STRIGONIEN. 583

enim in uno lecto, sponsae mater in altero et There- sia in canapa recubuerunt. Primo mane sequentis diei Ste- phanus e Bath discessit, animo, ut videtur, uxorem dese- rendi, sed asserens se iturum ad instruendam domum in loco Vóg-Selye, quo ipse intendebat stabilem ponere sedem.

Post discessum Stephanus ad uxorem haud amplius rediit, sed, praeterlapsis quatuor mensibus, eidem chartulam posta- lem apertam misit, significans se in Americam discessurum.

Cum autem Theresia nulla alia notitia de viro in po- sterum haberet, suae miserandae conditionis pertaesa, de- cursu anni 1893, consilio et opera cuiusdam advocati, citavit Stephanum ad comparendum coram iudice nobilium in Bath, ea ducta opinione, quod si non comparerei, ceu mortuus iudicari potuisset, atque ita illa ad alias nuptias convolaret.

Comparuit Stephanus ante iudicem invisitque etiam fa- miliae Valach popinam, sed uxorem nequidem alloquutus est; et iterum absque mora Bath dereliquit, quin amplius aliquod inditium de se dederit.

Infelix mulier videns se tam turpiter decepta, fere in desperationem prolapsa est, et, uti Emus Archiep. Strigo- nien, refert, « consilia impiorum hominum sequens iam apostasiam a fide meditabatur, ut ita per tribunal civile so- luta declarata, ad nova matrimonialia, quae intendit vota, trans volare possit. Tale propositum priusquam exsequeretur, ad proprium parochum semel convertit, quid factura expo- nens; hic pro sua prudentia ac zelo viam mulieri ostendit, fuitque consilii auctor, ut gratiam apostolicam super ma- trimonio rato, non consummato, dispensationis efflagitare! ».

Tunc Theresia recursum habuit ad Archiep. Strigonien., ut eidem a Summo Pontifice concederetur dispensatio super matrimonio rato et non consummato. Consistorium Strigo- niense illico ad probandam non consummationem processum inchoavit, excutiens oratricem, nonnullos septimae manus testes et duos medicos, qui de Theresiae virginitate praevio diligenti examine, ex Iudicis iussu peracto, affirmativum reddiderunt testimonium.