EPISTOLA ENCYCLICA 647

per ipsum et in ipso ; ex ipso dicens propter Patrem, per ipsum propter Filium, in ipso propter Spiritum Sanctum (1). - Aptissimeque Ecclesia, ea Divinitatis opera in quibus potentia excellit, tribuere Patri, ea in quibus excellit sapientia, tribuere Filio, ea in quibus excellit amor, Spiritui Sancto tribuere con- suevit. Non quod perfectiones cunctae atque opera extrinsecus edita Personis divinis communia non sint; sunt enim indivisa opera Trinitatis, sicut et indivisa est Trinitatis essentia (2), quia, uti tres Personae divinae inseparabiles sunt, ita inseparabiliter operantur (3) : verum quod ex comparatione quadam et prope- modum affinitate, quae inter opera ipsa et Personarum proprie- tates intercedit, ea alteri potius quam alteris addicuntur sive, ut aiunt, appropriantur : Sicut similitudine vestigii vel imaginis in creaturis inventa, utimur ad manifestationem divinarum Personarum, ita et essentialibus attributis ; et haec manife- statio Personarum per essentialia attributa appropriano di- citur (4). Hoc modo Pater qui est principium totius Deitatis (5), idem causa est effectrix universitatis rerum et Incarnationis Verbi et sanctificationis animorum, ex ipso sunt omnia; ex ipso, propter Patrem. Filius autem, Verbum Imago Dei, idem est causa exemplaris unde res omnes formam et pulchritudinem, ordinem et concentum imitantur ; qui extitit nobis via, veritas, vita, hominis cum Deo reconciliator, per ipsum sunt omnia; per ipsum, propter Filium. Spiritus vero Sanctus idem est omnium rerum causa ultima, eo quia sicut in fine suo voluntas lateque omnia conquiescunt, non aliter ille, qui divina bonitas est ac Patris ipsa Filiique inter se caritas, arcana ea opera de salute hominum sempiterna, impulsione quadam valida suavi- que complet et perficit, in ipso sunt omnia ; in ipso, propter Spiritum Sanctum.

Rite igitur inviolateque custodito religionis studio, toti debito Trinitati beatissimae, quod magis magisque in christiano populo aequum est inculcari, ad virtutem Spiritus Sancti exponendam oratio Nostra convertitur. - Ac principio respici oportet ad Christum, conditorem Ecclesiae et nostri generis Redemptorem.

(1) De Trin. 1. vi, c. 10. - 1. i. c. 6.

(2) S. Aug. de Trin. 1. i, c. 4 et 5.

(o) S. Aug. ib.

(4) S. Th. I a, q. XXXIX, a. 7.

(5) S. Aug. de Trin 1. iv, c. 20.