N.7

Amici mei et proximi mei. Supra Psalmista diligenter exposuit miseriam suam, quam a superiori et ab inferiori patitur; hic autem miseriam quam patitur ab aequali. Circa hoc duo facit. Primo ostendit quid patiatur ab hominibus. Secundo, qua de causa, ibi, inimici autem mei. Circa primum tria facit. Primo praemittit mala quae patitur ab hominibus. Secundo ostendit patientiam suam in illis, ibi, ego autem. Tertio ostendit patientiae causam, ibi, quoniam in te domine. Ostendit ergo se afflictum ab omni genere hominum: et pulchre, quia ostendit primo, se pati afflictionem ab amicis.

Secundo ab inimicis, ibi, et vim faciebant. Amici affligunt dupliciter: persequendo et derelinquendo: quia ex hoc ipso quod non juvant, affligunt. Et qui juxta me. Item amicorum est duplex genus.

Quidam sunt soli amici et extranei. Quidam amici et cognati; et ab utrisque dicit se affligi. Quantum ad primum dicit, amici mei. Et potest intelligi, vel ex persona christi, qui in hoc Psalmo quandoque loquitur pro se, quandoque pro membris; vel ex persona poenitentis. Si legatur ex persona christi, manifestum est quod Judaei qui sunt proximi, fuerunt adversarii ei: unde dicit, adversum me appropinquaverunt et steterunt. Vel ex persona poenitentis: et tunc Origenes, aliquis in saeculo est inter peccatores, et quamdiu est in peccatis ostendunt ei amicitiam; sed quando deserit mundum et peccatum, tunc peccatores adversantur ei: unde dicit, amici mei, idest qui prius erant amici. Eccl. 6: est amicus qui convertitur ad inimicitiam. Et proximi, idest in carne conjuncti: Mich. 7: inimici hominis domestici ejus: jerem. 20: audivi contumelias multorum, et terrorem in circuitu. Adversum me appropinquaverunt et steterunt. Contingit quod amicus quandoque adversatur in dicto vel facto alicui; sed tamen tantam habet reverentiam ad amicitiam, quod non adversatur ei in facie. Et ideo dicit quod non solum de longe steterunt, sed appropinquaverunt, idest in faciem inimici contradixerunt. Quandoque etiam amicus facto commovetur contra eum, tamen non perseverant. Sed de istis dicit quod steterunt, idest fuerunt mihi adversarii: Ps. 2: astiterunt reges terrae etc.. Et qui juxta me erant, de longe steterunt. Hic ostendit quomodo est derelictus. Si exponitur de christo, vere fuit derelictus: Matth. 26: relicto eo omnes fugerunt. Item poenitens derelinquitur, postquam est conversus ad deum: unde, et qui juxta me erant, idest amici familiaritate vel carne, de longe steterunt: job 6: ecce non est auxilium mihi in me, necessarii quoque mei recesserunt a me: Ps. 87: elongasti a me amicum et proximum etc.. Et vim faciebant, qui quaerebant animam meam. Et non solum est sic ab amicis afflictus, sed etiam ab inimicis.

Est autem duplex genus inimicorum. Quidam sunt inimici capitales, et occidunt. Alii sunt qui non sunt capitales, quia non quaerunt occidere: et de utrisque loquitur hic. De primis dicit, vim faciebant qui quaerebant animam meam, idest quaerebant me occidere. Ad litteram dicitur de christo quem Judaei quaerebant occidere: unde, vim faciebant, idest violentiam inferebant: Prov. 22: ne inferas violentiam pauperi, quia pauper est.

Hieronymus, ut vim facerent. Vel, quaerebant, scilicet Daemones, seu amici, qui volebant me inducere in malum postquam conversus sum ad deum, et vim faciebant mihi. De secundo dicit, et qui inquirebant mala mihi, locuti sunt vanitates, idest mendacium contra me dixerunt. Ita accidit de Judaeis contra christum; qui mendacium loquentes dicebant, Luc. 23: hunc invenimus subvertentem gentem nostram, et prohibentem tributa dari caesari. Item, dolos tota die meditabantur, ut caperent eum in sermone, Matth. 22. Item hoc accidit cuilibet poenitenti: quia aliquis poenitens, ut Origenes dicit, confitetur peccatum suum, et si necesse fuerit, agit publicam poenitentiam: et deridetur ab aliis qui perseverant in peccato: job 12: deridetur justi simplicitas, et dicunt multa vana et falsa contra eum: Psal. 11: vana locuti sunt unusquisque. Et etiam insidiantur, si inveniant aliquid unde confundant eum: Prov. 24: ne insidieris, et ne quaeras impietatem in domo justi.