N.4

In voce. Hic describitur modus transeundi usque ad domum dei. Et hic similiter accipienda est quaedam imaginatio. Erat autem consuetudo quod quando aliqui per turmas ibant ad tabernaculum, ibant cum gaudio: isa. 30: canticum erit vobis sicut vox sanctificatae solemnitatis et laetitiae; sic qui pergit cum tibia gaudenter vadit: et ideo dicit, ibo in locum tabernaculi etc.. Et cum gaudio: quia, in voce exultationis et confessionis sonus epulantis. Alia littera habet, soni epulantis; quasi dicat: ibo in voce soni epulantis, quia in epulis est sonus gaudii; et hoc magis patet secundum alias laetitias quae sunt ibi. Referamus ergo hoc ad ingressum gaudii; quia erunt ibi tria. Primo erit ibi exultatio de bonis habitis: isa. 35: gaudium et laetitiam obtinebunt. Secundo erit ibi confessio de beneficiis gratiae; quia agnoscent se illa obtinuisse per gratiam dei: et ideo confitebuntur mirabilia dei: et ideo sequitur ibi gratiarum actio, et vox laudis. Tertio erit ibi spiritualis refectio: isa.

Pen.: servi mei comedent, et vos esurietis: servi mei bibent, et vos sitietis etc.. Matth. 5: beati qui esuriunt et sitiunt justitiam etc., et ideo erit ibi sonus epulantis. Item festivitatis, idest jugis exultatio: baruch 5: conspice, jerusalem, ad orientem, et vide jucunditatem a deo tibi venientem.

Et quia haec omnia imperfecte sunt in ecclesia, subdit, quare tristis es anima mea? hic adhibet remedium contra causam tristitiae. Et primo removet affectum. Secundo removet effectum ejus. Dicit ergo, quare tristis es anima mea? cum debeas gaudere, quia es in tabernaculo, et quia ibo ad domum domini. Quare ergo es tristis? nam parva mala non sunt reputanda in consideratione ad bona aeterna: Eccl. 30: tristitiam, scilicet saeculi, longe expelle a te, 2 Cor. 7: tristitia saeculi mortem operatur. Effectus tristitiae est turbatio, quia ex inordinatione affectus ipsa ratio conturbatur. Et quis loquitur? anima secundum hunc sensum. Anima habet duas partes: scilicet sensitivam, quam nominat hic animam propter animalitatem; et superiorem rationem, quae nominat seipsam; quia unusquisque maxime est quod melius in eo est: et ideo dicit ratio superior inferiori: quare conturbas me. Et quae est causa? ostendit autem quod non debet esse tristis, quia est spes futurae confessionis: et ideo dicit, spera in domino, quoniam adhuc confitebor illi; quasi dicat: spera in ipso deo, quia adhuc venies ad hoc quod desideras, quia scilicet, adhuc confitebor illi, idest adhuc spero vultum ejus: vel in via, vel in patria, quod maxime est materia gaudii. Jac. Ult. Tristatur quis in vobis? oret. Aequo animo est? psallat etc.. Salutare vultus mei. Hic ly salutare secundum Glossam est nominativi casus, et est sensus: ego dico quoniam ego confitebor illi. Et cui illi? scilicet christo, in quo sunt duae naturae: humana scilicet qua est similis matri; et ideo dicit, salutare vultus mei, idest vultum meum gerens.

Luc. 2: viderunt oculi mei salutare tuum etc..

Gen. Pen.: salutare tuum expectabo domine.

Item natura divina; et quantum ad hoc est deus meus: ideo dicit, deus meus. Rom. 9: ex quibus est christus secundum carnem, qui est super omnia deus benedictus in saecula. Vel secundum Hieronymum, ly salutare est accusativi casus: quasi dicat, confitebor ei salutare, idest salvationem qua me salvavit. Et quod sequitur, deus meus, conjungitur cum sequentibus. Consequenter adhibet remedium, scilicet divini auxilii. Ubi primo proponit remedium. Secundo exponit. Dicit ergo, ad me ipsum. Alia littera habet, a meipso anima mea conturbata. Prima est melior; quasi dicat: quae est ratio quaero, quare anima conturbas me? et haec turbatio venit, quia qualitercumque converto me ad me, invenio mihi tribulationem. Osee 13: perditio tua Israel ex te, tantummodo ex me auxilium tuum. Et ideo Hieronymus habet, deus meus in meipso. Secundum illam litteram est sensus; quasi dicat: causa turbationis a meipso est: quia si referamus ad humanum genus, corruptio sensualitatis a ratione venit, scilicet a sensu primi parentis. Item homo quicumque peccando corrumpit naturam suam; et ideo post peccatum sensualitas magis resistit rationi. Et quia non est in me nisi causa turbationis, propterea memor ero tui, idest recurram ad te: Oseae ult.: memoriale ejus sicut vinum Libani. Et unde? de terra jordanis et Hermoniim. Jordanis est fluvius in terra promissionis. Hermon est quidam mons propinquus jordani. Et secundum historiam 2 Reg. 17, quando Absalon ivit in jerusalem, et habuit consilium ut persequeretur David, qui erat citra jordanem, et tunc cusi impedivit; et ideo dicit, si essem in tanta tribulatione sicut tunc, contra, memor ero tui. Tria tamen designantur hic quae sunt in baptismo.

Per jordanem designatur descensus gratiae in baptismum: jac. 1: omne datum bonum et omne donum perfectum de sursum est. Et de terra, quia per influxum gratiae terra cordis inde fecundatur. Hermon interpretatur anathema: et designat abrenunciationem quam facimus diabolo et pompis ejus in baptismo: quia tunc quilibet anathematizat, idest separat se a diabolo. A monte modico, quia haec renuntiatio et gratia venit ab humili corde, quia humilibus deus dat gratiam, jac. Ult.. Et diabolus est rex super omnes filios superbiae, job 41.