Albert the Great, Commentarii In Psalmos

Dicit ergo : Sic proposui, et sic feci, quia " posui ori meo custodiam. " Vel sic secundum Cassiodorum : Custodiam " linguam, et nunc quia custodiendo " ostium linguae, scilicet os meum,. "posui ori meo custodiam, tamquam " seram quamdam. " Eccli. xxiii, 28 : Facito ostia et seras. Cassiodorus : " Sera dicitur, eo quod in sero ostiis " adhibeatur. " Hoc attendant senes, quibus jam sero est, ut ponant ori suo seras. In positione autem signatur stabilitas : quasi custodiam stabilem mihi, sicut dicit Joan. xv, 16 : Posui vos ut eatis. Sed quare pones custodiam ? Numquid propter bonos auditores, de quibus Proverb. xxv, 12 : Inauris aurea, et margaritum fulgens, qui arguit sapientem, et aurem obedientem ? Non, sed potius " dum consisteret adversum me peccator, " perversus et nequam auditor, ille scilicet de quo I ad Corinth. ii, 1-1 : Animalis homo non percipit ea quae spiritus Dei sunt. Sic Christus nihil voluit respondere Herodi.Luc. XXIII, 9 Interrogabat eum multis sermonibus. At ipse nihil respondebat. Psal, XXXVI,32 : Considerat peccator justum. Matth. xxii, 15 : Abeuntes Pharisaei, consilium inierunt ut caperent eum in sermone.

" Obmutui, et humiliatus sum. " Hic est tertium quod in se invenerit ut cogatur ulterius salire, quia dolorem : et tanguntur duo. Primo, dolor. Secundo, causa doloris, ibi, " Et dolor meus. "

Causa autem doloris est duplex. Una, quia silendo nocuit. Secunda, quia bonis non profuit, ibi, " Et silui a bonis. "

Ait enim : Sic proposui et feci, unde " obmutui, " id est, penitus tacui, " et humiliatus sum, " idest, vilis et nullus reputatus ab illo peccatore, quia dversum me consistebat. Eccli. XI, 33 : Bona in mala convertens insidiatur, et in electis imponet maculam. Vel sic : " Obmutui, " et non intumui interius sicut multi faciunt, qui de silentio contra alios superbiunt. Sap. IV, 19 : Disrumpet illos inflatos sine voce. " Et silui a bonis " verbis quibus alios edocerem, vel " a bonis " hominibus docendis propter consistentes adversum me. Scio enim in hoc casu verum esse illud Proverb.

xxv, 2 : Gloria Dei est celare verbum. Ezech. iii, 26 : Linguam tuam adhaerere faciam palato tuo : et eris mutus, nec quasi vir objurgans, quia domus exasperans est. Matth. VII, 6 : Nolite sanctum dare canibus, nec margaritas spargatis ante porcos.

" Et dolor meus, " quem prius habui de peccatis, " renovatus est, " quia bonis subtraho spiritualia alimenta. Isa. VI, 5 : Vae mihi, quia tacui. Job, XVI, 1 : Si locutus fuero, non quiescet dolor meus, propter malos quos video sibi damnum inferre : et si tacuero, non recedet a me, propter bonos quibus subtraho spirituale alimentum. Et scio scriptum, esse in Proverb. I, 16 : Qui abscondit frumenta,maledicetur in populis: benedictio auton super caput vendentium. Et illud Eccli. xx, 32 : Sapientia absconsa et thesaurus invisus : quae utilitas in utrisque ?

" Concaluit cor meum. " Hic secundum, in quo agitur de secundo saltu, scilicet a seipso in Deum. Et hic saltus in Deum, quia spiritualis sicut et corporalis componitur ex ascensu et relapsu. Primo agitur de nisu in sursum. Secundo, de relapsu in deorsum, ibi, " Ab omnibus iniquitatibus. "

Et quia sursum non potest elevari per se, dicuntur duo. Primo, fervens elevatio ad aeterna, et separata a terrenis, ibi, " Ecce mensurabiles posuisti. "

Sed iterum quia oratio parum valet nisit sit ex corde ferventi, et desiderio amore succenso, duo dicuntur. Primo agitur de cordis debita dispositione. Secundo, de oratione ex sic disposito erumpente, ibi, " Locutus sum in lingua. "

In prima duo. Primo tangitur cordis calefactio, quod est incipientis. Secundo, calefacti adustio, quasi pleni, quod est proficientis, ibi, " Et in meditatione mea. "

Dixit ergo : " Silui, " et tamen otiosus non fui : imo conversus sum ad Deum cum magno aestu et charitate : unde " concaluit cor meum intra me, " amore caelestium, id est, totum caluit. Nec mirum : quia tenebam illum ignem clausum intra me, de quo Jerem. XXIII, 29 : Numquid non verba mea sunt quasi ignis, et quasi malleus conterens petram ? Qui calor si erumperet, alios inflammaret. Jerem. v, 14 : Ecce do verba mea in ore tuo in ignem, et populum istum in ligna, etc. Vel si contineatur, dolor meus renovatur. Sed numquid consolatione carnis? Non, imo " concaluit cor meum intra me, " amore caelestium. Et dicit, " cor meum intra me, " ut notet hunc calorem in interiori parte esse, scilicet in ratione, et hoc faciente Spiritu sancto. Ad Rom. XII, 11 : Spiritu ferventes.

" Et in meditatione mea exardescet, " quod plus est, " ignis " charitatis. Luc. XII, 49 : Ignem veni mittere in terram, et quid volo, etc. Cassiodorus : " Quid " amplius quam charitas fervet ? sed fer-" vor ille tranquillus est, mansueta in-" flammatio, motus inculpabilis, festina" tio moderata. " Hic est ignis qui semper debet ardere in corde. Levit. VI, 12: Ignis in altari meo semper ardebit.

" Locutus sum in lingua. " Hic secundum, in quo postquam ostendit se dispositum fuisse ad orandum, subjungit de oratione erumpente ex tali corde: et dicuntur tria. Primo, quod oravit. Secundo, quid, ibi, " Notam fac mihi. " Tertio, ad quid, ibi, " Ut sciam quid desit mihi. "

Ait ergo: Sic concaluit cor meum, et in illo calore " locutus sum, " non alios erudiendo, sed " in lingua mea, " idest, orando, et in orationem prorumpendo. Hinc discant dispensatores verbi Dei orare, cum non licet eis praedicare. Act. VI, 4 : Nos vero orationi, et ministerio verbi Dei instantes erimus.

" Notum fac mihi. " Hic secundum, in quo quid oravit, quia duo. Primo petit beatitudinem. Secundo, beatitudinis aeternitatem, ibi, "Et numerum. "

Ait ergo: Hic loculus sum, et quid? "Notum fac mihi, Domine, finem meum,D scilicet Christum. Ad Rom. x, 6: Finis legis Christus. Ad hoc enim omnis lex, et mandatum omne, ut Christus habeatur. Apocal. XXII, 13: Ego sum Alpha et Omega, principium et finis. Vel sic : "Notum fac mihi, Domine, finem meum, " vitam aeternam, ad quam participandam factus sum. I Pet. I , 8 et 9: Exsultabitis... reportantes finem fidei vestrae, salutem animarum vestrarum. Cognoscere etiam Deum, finis est omnium, et vita aeterna. Joan. xvii, 3 : Haec est vita aeterna ut cognoscant te verum Deum, et quem misisti Jesum Christum. Cognoscere etiam finem meae consummationis, scilicet mortem meam, quia dicit Eccle, IX, 12: Nescit homo finem suum: sed sicut pisces capiuntur hamo, etc. Valet . autem finis cognitio et cogitatio ad bene disponendum bona praesentia. Isa. XXXVIII, 1: Dispone domui tuae, quia morieris tu, et non vives. Valet ad contemnendum terrena, et ad festinandum ad caelestia. Hieronymus in quadam Epistola: "Qui se cogitat quotidie morilu-" rum, contemnit praesentia, et ad futura " festinat. " Item, ad peccata vitandum. Eccli. VII, 40: Fili,... in omnibus operibus tuis memorare novissima tua, et in aeternum non peccabis. Sicut e contrario, qui non recordantur finis, omnibus peccatis sordidantur. Thren. i, 9: Sordes ejus in pedibus ejus, et non est recordata finis sui.

" Et numerum dierum. " Hic petit beatitudinis aeternitatem. Et legitur dupliciter secundum duplicem litteram "Quis, " vel " Qui. " Secundum primam, de diebus vitae praesentis: secundum secundam, de diebus aeternitatis.