556 MEDIOLANEN.

Haec sententia edita absque examine septimae manus et altero inaudito coniuge non praeprimis placet, quia, ceu monet Sánchez de matr. lib. 7, disput. 107, n. 1, « Sem- per iudex eo spectare debet, ut potius probationes impoten- tiae S U P E R F L U A S Q U A M I N A L I Q U O D I M I N U T A S exigat : et ut omnem cautelam, quae potest adhiberi P E R O M N E S P R O B A T I O N I S M O D O S adhibeat. Quod quaestio de matrimonii dissolutione sit de re G R A V I S S I M A , et in qua de maximo animae periculo agitur, vel dissolvendo matrimonium validum vel approbando ir- ritum ».

Deinde sententia, ut supra prolata, nec altero coniuge, nec utriusque coniugis septimae manus excussis testibus, praeterquam quod non est tuta, quia teste experientia, oculi et manus obstetricum saepe falluntur et fallax pariter est medicorum iudicium, Sánchez De matrim, lib. 7 , disput. 107, n, 7, manifesto nullitatis vitio tabescit. Sane Honorius III in cap. fin. de frigid, et male f. concludit: « Ipsis (coniu- gibus) cum septima propinquorum manu firmantibus iura- mento , se commisceri carnaliter nequivisse, proferatis di- vortii sententiam inter eos ». Ad rem Sánchez [loc. cit. 7, disput. 108, n. 9) ait : « Tradens Pontifex F O R M A M dissolvendi matrimonii, ratione impotentiae, ponit tanquam praerequisitum hoc iuramentum. Et cum sit F O R M A proba- tionis iure praescripta, eius O M I S S I O V I T I A T S E N T E N T I A M » .

Extra chorum autem caneres, si Glossam mihi obiiceres, dum cap. Fraternitatis, verb. matronas, de frigid, et male f. docet iuramentum septimae manus necessarium haud esse, quando signa necessario et evidenter impotentiam conclu- dunt, sive vi>H sive feminae, apud Sánchez loc. cit. disput. 108, n. 3. Nemo enim sanus serio affirmare potest signa in Ernestae corpore reperta necessario et evidenter impoten- tiam concludere.

Reque vera medicus cognitor Malachias de Cristoforis, ita definit vitium in Ernestae corpore deprehensum : reperii in corpore mulieris id per quod ea impotens est ad coeun- dum ; nam ultra ostium vaginale, spatio unius cum dimidio