Albert the Great, Commentarii In Psalmos

Dicit ergo : Sic exaltate et hoc modo, " Confitemini, " confessione laudis, et hoc " in cithara, " in carne scilicet per paenitentiam afflicta. Non enim intelligitur de materiali cithara : et si hoc aliquando fiebat antiquitus, erat ejus quod faciendum erat figura. Augustinus:" Ne-" mo cum hoc audit, convertat cor ad " theatrica instrumenta : talia enim re-" prehenduntur. " Isa. v, 12 : Cithara et lyra, et tympanum, et tibia, et vinum in conviviis vestris. Et Job, XXI, 12: Tenent tympanum et citharam, et gaudent ad sonum organi. Ergo cithara dicitur caro mortificata, scilicet corpus afflictum paenitentia. Et bene, primo ratione diffusionis. Dicit enim Isidorus : " Cithara est " lignei ventris in imo sita concavitas. " Imum enim in nobis caro est, altum spiritus : in hac autem venter est, et concavitas pectoris, quae ad litteram resonat. Propter hoc dicebat forte, Isa. XVI, 11 : Venter meus ad Moab quasi cithara sonabit. Item, ratione nominis : quia sicut dicit Isidorus : " Cithara dicitur a cito " iterata percussione. " Cito enim et frequenter percutitur. Sic caro cito, statim ut titillat, frequenter est percutienda, sicut illius cithara, qui dicebat : Et fui flagellatus tota die, et castigatio mea in matutinis . Dulcis est sonus hujus citharae in auribus Dei, quando ab imo ventris gemit, et pectus tundit. Apoc. XIV, 2: Et vocem,quam audivi sicut citharoedorum citharizantium in citharis suis. Cantic. VIII, 13 : Amici auscultant: fac me audire vocem tuam. Sed, heu I potest dici illud Isa. XXIV, 8 : Conticuit dulcedo citharae. Suam citharam percutiebat, qui dicebat, I ad Corinth IX, 27 : Castigo corpus meum et in servitutem redigo, etc. Invitamur ad citharizandum. Isa. xxiii, 16 : Sume citharam, circui civitatem, ''etc.

" In psalterio. " Hic est secundum, in quo monet laudare in adimpletione mandatorum. Primo veteris legis. Secundo, novae, ibi, " Cantate ei. "

Ait enim : Sic " confitemini in cithara, " et etiam " in psalterio decem chordarum, " id est, in charitate, de qua tamquam decem chordae pendet tota connexio mandatorum. Matth. XXII, 40 : In his duobus mandatis universa lex pendet et Prophetae. Psal. cxliii, 9 : In psalterio decachordo psallam tibi. Et bene per citharam carnis mortificatio quae reddit sonum ab imo, per psalterium mandata in charitate, quae sonum reddit a superiori parte.

" Cantate ei canticum. " Hic praecipit vel suadet, Se adjunctione mandatorum legis.

Ait enim : Sic "in psalterio decem chordarum : " et etiam " cantate ei canticum novum, " id est, Novi Testamenti mandata, non solum lingua, sed etiam opere adimplete, et in vita. Psal. CIII, 33 : Cantabo Domino in vita mea, sed in superadditione mandatum Novi Testamenti, quia Matth. v, 20 : Nisi abundaverit justitia vestra plusquam Scribarum,etc. Ad Coloss. iii, 16 : Commonentes vosmetipsos inpsalmis, et hymnis, et canticis spiritualibus. Hoc canticum cantant dulciter adimplentes Christi consilia in Evangelio data. Apocalyps. XIV, 3 : Virgines... cantabant quasi canticum novum, ante sedem Dei. " Bene psallite, " sic monuit ad exaltandum et cantandum opere : hic, ut etiam voce. Ait enim: Sic et Veteris et Novi Testamenti mandata adimplete, " et bene psallite ei in vociferatione, "id est, bonae operationi vocem laudis addite, ut hilaris sit vestra oblatio, et exterius exserat se in gaudio : hoc faciant, etnon gementes. II ad Corinth. IX, 7 : Hilarem enim datorem diligit Deus.

Et recte nobis praecipitur plus quam antiquis, triplici ratione : quia praemium promittitur : illis autem tantum terrena, Isa. I, 21 : Si audieritis me, bona terraecomedetis. Sed nobis caelestia, Matth. vii, 21: Qui facit voluntatem Patris mei, qui in caelis est, ipse intrabit in regnum caelorum. Item, quia fortius adjutorium nobis confertur. Sacramenta enim antiquorum aut non conferebant gratiam, aut non tantum, quantum modo. Ad Haebr. VII, 19 : Nihil ad perfectum adduxit lex. Sed Joan. VI, 55 : Qui manducat meam carnem et bibit meum sanguinem, habet vitam aeternam. Tertio, quia nobis exhibetur praecipuum exemplum,ipse Dei Filius, qui hoc adimplevit, ut nobis implenda demonstraret. Joan. xiii,15 : Exemplum dedi vobis,ut quemadmodum ego feci vobis, ita et vos faciatis.

" Quia rectum est. " Hic ponitur ratio quare laudandus, quod fuit tertium, et assignatur duplex. Primo, ratione suae bonitatis. Secundo, ratione potestatis, ibi, a Verbo Domini caeli. "

In primatria. Primo, ratione bonitatis in sermone. Secundo, rationebonitatisin opere, ibi," Et omnia opera. " Tertio, rationebonitatisin interiori virtute, ibi, ((Diligit misericordiam, " Sed quia verbum Domini est et promisssio divina, et doctrina Evangelica, aliter exponitur hoc.

Ait enim : Sic eum laudate, et hoc modo, et dignum est, " quia rectum est verbum Domini, " divina scilicet promissio. Promissio enim non est recta, aut quia non rectum promittitur, aut quia promissum non solvitur secundum illud Eccle.v, 3 : Displicet ei, scilicet Deo, infidelis et stulta promissio. Sed de Deo dicitur, Isai. xlv, 19 : Ego Dominus loquens justitiam, annuntians recta. Et immutabiliter, Num. xxiii, 19 : Non est Deus quasi homo, ut mentiatur: nec ut filius hominis, ut mutetur. Dixit ergo,et non faciet ? quasi diceret : Non.

Vel sic : " Rectum est verbum Domini, " id est, Evangelium, quod dicitur " rectum, " quia non discrepat a rectitudine veritatis, quia nihil ibi falsum. Psal.

cxviii, 142 : Lex tua veritas. Nec a rectitudine aequitatis, sicut Vetus Testamentum, in quo dabatur libellus repudii, quod erat contra aequitatem. Proverb. viii, 6 et 7 : Aperientur labia mea, ut recta praedicent. Veritatem meditabitur guttur meum, et labia mea detestabuntur impium. Et dicitur verbum, non verba, propter bonitatem: si enim Novum Veteri comparetur, brevius est sermone, sed multo potentius virtute. Isai. x, 23, Alia littera : Verbum abbreviatum faciet Dominus super terram : sed virtute magnum. Matth. v, 20 : Nisi abundaverit justitia vestra plusquam Scribarum et Pharisaeorum, etc. Prov. xv, 5 : In abundanti justitia, virtus maxima est.a Et omnia opera ejus. " Hic ostendit veritatem bonitatis in opere, quia " omnia opera ejus in fide, " id est, in fieri omnia promissa ejus : fides enim dicitur, eo quod fit quod dicitur. Tunc ergo opus est in fide, quando aliquis operatur secundum quod dixit. Matth. v, 18 : Iota unum, aut unus apex non praeteribit a lege, donec omnia fiant. Vel, " Omnia opera ejus, " id est, miracula : quae sunt proprie opera sua, " in fide, "in habentibus fidem. Luc. viii, 48 : Fides tua te salvam fecit. Matth. IX, 22 :Sipotescredere, omnia possibilia sunt credenti.

Vel sic : " Omnia opera ejus, " id est, remuneratione digna, quae ejus sunt, quia in nobis facit illa : sunt " in fide " facta : aliter non remuneraret illa. Ad Hebr. XI, 6 : Sine fide impossibile est placere Deo.

" Diligit misericordiam et judicium. " Hic commendat eum ab interiori virtute triplici. A pietate, a justitia, ibi, " Et judicium. "Et a largitate, ibi, " Misericordia Domini plena est. "