EPISTOLA ENCYCLICA 651

t i ) vii, 38, 39.

(2) S. Leo M. hom m de Pentec.

(5) Gal, iv, 1, 2. (4) vii, 39.

(5) Eph. iv, 8.

(6) S. Aug. de Trin. 1. iv, c. 20,

(7) S. Cyr. Alex. Thesaur. 1. v, c. o.

(8) Eph. n, 3.

Hoc autem dixit de Spiritu, quem accepturi erant credentes in eum (1). Certum quidem est, in ipsis etiam hominibus iustis qui ante Christum fuerunt, insedisse per gratiam Spiritum San- ctum, quemadmodum de prophetis, de Zacharia, de Ioanne Ba- ptista, de Simeone et Anna scriptum accepimus ; quippe in Pen- tecoste non ita se Spiritus Sanctus tribuit, ut tunc primum esse sanctorum inhabitator inciperet, sed ut copiosius inundaret, cumulans sua dona, non inehoans, nec ideo novus opere, quia ditior largitate (2). Verum, si et illi in filiis Dei numerabantur, conditione tamen perinde erant ac servi, quia etiam filius nihil differt a servo, quousque est sub tutoribus et actoribus (3) : ac, praeter quam quod iustitia in illis non erat nisi ex Christi me- ritis adventuri, communicatio Spiritus Sancti post Christum facta multo est copiosior, propemodum ut a r ram pretio vincit res pacta, atque ut imagini longe praestat veritas. Hoc propterea affirmavit Ioannes : Nondum erat Spiritus datas, quia Iesus non erat glorificatus (4). Statim igitur ut Christus, ascendens in altum, regni sui gloria tam laboriose parta potitus est, divitias Spiritus Sancti munifice reclusit, dedit dona hominibus (5). Nam, certa illa Spiritus Sancti datio vel missio post clarificationem Christi futura erat qualis nunquam antea fuerat, neque enim antea nulla fuerat, sed talis non fuerat (6). Siquidem natura humana necessario serva est Dei : Creatura serva est, servi nos Dei sumus secundum naturam (7) : quin etiam ob commu- nem noxam natura nostra omnis in id vitium dedecusque pro- lapsa est, ut praeterea infensi Deo extiterimus : Eramus natura filii irae (8). Tali nos a ruina exitioque sempiterno nulla usquam vis tanta erat quae posset erigere et vindicare. Id vero Deus, humanae naturae conditor, summe misericors praestitit per Unigenum suum : cuius beneficio factum, ut homo in gradum nobilitatemque, unde exciderat, cum donorum locupletare or- natu sit restitutus. Eloqui nemo potest quale sit opus istud di-