficia.
Dicit ergo : Sic fuit memor testamenti, promissionis scilicet, quod testamentum disposuit ad Abraham
Dicit ergo : Haec promissa fecit, et etiam dixit. Expone, ut prius.
PSALMUS CV. Deus ob suam bonitatem laudandus : Judaeorum ingratitudo.
Dicit ergo : Haec beneficia illis contulit, et in tantum aperta, quod ipsi crediderunt, verbis ejus.
Dicit ergo : Sic confitemini confessione peccati, et praecipue laudis,
PSALMUS CVII. Dicit cor suum ad Dei cultum paratum, et ideo victoriam sperat.
PSALMUS CVIII. Opem Dei implorat, et proditori dignas paenas praedicit.
PSALMUS CX. Laudat Deum ob beneficia, et incitat ad ejus timorem.
PSALMUS CXII. Laudandus Deus super omnia excelsus et exaltans humiles.
PSALMUS CXIV. Gratiarum actio pro liberatione a periculis.
PSALMUS CXVI. Ad laudandum Deum provocatio.
PSALMUS CXVIII. Multis modis ostendit beatam pilam in legis observatione esse positam.
PSALMUS CXIX. Vitae miserias luget, ab his liberari efflagitat.
PSALMUS CXX. Securus qui se Deo committit.
PSALMUS CXXII. Actus fiduciae in Deum tempore tribulationis.
PSALMUS CXXVI. Vani hominum labores quibus non opitulatur Dominus.
PSALMUS CXXVIII. Funestus impiorum exitus.
PSALMUS CXXIX. Oratio pro precando fiducialiter peccatorum petita.
PSALMUS CXXX. Humilitatis sincera professio.
PSALMUS CXXXIII. Hortatio ad benedicendum Domino.
Dicit ergo : Sic percussit magnos reges, et fortes, . Sehon scilicet, regem Amorrhaeorum,
PSALMUS CXXXVIII. Sciens Deum nihil latere, suam in eum fiduciam profitetur.
Dicit ergo : Sic omnia cognovisti, et prima: et hoc patet, supple, quia, tu, non alius, formasti me,
PSALMUS CXXXIX. Orat pro sua salute : hostibus imprecatur.
PSALMUS CXL. Petii regi a Domino tempore persecutionis.
Dicit ergo : Domine, clamavi, tam diu est, non modo clamo primo, ad te, Clamo, Ad te,
PSALMUS CXLI. Circumdatus a Saule orat pro sua salute.
PSALMUS CXLIII Gratias agit pro victoria: petit hostium exitium.
PSALMUS CXLV. Solus beatus qui soli Deo fidit.
Dicit ergo : Tanta est ejus potentia, talis veritas et justitia, et etiam o Sion,
PSALMUS CXLVI. Hortatio ad laudandum Deum ob ejus beneficia.
PSALMUS CXLVII. Ecclesiam invitat ad laudandum Deum qui eam bonis cumulavit.
PSALMUS CXLVIII. Invitat omnes creaturas ad laudandum Deum.
PSALMUS CXLIX. Gratiarum actio pro insigni victoria.
PSALMUS CL. In omnibus et ubique Deum celebrandum profitetur.
Dicit ergo : Sic Dominus intellectum promisit, quod et vobis facit si vultis, unde moneo : " Nolite fieri sicut equus et mulus, " quae sunt sine intellectu per peccatum maxime superbiae. Psal. xlviii, 13 : Homo cum in honore esset, non intellexit : comparatus est jumentis insipientibus, et similis factus est illis. I ad Tim. vi, 3 et 4 : Si quis... non acquiescit sanis sermonibus Domini nostri Jesu Christi, et ei, quae secundum pietatem est, doctrinae : superbus est, nihil sciens. Item, per torporem acediae. Eccli. xxii, 9 : Cum dormiente loquitur qui enarrat stulto sapientiam : et in fine narrationis dicet: Quis est hic ? Sicut equus qui est animal superbum quantum ad primum, sicut mulus qui est torpens et lentum quantum ad secundum. Significatur autem superbus per equum, quia cervix erigitur. Job, xv, 26 : Cucurrit adversus eum, scilicet Deum, erecto collo. Pes equi ferro munitur, et superbi ad arma et gladios afficiuntur, multum diligunt talia. Prov. XXII, 5 : Arma et gladii invia perversi. Impetuose fertur equus, sic et superbus. Habac. I, 8 : Leviores pardis equi ejus. Jerem. viii, 6 : Omnes conversi sunt ad cursum suum.
Mulus autem significat pigrum. Primo, ratione nominis. Mulus autem dicitur secundum Isidorum, quia " tardas in
" gyro molando ducit molas, " sicut pigri. Proverb. XXVI, 14 : Sicut ostium vertitur in cardine suo, ita piger in lectulo suo. Secundo, ratione sterilitatis : sterilis enim est mulus. Aristoteles : " Genus " mulorum non generat omnino. " Et piger nullum facit fructum. Proverb. XXI, 25 : Desideria occidunt pigrum : noluerunt enim quidquam manus ejus operari. Tertio, ratione generis: est enim animal bigenerinum, ex duplici scilicet specie genitum, equo et asina, et neutram speciem implet. Sic piger commune habet cum bonis velle bonam operationem, cum malis nolle operari. Proverb. xiii, 4 : Vult, et non vult piger. Vel per equum Gentilis populus est domitus : per mulum Judaicus stolidus.
" In camo et fraeno. " Hic secundum, in quo tangit paenam partis vegetabilis, nutrimenti subtractionem, et minorem et majorem : et hoc facit poenitens hanc miseriam eis imprecando ad bonum eorum, scilicet conversionem.
Ait enim : Sic vos peccatores cavete fieri sicut equus et mulus, quia si noluerint, o tu Domine eorum " qui non approximant ad te, " sed magis fugiunt per culpam. Psal. cxviii, 155 : Longe a peccatoribus salus : maxillas, quibus debent cibum masticare, constringe in camo, id est, per camum, qui minus constringit, ei prius aliquid nutrimenti subtrahendo, et postea si correpti non fuerint, " in fraeno, " quod fortius stringit. Isa. xxxvii, 29, dicitur superbo cuidam : Ponam circulum in naribus tuis, et fraenum in labiis tuis, et reducam te per viam, per quam non venisti.
Et nota ordinem. Primo enim debemus corripere mansuete, tamquam imponendo camum. Ad Galat .VI, 1 : Vos qui spirituales estis, hujusmodi hominem scilicet, instruite in spiritu lenitatis. Postea si opus fuerit, dure imponendo fraenum. Ad Tit. I, 13 : Increpa illos dure. Job, xxx, 11 : Fraenum posuit in os meum. Bonum fraenum abstinentia, quae refraenat a multis. Ezechiel. XXIX, 4 : Ponam fraenum in maxillis tuis. E contrario multi praelatorum statim volunt subditis imponere fraenum, majorem et gravem correctionem, statim excommunicando, fulminando, contra illud Eccli. XVII, 23 et 24 : Nimis odito exsecrationem : et cognosce justitias et judicia Dei, etc.
" Multa flagella. " Hic tertia poena in sensibili potentia, scilicet flagellorum co pia.
Ait enim : Sic excaecabuntur intelle ctu, et in vegetabili, et etiam " multe flagella, " supple, sunt, " peccatoris, " ipsam ejus sensibilem torquentia in praesenti. Prov. XXVI, 3 : Flagellum equo et camus asino, et virga in dorso imprudentium. Psal. XXXIV, 15 : Congregata sunt super me flagella, et ignoravi. Et bona sunt in praesenti et amoris signa, non crudelitatis. Hieronymus ad Alardum : " Putridae carnes ferro indigent, et " cauterio. Non est medicinae culpa, sed "vulneris, cum crudelitate non parcat "medicus, ut parcat. " Seneca : " Ut " misereatur, et nisi flagellaret, crudeli-" tas esset. " Propter hoc dicebat Judith, VII, 20 : In tuo flagello vindica iniquitates nostras. Multa etenim parata sunt in futuro, tam in judicio quam in inferno. In judicio, quia quot verba Christi, tot mallei igniti contra peccatores. Jerem. XXIII, 29 : Numquid non verba mea sunt quasi ignis, dicit Dominus: et quasi malleus conterens petras 1 Proverb. XIX, 29 : Parata sunt derisoribus judicia, et mallei percutientes stultorum corporibus. Anselmus in Meditationibus suis : " Vae, vae, vae, ira Omnipotentis " ubi poteris capi in me ? Non est quod "te possit tolerare in toto me. 0 anguli stiae, hinc erunt accusantia peccata, " inde terrens justitia, subtus patens hor-" ridum chaos inferni, desuper iratus ju-" dex, intus conscientia urens, foris " mundus ardens, vix justus salvabitur,
"peccator tunc deprehensus ubi pare-" bit? " Sic in judicio multa flagella, sed quid post uno verbo, Job, xx, 22 : Omnis dolor irruet super eum, verbo Dei exsufflatam in infernum.
" Sperantem autem. " Hic exhortatio ad bonos, et promittit eis primo de praeteritis peccatis misericordiam. Secundo, invitat ad laetitiam pro futuris bonis, ibi, a Laetamini. " Tertio, ad gloriationem de praesentibus etiam acceptis, ibi, " Et gloriamini. "
Ait enim : Sic de peccatoribus. " Autem, " pro sed, " sperantem in Domino. " Qui ex toto in Deo confidit, omnia illi attribuit, dicens illud Isa. XXVI, 12 : Omnia opera nostra operatus es nobis, Domine, et etiam operaris et operaberis. " Misericordia circumdabit, " Dominus. " Misericordia, " ablativi casus. " Misericordia, " inquam, in tribulationibus consolabitur, sicut tribulationes circumdant. II ad Corinth. I, 5 : Sicut abundant passiones Christi in nobis : ita et per Christum abundat consolatio nostra. Psal. CII, 4: Qui coronat te in misericordia et miserationibus, beatificans te in futuro. Job, xl, 5 : Circumda tibi decorem.
" Laetamini in Domino. " Ecce secundum. Quasi diceret: Sic misericordia circumdabit, et propter hoc, o vos justi, Laetamini in Domino, tacita suavitate interius. Cassiodorus : c Laetari est tacitae " mentis suavitate mulceri. " Et exsultate, " laetitia in gestu monstrata exterius. Idem : " Exsultare est concitati animi " fervore gaudere. " Et notatur profectus in gaudio justorum : procedit enim ab interiori gaudio, usquequo procedat exterius. Tob. III, 22: Post tempestatem tranquillum facis, quantum ad primum : et post lacrymationem et fletum, exsultationem infundis, quantum ad secundum. II ad Cor. VII, 4 : Repletus sum consolatione, superabundo gaudio.
" Et gloriamini. " Ecce tertium. Quasi diceret: Sic " laetamini et gloriamini omnes recti corde, " de puritate conscientiae. II ad Corinth. I, 12 : Gloria nostra haec est, testimonium conscientiae nostrae. Et quia certa spe estis filii Dei futuri in futura gloria. Ad Roman. v, 2 : Gloriamur in spe filiorum Dei. Vel sic : " Laetamini " justi incipientes : " exsultate " justi proficientes, " et gloriamini " recti corde, perfecti. Vel tangitur hic triplex gaudii materia, quia gaudendum est de ablata culpa, pro collata gratia, et pro sperata gloria, quibus tribus respondent haec tria., Quantum ad primum, " laetamini, " quia liberati a tyranno opprimente, Joan. VIII, 34 : Qui facit peccatum, servus est peccati. A laqueo constringente, Prov. v, 22 : Iniquitates suae capiunt impium. Psal. cxxiii, 7 : Laqueus contritus est, et nos liberati sumus. Pro collata gratia, quia nos justificat et conservat, Eccli. I, 18 : Religiositas custodiet, et justificabit cor, jucunditatem atque gaudium dabit. Pro gloria exspectata, Prov. xxviii, 12 : In exsultatione justorum multa gloria est.