Albert the Great, Commentarii In Psalmos

Dicit ergo : Haec mirabilia multa, " et cogitationibus tuis, " non labore aliquo, non alieno consilio. Isa. xl, 13 : Quis adjuvit spiritum Domini ? aut quis consiliarius ejus fuit ? " Non est qui similis sit, " sapientia in omni genere artium.

Docet histrio super funem in aere ambulare, et tu super mare siccis plantis. Matth. XIV, 25 : Venit ad eos ambulans super mare. Jerem. x, 6 : Non est similis tui, Domine : et magnum nomen tuum. Job, xxxvi, 22 : Ecce, Deus excelsus in fortitudine sua, et nullus ei similis in legislatoribus, nec Moyses, nec Mahutnetus. Psal. lxxxv, 8 : Non est similis tui in diis Domine, et non est, etc. Neque in potentia ullus est similis, vel in bonitate. Exod. xv, 11 : Quis similis tui in fortibus Domine, quantum ad potentiam, quis similis tui ? Magnificus in sanctitate, quantum ad bonitatem.

" Annuntiavi, et loculus sum. " Hic agit de capite, id est, Christo, et primo, agit de adventu ejus in carnem. Secundo, de praedicatione ejus in carne, ibi, " In capite libri. " Tertio, de exitu ejus de carne, ibi, " Tu autem Domine ne longe. "

In prima duo. Primo, adventus sui necessitatem praemittit. Secundo, de ipso adventu subjungit, " Tunc dixi. "

Et praemittitur duplex necessitas adventus sui. Prima, malorum numerositas non obstante praedicatione facta per Prophetas. Secundo, legalium sacramentorum inutilitas, ibi, " Sacrificium et oblationem. "

Continua ergo : Nunc mirabilia fecisti, quia annuntiavi, et locutus sum. Per replicationem hanc significatur frequentia annuntiandi, et hoc per Prophetas. Ad Hebr. I, 1 : Multifarie multisque modis olim Deus loquens Patribus in Prophetis. Vel sic : " Annuntiavi " per Prophetas prius, " et locutus sum, " prius in persona propria Hebraeis. Ideo postquam dixit, Olim Patribus in Prophetis, addidit, Novissime diebus istis locutus est nobis in Filio. lsa. lii, 6 : Ego ipse qui loquebar, ecce adsum. Tamen " multi-plicati sunt " mali " super numerum " bonorum. Unde apparet quod magis erat necessitas ut venirem. Matth. xx, 16 : Multi sunt vocali, pauci vero electi. Vel absoluto : " Multiplicati sunt super numerum, " super id quod possit aliquis numerare. Eccle. I, 15 : Stultorum infinitus est numerus. Alio modo legitur etiam de bonis sic : " Annuntiavi, " per Prophetas, " et locutus sum, " pcr me. " Multiplicati sunt " homines " super numerum " prius credentium. Act. XVI, 5 : Ecclesiae confirmabantur fide, et abundabant numero quotidie. Ad Galat. IV, 27 : Laetare sterilis, quae non paris . Et paulo post : Quia multi filii desertae, magis quam ejus, quae habebat virum, scilicet synagogae.De hac multiplicatione. Genes. xv, 5 : Suspice caelum, et numera stellas, si potes: sic erit semen tuum.

" Sacrificium et oblationem. " Hic agit de legalium inutilitate, et ostenditur inutilitas legalium sacrificiorum primo. Secundo, etiam holocaustorum, ibi, " Holocaustum et pro peccato. "

In prima duo. Primo, Patri loquens dicit quod sacrificium Judaeorum noluit. Secundo, quomodo scit, cum Judaei hoc nesciant, ibi, " Aures autem. "

Ait ergo : Sic multiplicati sunt superbi : " Sacrificium, " quod fiebat de animalibus, " et oblationem, " quae fiebat de aliis rebus, " noluisti. " Unde lsa. I, 12 : Cum veniretis ante conspectum, quis quaesivit haec de manibus vestris ? Et rursum,v. 11 : Quo mihi multitudinem victimarum vestrarum, dicit Domitius ? Plenus sum : holocausta arietum, et adipem pinguium, et sanguinem vitulorum, et agnorum, et hircorum, nolui. Deinde, v. 13 : Incensum abominatio est mihi.

" Aures autem. " Ecce secundum, et legitur tripliciter. Primo, secundum litteram Augustini: " Corpus autem perfecisti mihi, " id est, corpus perfectum dedisti mihi, id est, sine peccato, et sine fomite, hoc solus habui. Joan. XIV, 30 : Venit princeps mundi hujus, et in me non habet quidquam. Et ad Rom. viii, 3 : Deus misit Filium suum in multitudinem carnis peccati. Secundum aliam litteram sic : " Haec noluisti, aures autem perfecisti mihi, " ut intelligerem hoc. Cognosco enim te, et scio voluntatem tuam, non carnales Judaei. Joan. XVII, 2b : Pater juste, mundus te non cognovit : ego autem te cognovi. Joan. XVI, 30 : Nunc scimus quia scis omnia. Tertio modo, secundum litteram Apostoli ad Hebr. x, 5 : Corpus autem aptasti mihi, id est, dedisti mihi corpus aptum ad offerendum, quia fuit mortale, sine macula tamen peccati. Exod. XII, 5, Agnus offerendus debebat esse sine macula . De mortali constat adHebr. IX, 14 Sanguis Christi, qui per Spiritum sanctum seipsum obtulit immaculatum Deo, emundabit conscientiam nostram.

Hic etiam nota contra inobedientes, quod Deus non curat sacrificium afflictionum, nec oblationes orationum : sed vult aures perfectas, scilicet obedientiam promptam : in aure enim significatur obedientia. Primo, quia auris habet introitum valde patulum ad cito audiendum. Sic vere obediens debet esse promptus ad audiendum, Jacob. I, 19: Sit omnis homo velox ad audiendum. Item, auris habet meatum arctum, et anfractuosum, unde receptus sonus non potest exire. Sic obediens debet audita retinere, Luc. XI, 28 : Beati qui audiunt verbum Dei, etc. Item, intus habet aerem quietum paratissimum moveri ad omnem sonum sibi advenientem, et ei conformari. Sic vere obediens, non tantum audire et retinere debet, sed statim adimplere,

Ad Rom. II, 13 : Non auditores legis justi sunt apud Deum, sed factores.

" Holocaustum et pro peccato. " Hic secundum,in quo ostenditur inutilitas etiam holocaustorum,et legitur dupliciter. Quia hoc quod dicitur, " pro peccato, " potest esse una dictio, vel duae.

Primo sic: Et est quasi praecedentis versus expositio. Sic sacrificium noluisti, quia " holocaustum, " id est, sacrificium quasi totum incensum : Et " pro peccato, " id est, oblationes alias quae nominantur hac appellatione, sicut similam, turtures, capreas, et hujusmodi quae offerebantur tota die pro peccatis purgandis. Levit. v, 11: Si non quiverit manus ejus duos offerre turtures,... offeret pro peccato suo similae partem ephi decimam. Vel " pro peccato, " appellatur hircus emissarius, qui mittebatur in desertum cum peccatis populi .''

Secundo modo sic : " Holocaustum, etc. " id est, etiam pro peccato factum, quod erat holocaustum vitulae rufae, quae tota incendebatur cum fimo et intestinis : et hoc ad purganda peccata, et reputabatur inter omnia sacrificia et holocausta praecipuum, " noluisti. " Ad Hebr. lx, 13 : Cinis vitulae aspersus, inquinatos sanctificat ad emundationem carnis. Sed Deus non curabit, Jerem.VI, 20: Utquid mihi thus de Saba affertis?... Holocautomata vestra non sunt accepta.

" Tunc dixi. " Ex quo ista omnia sunt inutilia, et tibi non placentia : " Ecce venio, " ad placendum tibi. Ad Hebr. x, 9 : Aufert primum, ut sequens statuat. Sed si nolebat Deus illa, cur fieri praecepit? Resp. Propter tria. Primo, ne pejus occuparentur si essent otiosi: quia dicit Augustinus, " Nihil laboriosius quam non laborare. " Job, v, 7: Ho-mo nascitur ad laborem. Item, ne daemonibus ab eis haec offerrentur, sicut viderant fieri in aegypto. Levit. xvii, 6 et 7: Adolebit adipem in odorem suavitatis Domino: et nequaquam ultra immolabunt hostias daemonibus. Item, ut futura significarentur. 1 ad Cor. x, 11 : Haec omnia contingebant illis. Ad Hebr. x, 1: Umbram haberis lex futurorum bonorum. Quasi ergo coactus : quia reprimendi et revocandi a diabolo, et manu ducendi in spiritualem sensum.

"In capite libri. " Hic secundum, in quo postquam actum est de Christi adventu in carnem, subjungitur de praedicatione ejus in assumpta carne. Et primo ostenditur praedicatoris debita dispositio. Secundo, sic dispositi praedicatio, ibi, " Annuntiavi. "

Dispositio duplex tangitur. Una in effectu, scilicet se conformare divinae voluntali. Secunda in adspectu, scilicet legem divinam plene cognoscere, ibi, " Et legem tuam. "

Dupliciter autem legitur pars prima: quia liber potest dici ad litteram, vel mystice.

Primo modo sic continua : " Venio, " et hoc Domine Pater, " ut faciam voluntatem tuam. " non meam. Joan. VI, 38: Descendi de caelo, non ut faciam voluntatem meam, sed voluntatem ejus qui misit me. Et hoc " in capite libri scriptum est de me, " id est, in principio primi Psalmi, ubi scriptum est: In lege Domini voluntas ejus .

Et hoc scriptum est, scilicet, " facere voluntatem tuam, volui, o Deus meus. " Joan. IV, 34 : Meus cibus est facere voluntatem Patris mei. Quasi diceret: In corde habui, et in intimo cordis. Hoc etiam scriptum est in capite libri, ubi dicitur, Psal. i, 2 : Et in lege ejus meditabitur die ac nocte.

Alio modo sic: Liber ille Christus, in quo sanctos mores evidentissime legere possumus. Apoc. xx, 12 : Alius liber 1 apertus est qui est vitae. Et v, 1 : Vidi in dextera sedentis super thronum librum scriptum intus per virtutes, et foris per operationes. Sic Christus dicitur liber, cujus caput Deus Pater. I ad Cor. XI, 3 : Caput Christi Deus.