SUMMA CONTRA GENTILES

 LIBER 1

 Capitulus 1

 Capitulus 2

 Capitulus 3

 Capitulus 4

 Capitulus 5

 Capitulus 6

 Capitulus 7

 Capitulus 8

 Capitulus 9

 Capitulus 10

 Capitulus 11

 Capitulus 12

 Capitulus 13

 Capitulus 14

 Capitulus 15

 Capitulus 16

 Capitulus 17

 Capitulus 18

 Capitulus 19

 Capitulus 20

 Capitulus 21

 Capitulus 22

 Capitulus 23

 Capitulus 24

 Capitulus 25

 Capitulus 26

 Capitulus 27

 Capitulus 28

 Capitulus 29

 Capitulus 30

 Capitulus 31

 Capitulus 32

 Capitulus 33

 Capitulus 34

 Capitulus 35

 Capitulus 36

 Capitulus 37

 Capitulus 38

 Capitulus 39

 Capitulus 40

 Capitulus 41

 Capitulus 42

 Capitulus 43

 Capitulus 44

 Capitulus 45

 Capitulus 46

 Capitulus 47

 Capitulus 48

 Capitulus 49

 Capitulus 50

 Capitulus 51

 Capitulus 53

 Capitulus 54

 Capitulus 55

 Capitulus 56

 Capitulus 57

 Capitulus 58

 Capitulus 59

 Capitulus 60

 Capitulus 61

 Capitulus 62

 Capitulus 63

 Capitulus 64

 Capitulus 65

 Capitulus 66

 Capitulus 67

 Capitulus 68

 Capitulus 69

 Capitulus 70

 Capitulus 71

 Capitulus 72

 Capitulus 73

 Capitulus 74

 Capitulus 75

 Capitulus 76

 Capitulus 77

 Capitulus 78

 Capitulus 79

 Capitulus 80

 Capitulus 81

 Capitulus 82

 Capitulus 83

 Capitulus 84

 Capitulus 85

 Capitulus 86

 Capitulus 87

 Capitulus 88

 Capitulus 89

 Capitulus 90

 Capitulus 91

 Capitulus 92

 Capitulus 93

 Capitulus 94

 Capitulus 95

 Capitulus 96

 Capitulus 97

 Capitulus 98

 Capitulus 99

 Capitulus 100

 Capitulus 101

 Capitulus 102

 LIBER 2

 Capitulus 1

 Capitulus 2

 Capitulus 3

 Capitulus 4

 Capitulus 5

 Capitulus 6

 Capitulus 7

 Capitulus 8

 Capitulus 9

 Capitulus 10

 Capitulus 11

 Capitulus 12

 Capitulus 13

 Capitulus 15

 Capitulus 16

 Capitulus 17

 Capitulus 18

 Capitulus 19

 Capitulus 20

 Capitulus 21

 Capitulus 22

 Capitulus 23

 Capitulus 24

 Capitulus 25

 Capitulus 26

 Capitulus 27

 Capitulus 28

 Capitulus 30

 Capitulus 31

 Capitulus 32

 Capitulus 33

 Capitulus 34

 Capitulus 35

 Capitulus 36

 Capitulus 37

 Capitulus 38

 Capitulus 39

 Capitulus 40

 Capitulus 41

 Capitulus 42

 Capitulus 43

 Capitulus 44

 Capitulus 45

 Capitulus 46

 Capitulus 47

 Capitulus 48

 Capitulus 49

 Capitulus 50

 Capitulus 51

 Capitulus 52

 Capitulus 53

 Capitulus 54

 Capitulus 55

 Capitulus 56

 Capitulus 57

 Capitulus 58

 Capitulus 59

 Capitulus 60

 Capitulus 61

 Capitulus 62

 Capitulus 63

 Capitulus 64

 Capitulus 65

 Capitulus 66

 Capitulus 67

 Capitulus 68

 Capitulus 69

 Capitulus 70

 Capitulus 71

 Capitulus 72

 Capitulus 73

 Capitulus 74

 Capitulus 75

 Capitulus 76

 Capitulus 77

 Capitulus 78

 Capitulus 79

 Capitulus 80

 Capitulus 82

 Capitulus 83

 Capitulus 84

 Capitulus 85

 Capitulus 86

 Capitulus 87

 Capitulus 88

 Capitulus 89

 Capitulus 90

 Capitulus 91

 Capitulus 92

 Capitulus 93

 Capitulus 94

 Capitulus 95

 Capitulus 96

 Capitulus 97

 Capitulus 98

 Capitulus 99

 Capitulus 100

 Capitulus 101

 LIBER 3

 Capitulus 1

 Capitulus 2

 Capitulus 3

 Capitulus 4

 Capitulus 5

 Capitulus 7

 Capitulus 8

 Capitulus 10

 Capitulus 11

 Capitulus 12

 Capitulus 13

 Capitulus 14

 Capitulus 15

 Capitulus 16

 Capitulus 17

 Capitulus 18

 Capitulus 19

 Capitulus 20

 Capitulus 21

 Capitulus 22

 Capitulus 23

 Capitulus 24

 Capitulus 25

 Capitulus 26

 Capitulus 27

 Capitulus 28

 Capitulus 29

 Capitulus 30

 Capitulus 31

 Capitulus 32

 Capitulus 33

 Capitulus 34

 Capitulus 35

 Capitulus 36

 Capitulus 37

 Capitulus 38

 Capitulus 39

 Capitulus 40

 Capitulus 41

 Capitulus 42

 Capitulus 43

 Capitulus 44

 Capitulus 45

 Capitulus 46

 Capitulus 47

 Capitulus 48

 Capitulus 49

 Capitulus 50

 Capitulus 51

 Capitulus 52

 Capitulus 53

 Capitulus 54

 Capitulus 55

 Capitulus 56

 Capitulus 57

 Capitulus 58

 Capitulus 59

 Capitulus 60

 Capitulus 61

 Capitulus 62

 Capitulus 63

 Capitulus 64

 Capitulus 65

 Capitulus 66

 Capitulus 67

 Capitulus 68

 Capitulus 69

 Capitulus 70

 Capitulus 71

 Capitulus 72

 Capitulus 73

 Capitulus 74

 Capitulus 75

 Capitulus 76

 Capitulus 77

 Capitulus 78

 Capitulus 79

 Capitulus 80

 Capitulus 81

 Capitulus 82

 Capitulus 83

 Capitulus 84

 Capitulus 85

 Capitulus 86

 Capitulus 87

 Capitulus 88

 Capitulus 89

 Capitulus 90

 Capitulus 91

 Capitulus 92

 Capitulus 93

 Capitulus 94

 Capitulus 95

 Capitulus 97

 Capitulus 98

 Capitulus 99

 Capitulus 100

 Capitulus 101

 Capitulus 102

 Capitulus 103

 Capitulus 104

 Capitulus 105

 Capitulus 106

 Capitulus 107

 Capitulus 108

 Capitulus 109

 Capitulus 110

 Capitulus 111

 Capitulus 112

 Capitulus 113

 Capitulus 114

 Capitulus 115

 Capitulus 116

 Capitulus 117

 Capitulus 118

 Capitulus 119

 Capitulus 120

 Capitulus 121

 Capitulus 122

 Capitulus 123

 Capitulus 124

 Capitulus 125

 Capitulus 126

 Capitulus 127

 Capitulus 128

 Capitulus 129

 Capitulus 130

 Capitulus 131

 Capitulus 132

 Capitulus 133

 Capitulus 134

 Capitulus 135

 Capitulus 136

 Capitulus 138

 Capitulus 139

 Capitulus 140

 Capitulus 141

 Capitulus 142

 Capitulus 143

 Capitulus 144

 Capitulus 145

 Capitulus 146

 Capitulus 147

 Capitulus 148

 Capitulus 149

 Capitulus 150

 Capitulus 151

 Capitulus 152

 Capitulus 153

 Capitulus 154

 Capitulus 155

 Capitulus 156

 Capitulus 157

 Capitulus 158

 Capitulus 159

 Capitulus 160

 Capitulus 161

 Capitulus 162

 Capitulus 163

 LIBER 4

 Capitulus 1

 Capitulus 2

 Capitulus 3

 Capitulus 4

 Capitulus 5

 Capitulus 6

 Capitulus 7

 Capitulus 8

 Capitulus 9

 Capitulus 10

 Capitulus 11

 Capitulus 12

 Capitulus 13

 Capitulus 14

 Capitulus 15

 Capitulus 16

 Capitulus 17

 Capitulus 18

 Capitulus 19

 Capitulus 20

 Capitulus 21

 Capitulus 22

 Capitulus 23

 Capitulus 24

 Capitulus 25

 Capitulus 26

 Capitulus 27

 Capitulus 28

 Capitulus 29

 Capitulus 30

 Capitulus 31

 Capitulus 32

 Capitulus 33

 Capitulus 34

 Capitulus 35

 Capitulus 36

 Capitulus 37

 Capitulus 38

 Capitulus 39

 Capitulus 40

 Capitulus 41

 Capitulus 42

 Capitulus 43

 Capitulus 44

 Capitulus 45

 Capitulus 46

 Capitulus 47

 Capitulus 48

 Capitulus 49

 Capitulus 50

 Capitulus 51

 Capitulus 52

 Capitulus 53

 Capitulus 54

 Capitulus 55

 Capitulus 56

 Capitulus 57

 Capitulus 58

 Capitulus 59

 Capitulus 60

 Capitulus 61

 Capitulus 62

 Capitulus 63

 Capitulus 64

 Capitulus 65

 Capitulus 66

 Capitulus 67

 Capitulus 68

 Capitulus 69

 Capitulus 70

 Capitulus 71

 Capitulus 72

 Capitulus 73

 Capitulus 74

 Capitulus 75

 Capitulus 76

 Capitulus 77

 Capitulus 78

 Capitulus 79

 Capitulus 80

 Capitulus 81

 Capitulus 82

 Capitulus 83

 Capitulus 84

 Capitulus 85

 Capitulus 86

 Capitulus 87

 Capitulus 88

 Capitulus 89

 Capitulus 90

 Capitulus 91

 Capitulus 92

 Capitulus 93

 Capitulus 94

 Capitulus 95

 Capitulus 96

 Capitulus 97

Capitulus 51

Obiectiones contra peccatum originale.

Sunt autem quaedam quae huic veritati adversari videntur.

Peccatum enim unius aliis non imputatur ad culpam: unde Ezech. 18-20 dicitur quod filius non portat iniquitatem patris.

Et huius ratio est quia non laudamur neque vituperamur nisi ex his quae in nobis sunt. Haec autem sunt quae nostra voluntate committimus. Non igitur peccatum primi hominis toti humano generi imputatur.

Si vero quis dicat quod, uno peccante, omnes peccaverunt in ipso ut apostolus dicere videtur, et sic uni non imputatur peccatum alterius, sed suum peccatum:- hoc etiam, ut videtur, stare non potest.

Quia illi qui ex Adam nati sunt, quando Adam peccavit, in eo nondum erant actu, sed virtute tantum, sicut in prima origine.

Peccare autem, cum sit agere, non competit nisi existenti in actu. Non igitur in Adam omnes peccavimus.

Si autem ita dicatur nos in Adam peccasse quasi originaliter ab eo in nos peccatum proveniat simul cum natura:- hoc etiam impossibile videtur.

Accidens enim, cum de subiecto ad subiectum non transeat, non potest traduci nisi subiectum traducatur. Subiectum autem peccati anima rationalis est, quae non traducitur in nos ex primo parente, sed a deo singillatim creatur in unoquoque, ut in secundo ostensum est. Non igitur per originem peccatum ad nos ab Adam derivari potest.

Adhuc. Si peccatum a primo parente in alios derivatur quia ab eo originem trahunt, cum christus a primo parente originem duxerit, videtur quod ipse etiam peccato originali subiectus fuerit. Quod est alienum a fide.

Praeterea. Quod consequitur aliquid secundum suam originem naturalem, est ei naturale. Quod autem est alicui naturale, non est peccatum in ipso: sicut in talpa non est peccatum quod visu caret. Non igitur per originem a primo homine peccatum ad alios potuit derivari.

Si autem dicatur quod peccatum a primo parente in posteros derivatur per originem, non inquantum est naturalis, sed inquantum est vitiata:- hoc etiam, ut videtur, stare non potest.

Defectus enim in opere naturae non accidit nisi per defectum alicuius naturalis principii: sicut per corruptionem aliquam quae est in semine, causantur monstrosi partus animalium. Non est autem dare alicuius naturalis principii corruptionem in humano semine. Non videtur igitur quod aliquod peccatum ex vitiata origine derivetur in posteros a primo parente.

Item. Peccata quae proveniunt in operibus naturae per corruptionem alicuius principii, non fiunt semper vel frequenter, sed ut in paucioribus. Si igitur per vitiatam originem peccatum a primo parente in posteros derivetur, non derivabitur in omnes, sed in aliquos paucos.

Praeterea. Si per vitiatam originem aliquis defectus in prole proveniat, eiusdem generis oportet esse illum defectum cum vitio qui est in origine: quia effectus sunt conformes suis causis. Origo autem, sive generatio humana, cum sit actus potentiae generativae, quae nullo modo participat rationem, non potest habere in se vitium quod pertineat ad genus culpae: quia in his solis actibus potest esse virtus vel vitium qui subduntur aliqualiter rationi; unde non imputatur homini ad culpam si propter vitiatam originem, nascatur leprosus vel caecus.

Nullo igitur modo defectus culpabilis provenire potest a primo parente in posteros per vitiatam originem.

Adhuc. Naturae bonum per peccatum non tollitur: unde etiam in Daemonibus manent naturalia bona, ut dionysius dicit. Generatio autem est actus naturae.

Non igitur per peccatum primi hominis vitiari potuit humanae generationis origo, ut sic peccatum primi hominis ad posteros derivaretur.

Amplius. Homo generat sibi similem secundum speciem. In his ergo quae non pertinent ad generationem speciei, non oportet filium assimilari parentibus. Peccatum autem non potest pertinere ad rationem speciei: quia peccatum non est eorum quae sunt secundum naturam, sed magis corruptio naturalis ordinis. Non igitur oportet quod ex primo homine peccante alii peccatores nascantur.

Praeterea. Filii magis similantur proximis parentibus quam remotis. Contingit autem quandoque quod proximi parentes sunt sine peccato, et in actu etiam generationis nullum peccatum committitur.

Non igitur propter peccatum primi parentis peccatores omnes nascuntur.

Deinde, si peccatum a primo homine in alios derivatum est; maioris autem virtutis in agendo est bonum quam malum, ut supra ostensum est: multo magis satisfactio Adae, et iustitia eius, per eum ad alios transivit.

Adhuc. Si peccatum primi hominis per originem propagatur in posteros, pari etiam ratione peccata aliorum parentum ad posteros deveniunt. Et sic semper posteriores essent magis onerati peccatis quam priores.

Quod praecipue ex hoc sequi necesse est, si peccatum transit a parente in prolem, et satisfactio transire non potest.