Albert the Great, Commentarii In Psalmos

Dicit ergo : Sic rogo, Domine, ut me tunc non affligas, et non debes, quoniam sagittae tuae, judicantes et affligentes me miseria, a te immissae, " infixae sunt mihi, " et in corpore et in mente fixae sunt. Et Nahum, I, 9, dicitur : Non consurget duplex tribulatio. Unde si hic affligis, ibi non debes affligere. Quae sunt sagittae, Augustinus ostendit dicens : " Portamus " corpus mortale plenum sollicitudinibus, " obnoxium doloribus, et indigentiislan-" guidum etiam cum sanum est. " Ecce sagittae de quibus Job, VI, 4 : Sagittae Domini in me sunt, quarum indignatio ebibit spiritum meum. Primo, intendebatur hae sagittae cum Dominus dicebat

Adae, Genes. II, 17 : In quocunque die comederitis ex eo, morte moriemini. Et ipso comedente statim sunt emissae, et infixae, secundum illud Thren. III, 12 et 13 : Tetendit arcum suum comminando, et posuit me quasi signum ad sagittam. Misit in renibus meis filias pharetrae suae, puniendo. Infixae autem sunt, non ad momentum : imo " et confirmasti super me manum tuam, " ut maneat affligens me usque ad finem. Job, XIV, 22 : Caro ejus dum vivet, dolebit. Haec est illa manus de qua I Reg. v, 12 : Gravissima valde manus Dei est.

Potest etiam legi de sagittis aliis, scilicet verbo Domini. Quasi diceret : Parce mihi in ira et in furore, et debes : " Quoniam sagittae tuae, " id est, verba tua, Psal. CXIX, 4 : Sagittae potentis acutae : "Infixae sunt mihi, " id est, in corde meo fixae. Et licet auferant perversam delectationem, conferunt tamen vulneris dolorem, quia recordari faciunt aeterni sabbati, quo caremus. Unde postquam dictum est alibi , Sagittae potentis acutae, subjunctum est statim, cum carbonibus desolatoriis. Heu mihi ! quia incolatus meus prolongatus est. Augustinus : " Qui " hoc vulnere non fuerit vulneratus, non " poterit ad veram sanitatem pervenire. " Sed quia dilatio desiderati longa videtur amanti, subdit : " Et confirmasti super me manum tuam, " id est, vindictam, quam differs, quam desidero. Job, xxx, 20 et 21 : Clamo ad te, et non exaudis me: sto, et non respicis me. Mutatus es mihi in crudelem. Verbum autem Domini sagittae comf paratur. Primo, quia eminus, hoc est, de longe ferit, gladius autem, cominus. Isa. VIII, 9 : Audite, scilicet verbum Domini, universae procul terrae. Psal. XVIII, 5 : In fines orbis terrae verba eorum. Secundo, quia volat, et velociter valde cur- rit sicut sagitta. Psal. cxlvii, 15 : Velociter currit sermo ejus. II ad Thes. iii, 1 : Orate ut sermo Dei currat, et clarificetur. Item, quia intrat profundius quam gladius : verbum enim Domini penetrat usque ad intima cordis. Ad Hebraeos, IV, 12 : Vivus est sermo Dei, et efficax, et penetrabilior omni gladio ancipiti. Item, quia extrahitur difficilius, propter uncos quos habet. Sic sermo Dei receptus in corde, non cito avellitur. Eccli, XXIV, 28 : Memoria mea in generationes saeculorum, ''dicit Sapientia.

" Non est sanitas. " Hic tangit afflictionis universitatem. Primo, ostendit afflictionem in exterioribus : secundo, in interioribus, ibi, " Non est pax Ossibus meis. " Notandum autem, quod ira appellatur, vel vindicta jam illata homini propter primorum parentum peccatum, vel in judicio inferenda, et secundum hoc legitur dupliciter.

Primo sic : " Confirmasti super me manum tuam, " in tantum, quod " non est sanitas in carne mea. " Matth. XXVI, 41 : Caro autem infirma. " A facie irae tuae, " hoc est, a praesentia vindictae tuae, primis parentibus inflictae. Eccli. xl, 1 : Jugum grave super filios Adam a die exitus illorum de ventre matris suae. " Et non est pax ossibus meis, " hoc est, interioribus meis, " a facie, " id est, afflictionis immissae propter peccata mea. Jer. XII, 12 : Gladius Domini devorabit ab extremo terrae, id est, corporis exterioribus, usque ad extremum ejus, id est, usque ad interiora. Ecce quod dixerat sanitatem, hoc etiam vocat pacem : quia secundum Augustinum. " Pax car" nis, vel corporis, est partium ordinata " temperatura . "

Secundo modo sic : Plango dilatio- nem aeterni sabbati. Si quaeris quare ? Respondeo. Quia " non est sanitas in carne mea, a facie, " id est, a recordatione " irae tuae, " in judicio futurae. Job, XXI, 6 : Ego cum recordatus fuero, pertimesco, et concutit carnem meam tremor. Et hoc, " a facie irae tuae. " Job, xxiii, 15 : A facie ejus turbatus sum, et considerans eum, scilicet judicantem, timore sollicitor. " Et non est pax ossibus meis, " imo usque ad interiora concutior: " a facie, " id est, a recordatione " irae tuae, " id est, peccatorum meorum. Isa. lvii, 21 : Non est pax impiis, dicit Dominus.

Et nota, quod non est sanitas in carne humana : quod patet ex tribus. Primo, ex continua. indigentia : indiget enim quotidie illis medicamentis de quibus Augustinus : " Medicamentum famis est " cibus, sitis potus, et fatigationis som-" nus. " Et dicit, quod " mortales morbi " isti interficiunt, nisi haec apponantur. " Secundo, patet ex continua vitae deficientia. Sicut enim mortuus dicitur, cui tota vita detracta est, sic infirmus cui aliquid detrahitur, et aliquid est detractum secundum Augustinum: "Quidquid " temporis detrahitur, de spatio vivendi " detrahitur : et quotidie fit minus, iniit nusque quod restat . " Et continue morimur. II Reg. XIV, 14 : Omnes morimur, etc. Item, hoc patet ex immutationis frequentia. Isidorus : " Sanitas dicta " est quasi sanguinis status, quando sciti licet stant humores. Sed illi numquam " per horam stant: dicunt enim naturales " Astronomi, quod crescente lumine Luti nae crescunt humores in corpore, et " decrescente decrescunt : sed non est " momentum in quo Luna non moveatur " in augmentum vel diminutionem : ergo " similiter in nostro corpore. " Job, XIV, 2 : Fugit velut umbra, et numquam in eodem statu permanet. ''Augustinus :

" Nihil aliud est tempus vitae hujus, " quam quidam cursus ad mortem, in " quo nemo vel paululum stare, vel ali-" quanto tardius ire permittitur . "

" Quoniam iniquitates meae. " Hic persuadet confitendo miseriam culpae. Confitetur autem primo culpae multitudinem. Secundo, magnitudinem, ibi, " Supergressae. " Tertio, gravitatem sive impossibilitatem evadendi, ibi, " Et sicut onus. "