DAMASCENA 431

RESPONSIO ADVOCATI AD ANIMADVERSIONES PROMOTORIS FIDEI. Quum

Advocatus responsum dedisset cunctis animadversionibus quoad acto- rum formam, transiit ad diluendas illas quae respiciunt collecta- rum depositionum substantiam, et ait: queritur Censor testes non fuisse, nec de vi et gravitate iuramenti monitos , nec super gene- ralia, quae audiunt, rogatos. At quoad primum, licet acta expli- cite non referant monitionem super vi et gravitate iuramenti esse factam, non ideo concludendum est, eam fuisse ; omissam. Quidquid tamen sit ; baec monitio, licet utilis , non tamen necessaria est, nec ab ulla lege pro examinum validitate, in actis praesertim or- dinaria auctoritate confectis , requiritur. Quisquis enim, qui vix primis catholicae fidei rudimentis imbutus fuerit, probe noscit quanta sit iurisiurandi gravitas, quantaque periurii nefanditas ac scelus abnormissimum. Quoad alterum vero, cum ordinaria inquisitio non- nisi iuris communis normas servare teneatur , nil aliud Censor potest a iudicibus requirere, nisi ut ipsi in testium examine iis generalitatibus satisfaciant, quae ius commune praescribit.Iamvero in casu nostro iudices, singulos testes de nomine, cognomine, aetate, patria rogarunt ; singulos ad examen non admiserunt , nisi prius iuratos de veritate dicenda secretoque servando. Si aliae generales interrogationes in Sacra Rituum Congñe testibus fieri consuetae heic deficiunt, advertendum est haec acta fuisse confecta Damasci, urbe ab Apostolica Sede valde dissita, in qua a Missionariis ad anima- rum conversionem assiduis laboribus intentis non ea requiri potest iuris nostri peritia, quae alios Antistites distinguit ; ita ut potius admirandum sit tanta sedulitate eadem acta fuisse perfecta, ut nul- lum substantiae defectum complectantur, ac in pluribus , nedum communis iuris normas, sed ipsas peculiares nostrae Congregationis constitutiones ad unguem servatas ostendant.

Nec quidquam officit Iudices ab Ordinario deputatos huius fori consuetudinis ignaros una cum processualibus actis litteras suas ad Sacram hanc Congñem super testium fide non dedisse. Siquidem edocet Bened. X I Y lib. 2, cap. 50, n.4: necessitatem Sanctam ipsam Sedem certiorem reddendi de fide testibus examinatis tribuenda derivari a formula Litterarum Remissorialium et per consequens esse coercitam intra solos Processus Apostolicos.

Verum estne propter hunc defectum dubium movendum de fide testibus habenda? Minime gentium ; nulla enim adest ratio, quae hoc dubium cohonestet. Siquidem in re nostra valet iuris adagium « nemo praesumitur malus nisi probetur « praesertim cum de per-