434 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium- Officiale

üerent canonici ; etiam ad dispositionem qua promovendi assumendi

erant ex clericis paroeciae Pontifex moveri potui t ex rationibus aequitatis,

nempe qua bona ecclesiae S. Mcolai supponere poterat acquisita ex paroe-

cianorum oblationibus; ast quoad ius electionis idem dici non potest et

nihil aliud remanet nisi ut teneamus Pontificem ex mera benevolentia con-

cessisse Capitulo privilegium quod tunc temporis mul ta alia Capitula habe-

bant , quo imo et maiora habebant (cf. ex. gr. 1. 31, X, I, 6 et causas

citatas apud Monitore eccl., an. 1904, p. 442-443).

b) Vi Bullae Pii VI I Superaddita, diei 17 marti i 1816, ecclesia colle-

giata S. Nicolai, postulante rege Ferdinando I, cui conceditur ius praesen-

tandi Episcopum, erigitur in cathedralem, Capitulum numero augetur,

dotatio item desumitur ex reditibus ipsius ecclesiae, relinquitur Capi-

tulo ius eligendi sed al ternatim cum Episcopo, admit t i tur tamen ius

optionis, excepta dignitate archipresbyterali et canonicatibus theologali

et poenitentiario conferendis ab Episcopo praevio concursu (ibidem,

p. 12, 14). De cetero confirmantur omnia quae antea Capitulo concessa

fuerant.

Hac bulla igitur Capituli ius electionis valde imminuitur et reducitur

fere ad tramitem iuris communis ex quo tunc electio canonicorum com-

petebat simultanee Episcopo et Capitulo (Ferraris, Bibl., v. oanonieatus,

art. I I , n. 1, 5; Wernz, t. I I , n. 781); unde ex hoc capite loqui non vacat

de concessione ex aliqua fundatione stricte dicta. Sed neque ius optionis

tali titulo niti, pa te t ex eo quod etiam in hac bulla nulla species stricte

dictae fundationis apparet , qua canonici ius illud mereantur. Praeterea,

Pontifex admittit ius optionis, quod forsan acquisitum fuerat ex consue-

tudine, prout apud alia Capitula accidit (Wernz, 1. c., n. 780), vel ex pri-

vilegio apostolico, prout innuitur in eadem bulla p. 7 in fine. Hypothesis

favorabilior canonicis est ut ius optionis ortum sit in compensationem

limitationis factae circa ius electionis; sed hoc ius, ut vidimus, fuit ex

privilegio concessum in limine erectionis; ergo etiam ius optionis non potest

melioris huius esse naturae .

c) yi Bullae Pii IX Ad amplificandum 14 iulii 1847, Capitulo cathedrali

S. Nicolai unitur Capitulum collegiale S. Mariae Maioris. Quoad canoni-

corum iura optionis et electionis nihil de novo disponitur, nisi quod haec

iura, prout habentur in bulla Superaddita, extenduntur ad canonicos

et beneficiarios addictos servitio ecclesiae S. Mariae (ib., p. 6). Quae in hac

bulla difficultatem facere videantur sunt verba haec dumtaxa t : « Quibus

« praeiactis ... praestat omnino ut pristina iura, etiam patronatus, quibus

« unumquodque illorum huc usque potiebatur in ipsummet cathedrale Capi-

« tulum, simul iuncta conferantur », etc. Sed si contextus inspiciatur, clare