MEMBRUM V. Quid est cognoscere
ARTICULUS I. De medio quod est vestigium.
PARTICULA I. An vestigium Creatoris sit in creatura ?
ARTICULUS II. De medio quod est imago.
MEMBRUM III. Quanta sit simplicitas Dei ?
ARTICULUS I. Quid sit aeternitas ?
PARTICULA I. ''Quid sit aeternitas nomine ?
ARTICULUS II. Quid sit aeternum ?
MEMBRUM II. De aeviternitate sive aevo.
MEMBRUM III. De tribus passionibus propriis veritatis.
PARTICULA I. An omnis veritas sit aeterna ?
MEMBRUM IV. De oppositione veri et falsi.
ARTICULUS II. De communi intentione boni.
ARTICULUS III. De singulis differentiis bonorum.
ARTICULUS II Quis sit actus proprius summi boni ?
ARTICULUS I. Utrum omni bono opponatur malum ?
MEMBRUM I. Utrum in divinis sit generatio ?
MEMBRUM IV. Cujus sit procedere ?
MEMBRUM I. Quid sit in divinis esse Filium ?
ARTICULUS I. ''De multiplicitate verbi .
MEMBRUM I. De intentione principii.
MEMBRUM II. De ordine naturae in divinis ?
ARTICULUS I. Utrum ordo sit in divinis ?
MEMBRUM II. De definitione hujus nominis,
MEMBRUM IV. De comparatione personae ad essentiam .
ARTICULUS I. An Deus sit causa rerum formalis
MEMBRUM II. Utrum Deus sciat per medium vel non ?
MEMBRUM II. Utrum praescientia sit causa rerum
MEMBRUM IV. Utrum praescientia Dei falli possit
MEMBRUM I. Quid sit praedestinatio ?
MEMBRUM I. Quid sit reprobatio
MEMBRUM IV. Quibus modis sit providentia ?
ARTICULUS III. Quis sit providentiae proprius effectus ?
ARTICULUS V. De modis providentiae.
ARTICULUS II. Quid sit fatum ?
ARTICULUS I. Utrum Angelus impleat locum ?
TRACTATUS XIX. DE POTENTIA DEI.
MEMBRUM II. De causalitate divinae voluntatis ?
PARTICULA I. Utrum mala fiant voluntate Dei
TRACTATUS I. DE PRIMO PRINCIPIO.
ARTICULUS III. Unde in creaturis veniat mutabilitas ?
PARTICULA I. Quare creaturae dicantur
MEMBRUM I. De errore Platonis.
PARTICULA II. Utrum una materia sit omnium ?
PARTICULA III. Utrum materia sit aeterna
QUAESTIO XII. Ubi Angeli creati sunt ?
MEMBRUM I. De ratione naturaliter insita.
MEMBRUM II. Utrum memoria conveniat Angelis ?
PARTICULA I. Utrum Angeli intelligant per species ?
MEMBRUM IV. De voluntate in Angelis.
MEMBRUM. V. A quo causetur ista libertas in Angelo ?
MEMBRUM I. Quid appetierit malus Angelus ?
PARTICULA I. Utrum sensus sint in daemone?
ARTICULUS III. Utrum synderesis sit in daemone ?
MEMBRUM II. Quis sit actus superioris in inferiorem ?
MEMBRUM III. Qui sint modi tentandi, et quot ?
MEMBRUM II. De veris miraculis absolute.
ARTICULUS I. Quid sit miraculum
ARTICULUS III. Quid sit miraculosum ?
MEMBRUM II. Per quid fiant miracula ?
MEMBRUM IV. Ad quid mittantur Angeli ?
MEMBRUM I. Utrum Angeli loquantur
MEMBRUM II. Quo sermone Angeli loquantur ?
MEMBRUM II. De effectu custodiae Angelorum .
ARTICULUS I. Cujus naturae sit ista divisio
ARTICULUS III. De ordine dividentium et divisi .
PARTICULA III ET QUAESITUM SECUNDUM.
MEMBRUM III. De tertia hierarchia.
ET QUAESITUM SECUNDUM, De proprietatibus Archangelorum ?
ARTICULUS I. De hoc quod dies tribus modis accipitur.
ARTICULUS I. Quid dicitur firmamentum
MEMBRUM II. Utrum omnia ad hominem ordinentur ?
MEMBRUM II. Utrum Adam ex accepto stare potuit
MEMBRUM III. Quid sit superior portio rationis ?
MEMBRUM IV. Quid sit inferior portio rationis ?
MEMBRUM II. De actibus liberi arbitrii.
MEMBRUM III. Quid sit gratia definitione
ARTICULUS I. Quid sit synderesis ?
MEMBRUM III. Qualiter gratia differat a virtute
MEMBRUM I. Qualiter gratia augetur ?
MEMBRUM I. Quid sit virtus in genere ?
MEMBRUM II. Quid sit peccatum originale ?
MEMBRUM III. Quid sit peccatum originale definitione ?
ARTICULUS II. De causa originalis peccati.
ARTICULUS III. De modo traductionis originalis peccati.
MEMBRUM I. Quid sit concupiscentia sive fomes ?
MEMBRUM III. Quid sit peccatum
MEMBRUM I. Quid sit mortale peccatum ?
ARTICULUS I. Utrum inanis gloriae sit peccatum ?
ARTICULUS IV. In quo differat inanis gloria a superbia?
MEMBRUM II. De filiabus invidiae ?
MEMBRUM II. De filiabus acediae, quot et quae sint ?
MEMBRUM II. De filiabus avaritiae.
MEMBRUM II. De filiabus gulae.
MEMBRUM I. Quid sit personarum acceptio ?
Quando ceciderit malus Angelus ?
Deinde quaeritur, Quando cecidit?
Et videtur, quod ab initio a primo instanti ex quo factus fuit.
i. Per illud Joannis, viii, 44: Ille homicida erat ab initio, et in veritate non stetit,
2. Adhuc, Augustinus in libro XI super Genesim ad litteram: " Angelus malus beatae atque angelicae vitae dulcedinem non. gustavit, quam non utique ac- ceptam fastidivit, sed nolendo accipere deseruit et amisit. Proinde nec sui casus praescius esse potuit, quoniam sapientia pietatis fructus est. Ille autem continuo Impius, consequenter et mente caecus,, non ex eo quod acceperat cedidit, sed ex eo quod acciperet si Deo subdi voluisset. Quod profecto quia noluit, et ab eo quod accepturus erat cecidit, et potestatem illius sub quo esse noluit, non eva-
sit . ''" Et ex hoc sequitur idem quod prius, scilicet quod ab initio cecidit.
Sed contra:
1. Augustinus, ibidem, " Quod putatur diabolus numquam in veritate stetisse, numquam cum Angelis beatam vitam duxisse, sed ab ipso conditionis suae initio cecidisse, non sic accipiendum est, ut non propria voluntate depravatus, sed malus a bono Deo creatus putetur: alioquin non ab initio cecidisse diceretur, neque enim cecidit si talis factus fuit. "
2. Adhuc, Augustinus, ibidem dicit, quod postquam factus est, accepit justitiam et rationem antequam caderet. Ergo non ab initio cecidit, sed post initium suae conditionis.
3. Adhuc, Anselmus dicit, quod Angelus factus voluit beatitudinem, et perseverare in ea: sed non pervoluit, hoc est perseveranter voluit.
4. Adhuc, Magister in Historiis inducit Bedam, et quosdam sanctos dicentes, quod secundo die ceciderunt Angeli: et de hoc assignaverunt tres rationes: quarum prima accipitur ex ipso numero: binarius enim prius recedit ab unitate: et hoc competenter significabat recessum Angeli a monade Deo, Deus enim monas est propter individuitatem et simplicitatem. Secunda ratio est: quia cum, Genes, i, 3, dicitur: Fiat lux, secundum Augustinum intelligitur angelica natura formata per gratiam. Similiter cum dicitur, Genes, i, 7: Divisit Deus aquas quae sunt sub firmamento, ab his quae erant super firmamentum, quae ad loca caliginosa descenderunt.
Dicit Augustinus in libro XII Confessionum,, quod per aquas quae descenderunt in praeceps, significantur Angeli qui descenderunt in abyssum, de quibus. Job, xxvi, 5, dicitur: Ecce gigantes gemunt sub aquis, et qui habitant cum eis. Et, Isa. xiv, 9, dicitur ad Nabuchodonosor: Suscitavit tibi gigantes. Et hoc opus secunda die factum est. Tertia ra- tio est, Genes, i, 8, quia opus secundae diei benedictione caret. Non enim dicitur: Vidit Deus quod esset bonum. Quod illi dicunt omissum propter ruinam cadentium Angelorum: et ideo etiam in honore stantium faciunt missas celebrare.
Solutio. Dicendum, quod tempus et momentum casus malorum incertum est, et non determinatum: sed certum est, quod boni creati sunt, et propria voluntate depravata sic ceciderunt. Et ideo Magister in libro II Sententiarum, distinct. IV, cap. Aliis autem videtur, dicit morulam fuisse inter creationem et casum. Et cum dicit Dominus, Joan. viii, 44: Ille homicida erat ab initio: glossat, hoc est, " subito post initium. "
Posset tamen dici, quod aliud est initium temporis, et aliud initium creationis Angeli, et aliud initium status Angeli.'' Et quod verbum Domini non intelligitur de initio temporis, vel de initio creationis, sed de initio status: status enim fuit ante creationem sicut quaelibet res imperfecta est in sui initio, perfecta autem in statu pleno.
Et per hoc patet solutio etiam ad duas auctoritates Augustini sequentes.
Notandum tamen, quod super hac quaestione Augustinus in libro XI super Genesim ad litteram, quatuor opiniones inducit, quarum prima est, quod ab initio status suae conditionis diabolus a beatitudine cecidit, non quam habuit, sed quam habuisset si voluisset et stetisset.
Secunda est, quod ut quidam dicunt, fuerunt quidam Angeli inferioris ordinis in hoc mundo praescii suae beatitudinis, a quibus ipse diabolus cecidit, caeteris postea beatificatis. Sed dicit de hac, quod probari non potest: ideo haec opinio ab omnibus tamquam haeretica reprobata est.
Tertia, quod Lucifer de superioribus Angelis existens, casum suum praescivit, sicut boni Angeli praesciverunt suam bea- titudinem: sed quia rationabiliter inveniri non potest, quare sic inter Angelos Deus distinxerit, ideo etiam haec opinio reprobata est.
Quarta opinio est, quod tam boni quam mali incerti fuerunt sui status: sed boni ante confirmationem proiecerunt, et mali aversi sunt ? Verba Augustini posita sunt supra de hoc in quaestione, Utrum Angelus potuit esse praescius sui casus ? Unde Augustinus, ibidem, " Peccatores Angelos minime dubitemus esse detru-
sos tanquam in carcerem caliginis hujus aereae circa istas terras, secundum Apostolicam fidem in judicio puniendos servari , et illa in superna beatitudine beatorum Angelorum non esse incertam vitam aeternam, nec nobis secundum Dei misericordiam et gratiam et fidelissimam pollicitationem incertam futuram, cum fuerimus bonis Angelis post resurrectionem et istorum corporum mutationem copulati . "