S. R. U. INQUISITIONIS 637

anxietates amoliendas opportunam Instructionem elaboraret. Quibus iussionibus obsecundans S. Congregatio, ea quae se- quuntur statuenda censuit.

1. Huius impedimenti natura, quemadmodum omnes norunt, ea est, ut matrimonii foedus inter eos qui baptizati sunt, iniri nequeat, quando altera eorum pars haeretica vel schismatica sit. At catholicorum cum haereticis, et contra, nuptiae illicitae sunt quidem, sed nihilominus valent. Ingens propterea discrimen intercedit inter impedimentum mixtae communionis seu reli- gionis et alterum quod propria appellatione dicitur disparitatis cultus. Primum enim locum habet inter Christianos; secundum afficit matrimonia Christianorum cum non baptizatis, sive iudaei sint sive infideles cuiuscumque sectae, sive etiam catechumeni. Coniugia itaque inter personas cultu dispares sunt prorsus irrita ; mixta vero valida, sed graviter illicita.

2. Facili porro negotio perspicitur cur connubia catholico- rum cum heterodoxis antiquissimi canones, quemadmodum re- centiores Conciliorum ac Summorum Pontificum sanctiones, omnino reprobarunt ac reprobant, damnarunt ac damnant. Reprobanda enim sunt sive ob vetitam, quam secumferunt, in divinis rebus communionem, et exinde derivans scandalum, sive ob impendens catholico coniugi perversionis periculum, sive ob pravam sobolis institutionem. Accedit etiam huiusmodi coniunctionibus facile promoveri funestissimum in religionis negotio, uti vocant, indifferentismum. Sed alia etiam perniciosa consectaria ex huiusmodi coniunctionibus dimanant, cum catho- licos inter et acatholicos vix ac ne vix quidem ea inveniatur animorum concordia, quae inter coniuges necessaria prorsus est. « Quomodo enim, ait S. Ambrosius (1), potest congruere charitas, ubi discrepat fides? » Hinc vel ipse Zonaras iure anim- advertit (2) matrimonialem societatem catholicos inter et aca- tholicos eo etiam ex capite esse reprobandam, quod miscenda non sunt quae naturam, ut inter se misceri possint, non ha- bent : « Nam qui simul ita vivunt, ut eorum animi in iis, quae » ad fidem pertinent, contrario modo affecti sunt, quo pacto » eos in aliis rebus convenire posse quispiam arbitrabitur ? quo- » rumque sensus in iis quae sunt fidei, quorum prima est » atque praecipua ratio, minime congruunt, quo pacto inter se » aequis animis in reliqua vitae societate communicabunt? »

3. Quare mirum non est, si antiqua Concilia vetant catho- licis, ne nuptias cum haereticis, sicut et cum infidelibus, conci- lient, nisi hi orthodoxam fidem amplectantur. Sic. Conc. Laodi- cenum (3) de haereticis, praescribit: Quod non oportet eum omni haeretico matrimonium contrahere vel dare filios aut

filias: sed magis accipere, si se christianos futuros profiteare

(1) L. II, cap. 9 de Abran. (2) In not. Ad Can. 14 Coae. Chale, apud Bevereg. (3) Can, XXXI.