376 APPENDIX V.

(1) Confer Vol. hoc pag. 4o5, 4o4.

Secundum christianam legem, dominus debet diminuere pretium servi-

sui, quando erunt rationes minuendi ita ut debeant dimittere illum

liberum, quando secundum aestimationem sacerdotis et maiorum pagi,

opera servi pretium suum adaequabit. Porro sacerdotes et maiores quando

huiusmodi compensationem ponderabunt, debent habere rationem aetatis

servi: an (sit) puer; an senex; an dominus illum emerit propter mi-

sericordiam, an pro suo proprio commodo ; quantum illum occupaverint

et pro quali servitio ; an servus ille sit debilis ; an aegrotaverit et

quamdiu; praeterea debent aestimare periculum sortis et damnum

emergens, quando his locus erit.

R. Ad 1. Dentur Decreta S. Officii fer. IV . 20 Martii 1686 et 12

Sept. 1776 (1). Ad 2. Provisum in praecedenti - Ad 3. Negative. -

Ad 4. Provisum in praecedentibus. - SSmus decisiones Emorum appro-

bavit.

S. C. S. Officii 20 Iunii 1866. - Vic. Ap. ad Gallas.

Dubia quoad uniones mancipiorum apud Gallas.

Mancipia poenes Gallas concubinis utuntur, rarissime uxoribus certa

aliqua solemnitate nuptis, unde veri nominis matrimonium arguatur;

quia cum in tota sua existentia domino subiiciantur , possintque adeo

quolibet die divendi, nullum inter ea perpetuum matrimonialis socie-

tatis vinculum supponitur esse. Idcirco postulatur:

1. Utrum dominus christianus tolerare possit, ut duo servi adhuc

infideles, qui, cum primum eius sub potestatem venerunt, iam in eius-

modi concubinatu vivebant, pergant ita vivere; an vero illos separare

teneantur, donec fiant christiani et legitimo matrimonio coniungantur.

2. An dominus christianus qui plures possidet servos, sic viventes

in vero concubinatu, etsi matrimonii appellatione honestato , quique

ad regulam exigere desiderat eiusmodi matrimonia, simul ac praedicti

servi sese dispositos exhibeant ab baptismum recipiendum , et matri-

monium legitime ineundum, possit, in nova quam meditatur matrimo-

nii christiani ordinatione, illos ex utroque sexu seligere qui plus chri-

stiani spiritus demonstrent , maioremque spem faciant unitatis atque

indissolubilitatis custodiendae, nulla habita ratione priorum vinculo-

rum matrimonii, sive (ut magis nuncupare placeat) concubinatus,

dummodo tamen novi contrahentes mutua afficiantur sympathia: an possit

proinde tuta conscientia eosdem vi separare a suis concubinis, nisi forte

concubinam ipsi malint secum invicem contrahere matrimonium chri-

stianum.