PARTICULA II.

Qualiter voluntati beneplaciti conveniat non cassari ?

Secundo quaeritur, Qualiter voluntati beneplaciti conveniat non cassari?

I. Hoc enim probat Magister in libro primo Sententiarum, distinctione XLV, per illud Psalmi cxxxiv, 6: Omnia quaecumque voluit Dominus fecit, in caelo, in terra, in mari et omnibus abyssis. Adhuc, ad Roman, ix, 19: Voluntati ejus quis resistit ? ,

2. Ahuc, Haec potest adduci ratio: quia si cassatur, tunc efficitur involuntarium quod a voluntario est. Involuntarium autem, ut dicit Aristoteles in II Ethicorum, non nisi duobus modis dicitur, scilicet per violentiam, et ignorantiam: sed nec violentia nec ignorantia cadit in Deum: ergo voluntas Dei non potest cassari.

In contrarium hujus,

1. Objicit Magister in libro primo Sententiarum, distinctione XLVI, cap. Hic oritur quaestio, ex illo quod dicit Apostolus, I ad Timoth, ii, 4: Qui omnes homines vult salvos fieri, et ad agnitionem veritatis venire. Constat enim, quod non omnes homines salvi fiunt. Ergo videtur non fieri quod Deus vult fieri, et hoc hu- mana voluntate impediente voluntatem

Dei.

2. Adhuc, Objicit ex illo Matthaei, xxiii,

37: Quoties volui congregare filios tuos, quemadmodum gallina congregat pullos suos sub alas, et noluisti ! Et illae ambae objectiones sumuntur ab Augustino in Enchiridio. Et ex his procedit sic: " Ita haec dicuntur tamquam Dei voluntas superata sit hominum voluntate, et infirmissimis nolentibus et impedientibus non potuerit facere potentissimus quod volebat. Ubi est ergo illa omnipotentia, qua in caelo et in terra secundum prophetiam, omnia quaecumque voluit fecit? Et quomodo voluntati ejus secundum Apostolum nihil resistit, si colligere filios Jerusalem voluit, et non fecit ? " Haec sunt verba Augustini in Enchiridio.

Solutio. Ad hoc quidam antiqui dixerunt, quod est duplex voluntas beneplaciti, scilicet absoluta et conditionalis. Absoluta est, quae nihil respicit in nobis. Conditionalis quae respicit aliquid in nobis. Et dixerunt, quod absoluta voluntate Deus vult omnes homines salvos fieri. Et hujus signum est: quia omnibus dedit conditionem naturae possibilem ad salutem, et omnibus dedit praecepta et leges et ordinem vitae ad salutem, et omnibus paratus est dare gratiam ad meritum: quae signa sunt, quod beneplacito voluntatis omnes vult salvari. Voluntas autem conditionalis est, qua vult nobis bonum salutis si nos volumus, hoc est, si nostram voluntatem suae conformamus, et si digni sumus, et si non obstante originali peccato vel actuali capaces simus salutis. Et hoc dico propter parvulos qui usum voluntatis non habent, et tamen non baptizati morientes damnantur: et causa damnationis in eis est peccatum originale, quo obstante efficiuntur non capaces salutis. Et hoc satis bene dictum est, et redit in idem cum dicto Damasceni, quod scilicet voluntate antecedente vult omnes homines salvos fieri,, sed non voluntate subsequente.

Ad objecta in contrarium respondet Magister in primo libro Sententiarum distinctione XLVI, in capitulo, Nunc videre : " Quod enim dicitur: Vult omnes homines salvos fieri, non ita dictum est, quasi Deus aliquos velit salvari et non salventur, sed sic, Vult omnes homines salvos fieri, ac si diceret nullum hominem fieri salvum, nisi quem ipse fieri voluerit: non quod nullus sit hominum quem non salvum fieri velit, sed quod nullus fiat salvus, nisi quem velit salvari . " Et haec est determinatio Augustini in Enchiridion , et in libro de Vocatione sanctorum. Et dat exemplum. " Ponatur, quod unus solus magister sit in civitate qui docet pueros, de illo dicitur, iste docet omnes pueros civitatis, non quod omnes doceat, sed quia nullus docetur, nisi ab ipso. " Hoc modo dicit Augustinus etiam intelligendum illud, Illuminat omnem hominem venientem, in hunc mundum : non quod nullus hominum sit, qui non illuminetur, sed quia nisi ab ipso nullus illuminatur., Dicunt tamen quidam, quod cum dicitur: Vult omnes homines salvos fieri, potest fieri distributio pro generibus singulorum: et sic vera est: quia de quolibet genere hominum aliquos vult salvare. Potest etiam fieri distributio pro singulis generum: et sic est salva: non enim vult de voluntate beneplaciti singulos de omni genere hominum salvos fieri. Et simile huic dicunt esse, Matth. xxiii, 23: Decimatis mentham, etc. Non enim singula olera decimabant, sed quodlibet genus oleris.

Ad id autem quod inducitur, Matth. xxiii, 37, et Lucae, xiii, 34: Quoties vo-lui congregare filios, etc, respondit Magister in illo capitulo, Sed audiamus. Et inducit solutionem Augustini in Enchiridion sic dicentem: " Non ex eo sensu dictum est, quasi Dominus voluerit filios Jerusalem congregare, et non sit factum quod voluerit, ideo quia impia civitas noluerit: sed potius ipsa quidem filios suos ab ipso colligi noluit, qua tamen nolente filios ejus collegit ipse omnes quos voluit... Ut sit sensus, Quoties volui, etc, id est quotquot congregavi mea voluntate semper efficaci, te nolente id feci . " Et fundatur solutio super hoc, quod cum dicitur, volui congregare, sensus sit, volens congregavi: et quoties hoc feci, tu noluisti: ut scilicet voluntas congregandi in actu accipiatur. Et istae determinationes Magistri et Augustini sunt et bonae et sufficientes.

Quidam tamen objiciunt ex hoc quod dicitur, II ad Timoth, ii, 13: Negare seipsum non potest, quod sicut non potest negare justitiam, quin neget seipsum, eo quod ipse est justitia sua: ita non potest negare bonitatem, quin neget seipsum, eo quod ipse est bonitas sua: bonitas autem est, quod omnibus se communicet ad salutem: ergo videtur, quod de necessitate et voluntate quae impediri non potest, omnes homines vult salvos fieri.

Sed ad hoc dicendum, quod. dum dicitur, negare seipsum non potest, non est hoc impotentiae, nec dicit obligationis necessitatem, sed necessitatem immobilitatis, ut in praehabitis satis bene dictum est.