Albert the Great, Summa Theologiae

1. Augustinus in libro V super Genesim ad litteram : " Sic fuit absconditum a saeculis in Deo mysterium incarnationis, ut, sicut dicitur, ad Ephes, iii, 10, tamen innotesceret principatibus et potestatibus in caelestibus per Ecclesiam : quia ibi primitus Ecclesia quae post resurrectionem congreganda fuit, esse coepit. Illis ergo (scilicet Angelis) a saeculis innotuit, quia omnis creatura non ante saecula, sed a saeculis incepit . " Ergo Angeli a principio cognoverunt mysterium incarnationis.

Contra:

1. Isa. lxiii, 1, super illud: Quis est iste qui venit de Edom? Dicit Hieronymus, quod " Angelicae potestates non intellexerunt ad plenum mysterium Incarnationis, donec innotuit eis per Ecclesiam et Apostolorum praedicationem. "

2. Adhuc, Dionysius in Caelesti hierarchia, tractans illud idem: Quis est iste qui venit de Edom ? dicit, quod " Angeli inter se moverunt istam quaestionem coram Christo ascendente, ut ipse ex benevolentia illuminaret eos de quaesitis: et propter reverentiam ab ipso immediate hanc quaestionem non quaesiverunt. " Cum ergo non sit quaestio, nisi de ignoratis, videtur quod mysterium Incarnationis usque ad illud, tempus ignoraverunt.

Solutio. Ad hoc dicendum, sicut dicit

Glossa super epist, ad Ephes, iii, 10, super illud: Ut innotescat principatibus et potestatibus in caelestibus per Ecclesiam. " Per hoc enim innuitur expresse, quod aliquid didicerunt per Ecclesiam de mysterio Incarnationis. " Propter quod distinguit Glossa, quod superioribus Angelis non quidem a principio creationis, sed a principio formationis cum dictum est: Fiat lux. Et facta est lux , innotuit mysterium Incarnationis. Aliis vero inferioribus non plene innotuit, nisi postquam factum est, et praedicatum ab Apostolis. Et ita pro diversis Angelis utrumque verum est, scilicet quod et a principio cognoverunt aliqui, et alii non cognoverunt, nisi postquam impletum est.

Posset tamen dici, sicut in antehabitis dictum est, quod duplex est notitia Angelorum, scilicet in verbo, et in proprio genere sive in propria natura. Et sic dicendum, quod in verbo a principio suae creationis cognoverunt mysterium Incarnationis: sed in proprio genere non cognoverunt, nisi postquam factum est. Et hoc confirmatur per Augustinum in libro V super Genesim ad litteram, sic dicentem: " In Deo non tantum innotescit Angelis quod absconditum est, sed etiam apparet eis cum manifestatur atque propalatur. " Et hoc iterum confirmatur per verbum Apostoli, I ad Timoth, iii, 16: Et manifeste magnum est pietatis sacramentum, quod manifestatum est in carne, justificatum est in spiritu, apparuit Angelis, praedicatum est Gentibus, creditum est in mundo, assumptum est in gloria. Ubi Glossa dicit sic: " Apparuit Angelis, qui ex eo profecerunt, quod hoc factum est. Non enim in Deo tantum, innotescit Angelis quod absconditum est, verum etiam hoc eis apparet cum efficitur atque propalatur. Ideo dicitur apparuisse Angelis homo Christus, non jam in forma humanitatis, sed in potestate. Qui enim prius humi- lis visus est per carnem, devicta morte, in majestate apparuit, qui natus ut homo non erat tantum homo: ut agnoscentes Angeli mysterium quod prius latuit declaratum in carne, genu illi flectentes, quasi Deo gratias agant, quia veritatem dixerunt. "

ARTICULI SECUNDI