N.1

Psalmista in Psalmis praecedentibus invocavit divinum auxilium contra malitiam malorum, et ostendit propositum suae cautelae; hic autem agit de fiducia divini auxilii; et circa hoc duo facit.

Primo describit ipsam fiduciam; secundo agit de misericordia quae est causa fiduciae, ibi, Ps. 40: beatus qui intelligit. Circa primum duo facit. Primo commemorat fiduciam quam habet de deo, continuando se ad praeterita; secundo petendo futura, ibi, tu autem, domine. Circa primum duo facit. Primo commemorat fiduciam, quam habet de deo, recitando praeterita beneficia; secundo ostendit misericordiam dei per quam benefacit, ibi, multa fecisti. Psalmus iste mystice agit de mutatione veteris testamenti in novum. Titulus, in finem Psalmus David. In aliis Psalmis finis accipitur pro christo. Rom. 10: finis legis christus. Hic finis accipitur pro novo testamento, quod est finis veteris. 1 Tim. 1: finis praecepti est caritas. Circa primam partem tria commemorat.

Primo efficaciam fiduciae in generali. Secundo tangit eam in speciali, ibi, statuit. Tertio ostendit hanc esse in aliis, ibi, videbunt. Circa primum duo facit. Primo tangit fiduciam, ostendens eam efficacem.

Secundo fiduciae signum. Dicit ergo, expectans.

Haec littera intelligitur quod David in persona sua multoties expectavit divinum auxilium.

Sed quia loquitur in persona ecclesiae, melius est ut de humano genere expectante gratiam novi persona testamenti accipiatur. Et dicit, expectans expectavi dominum, ut ostendat continuationem: quia licet tardaret, non tamen defecit: Habac. 2: si moram fecerit, expecta eum, quia veniens veniet. Et sic debet quilibet justus homo semper in fiducia dei manere, quia non deficit sperantibus in se.

Vel refertur ad diversos status expectantium: quia patriarchae et prophetae et omnes alii expectaverunt, ut satis communiter tenetur. Exteriori expectationi adjungit intentionem, cum dicit, et intendit mihi: quia licet deus omnes audiat, non tamen omnibus intendit, quia non omnes sunt ordinati ad bonum; et ideo, intendit mihi, idest ad utilitatem meam. Signum fiduciae est deprecatio: quia nullus finaliter rogat nisi quia sperat exaudiri. Et ideo dicit, et exaudivit preces meas: Ps. 142: respexit in orationem humilium, et eduxit me de lacu miseriae. Hic ponit in speciali efficaciam fiduciae in quibus est exauditus. Et tangit tria. Primo liberationem a malis. Secundo collationem bonorum, ibi, et statuit. Tertio gratiarum actionem utriusque, ibi, et immisit. Est autem duplex malum quod refugiunt homines: scilicet malum miseriae, et poenalitatis. Quantum ad primum dicit, eduxit me de lacu miseriae. Et potest hoc etiam referri ad miseriam temporalem in qua aliquando fuit David. Et dicitur lacus miseria temporalis, propter ejus profunditatem et multiplicitatem.

Potest etiam referri ad miseriam culpae: quia, miseros facit populos peccatum, Prov. 14. Et potest utrumque reduci ad culpam vitiorum carnalium, cum dicit, de lacu miseriae, idest de profundo peccatorum carnalium. Vel potest referri ad spiritualia peccata, quibus homo justus involvitur peccatis; unde dicit, de luto faecis. Ad peccata carnalia referendo non dicit lutum simpliciter, sed faecis, vel fimi secundum Hieronymum, quia lutum in terra non corrupta non est faex nec foetidum et abominabile.

Vel lacus miseriae, idest infernus de quo sancti educti sunt a christo. Et lutum est opprobrium, de quo sancti sunt educti, in quo detinebantur a Daemonibus. Consequenter agit de collatione bonorum, in quo duo laudabilia ponit. Primo ut homo in bonis firmetur; et quantum ad hoc dicit, statuit super petram pedes meos, idest affectus meos quibus procedendum est in via spirituali. Petra dicitur fundamentum divini auxilii: 2 Reg. 22: dominus petra mea. Vel petra dicitur christus; 1 Cor. 10: petra autem erat christus. Et sic firmavit supra petram, idest divinum auxilium. Vel supra christum pedes meos, idest affectus meos.

Secundum est, ut in bonis proficiat; et quantum ad hoc dicit, et direxit gressus meos, idest praevenit me ad meliora: Prov. 16: cor hominis disponit viam suam, sed domini est dirigere gressus ejus. Consequenter gratias agit: quasi dicat: hoc ipsum quod laudamus est supra vires meas, quia est major omni laude: unde deum digne laudare est a deo, idest ipse, immittit in os meum canticum novum: 2 Cor. Ult.: an experimentum quaeritis eorum quae in me loquitur christus? canticum novum, idest de novis beneficiis; et sunt haec: scilicet incarnationis opus: Hier. 31: novum fecit dominus super terram: femina circumdabit virum.

Item novus liberationis modus: Hebr. 9: per proprium sanguinem introivit semel in sancta, aeterna redemptione inventa. Et immisit dominus novum, canticum in os meum, quia novum canticum, idest novum testamentum: isa. 55: feriam vobiscum pactum sempiternum, misericordias David fideles: Apoc. 14: nemo poterat dicere canticum, nisi illa centum quadraginta quatuor millia, quia novus rex, nova lex, nova gaudia. Homines veteris testamenti cantabant vetera cantica, oculum pro oculo, animam pro anima. Ad inferos quoque descendebant: quia conclusa erat eis janua regni, prohibente cherubim aditum Paradisi, in cujus manu erat acuta rhomphaea. Sed omnes homines novae legis cantant canticum novum, quod novus homo christus attulit: Apoc. 21: ecce nova facio omnia. Novus ergo populus nova cantat: scilicet de incarnatione domini, de resurrectione, de ascensione, de nativitate, et aliis hujusmodi. Unde in his praecipuis solemnitatibus ministri ecclesiae induti albis, vel sericis ornamentis, cantant et legunt, ut novum canticum nemo nisi innovatus cantare praesumat. Canticum dico, non de vanitate, non de turpibus, sed quod placet deo: unde dicit, hymnum; vel carmen quod placet deo nostro, idest laudem deo: Psal. 114: te decet hymnus, deus, in sion: Eph. 5: cantantes et psallentes in cordibus vestris deo.