MEMBRUM V. Quid est cognoscere
ARTICULUS I. De medio quod est vestigium.
PARTICULA I. An vestigium Creatoris sit in creatura ?
ARTICULUS II. De medio quod est imago.
MEMBRUM III. Quanta sit simplicitas Dei ?
ARTICULUS I. Quid sit aeternitas ?
PARTICULA I. ''Quid sit aeternitas nomine ?
ARTICULUS II. Quid sit aeternum ?
MEMBRUM II. De aeviternitate sive aevo.
MEMBRUM III. De tribus passionibus propriis veritatis.
PARTICULA I. An omnis veritas sit aeterna ?
MEMBRUM IV. De oppositione veri et falsi.
ARTICULUS II. De communi intentione boni.
ARTICULUS III. De singulis differentiis bonorum.
ARTICULUS II Quis sit actus proprius summi boni ?
ARTICULUS I. Utrum omni bono opponatur malum ?
MEMBRUM I. Utrum in divinis sit generatio ?
MEMBRUM IV. Cujus sit procedere ?
MEMBRUM I. Quid sit in divinis esse Filium ?
ARTICULUS I. ''De multiplicitate verbi .
MEMBRUM I. De intentione principii.
MEMBRUM II. De ordine naturae in divinis ?
ARTICULUS I. Utrum ordo sit in divinis ?
MEMBRUM II. De definitione hujus nominis,
MEMBRUM IV. De comparatione personae ad essentiam .
ARTICULUS I. An Deus sit causa rerum formalis
MEMBRUM II. Utrum Deus sciat per medium vel non ?
MEMBRUM II. Utrum praescientia sit causa rerum
MEMBRUM IV. Utrum praescientia Dei falli possit
MEMBRUM I. Quid sit praedestinatio ?
MEMBRUM I. Quid sit reprobatio
MEMBRUM IV. Quibus modis sit providentia ?
ARTICULUS III. Quis sit providentiae proprius effectus ?
ARTICULUS V. De modis providentiae.
ARTICULUS II. Quid sit fatum ?
ARTICULUS I. Utrum Angelus impleat locum ?
TRACTATUS XIX. DE POTENTIA DEI.
MEMBRUM II. De causalitate divinae voluntatis ?
PARTICULA I. Utrum mala fiant voluntate Dei
TRACTATUS I. DE PRIMO PRINCIPIO.
ARTICULUS III. Unde in creaturis veniat mutabilitas ?
PARTICULA I. Quare creaturae dicantur
MEMBRUM I. De errore Platonis.
PARTICULA II. Utrum una materia sit omnium ?
PARTICULA III. Utrum materia sit aeterna
QUAESTIO XII. Ubi Angeli creati sunt ?
MEMBRUM I. De ratione naturaliter insita.
MEMBRUM II. Utrum memoria conveniat Angelis ?
PARTICULA I. Utrum Angeli intelligant per species ?
MEMBRUM IV. De voluntate in Angelis.
MEMBRUM. V. A quo causetur ista libertas in Angelo ?
MEMBRUM I. Quid appetierit malus Angelus ?
PARTICULA I. Utrum sensus sint in daemone?
ARTICULUS III. Utrum synderesis sit in daemone ?
MEMBRUM II. Quis sit actus superioris in inferiorem ?
MEMBRUM III. Qui sint modi tentandi, et quot ?
MEMBRUM II. De veris miraculis absolute.
ARTICULUS I. Quid sit miraculum
ARTICULUS III. Quid sit miraculosum ?
MEMBRUM II. Per quid fiant miracula ?
MEMBRUM IV. Ad quid mittantur Angeli ?
MEMBRUM I. Utrum Angeli loquantur
MEMBRUM II. Quo sermone Angeli loquantur ?
MEMBRUM II. De effectu custodiae Angelorum .
ARTICULUS I. Cujus naturae sit ista divisio
ARTICULUS III. De ordine dividentium et divisi .
PARTICULA III ET QUAESITUM SECUNDUM.
MEMBRUM III. De tertia hierarchia.
ET QUAESITUM SECUNDUM, De proprietatibus Archangelorum ?
ARTICULUS I. De hoc quod dies tribus modis accipitur.
ARTICULUS I. Quid dicitur firmamentum
MEMBRUM II. Utrum omnia ad hominem ordinentur ?
MEMBRUM II. Utrum Adam ex accepto stare potuit
MEMBRUM III. Quid sit superior portio rationis ?
MEMBRUM IV. Quid sit inferior portio rationis ?
MEMBRUM II. De actibus liberi arbitrii.
MEMBRUM III. Quid sit gratia definitione
ARTICULUS I. Quid sit synderesis ?
MEMBRUM III. Qualiter gratia differat a virtute
MEMBRUM I. Qualiter gratia augetur ?
MEMBRUM I. Quid sit virtus in genere ?
MEMBRUM II. Quid sit peccatum originale ?
MEMBRUM III. Quid sit peccatum originale definitione ?
ARTICULUS II. De causa originalis peccati.
ARTICULUS III. De modo traductionis originalis peccati.
MEMBRUM I. Quid sit concupiscentia sive fomes ?
MEMBRUM III. Quid sit peccatum
MEMBRUM I. Quid sit mortale peccatum ?
ARTICULUS I. Utrum inanis gloriae sit peccatum ?
ARTICULUS IV. In quo differat inanis gloria a superbia?
MEMBRUM II. De filiabus invidiae ?
MEMBRUM II. De filiabus acediae, quot et quae sint ?
MEMBRUM II. De filiabus avaritiae.
MEMBRUM II. De filiabus gulae.
MEMBRUM I. Quid sit personarum acceptio ?
De anagogicis significationibus in communi .
Ad primum, proceditur sic:
Dionysius in libro de Caelesti hierarchia , de formis corporalibus Angelorum loquens, dicit quod Theologia caelestes essentias conformat igneis rotis. Et ejus verba sunt haec: " Invenies ergo eam (scilicet theologiam) non solum rotas igneas conformantem, sed et animalia ignita, et viros quasi ignem fulgurantes, et circa caelestes essentias cumulos carbonum ignis circumponentem, et flumina immensurabili sonitu igne flagrantia, " Sed et Thronos ait igneos esse, et ipsos excelsissimos Seraphin caelitus ardentes ex cognominatione significare: et ignis proprietatem et operationem ipsis distribuit, et omnino sursum deorsumque ignitam honorificat selectim formarum facturam.
Et subdit: " Ergo igneum significare censeo caelestium animorum (hoc est, Angelorum) deformissimum. Ipsi enim sancti Theologi superessentialem et informem essentiam (scilicet divinam) in igne saepe describunt, tamquam habenti multas divinae, si fas est dicere, proprietatis, quantum in visibilibus potest esse, imagines. "
Et subdit enumerans illas proprietates, sic dicens: " Ignis enim sensibilis est quidem in omnibus, et per omnia clare venit, et removetur ab omnibus (praecellendo omnia) et lucidus est simul et quasi occultus, incognitus ipse per seipsum non accumbente materia, in qua propriam manifestat actionem: immensurabilisque et invisibilis, per seipsum potens simul omnium, et quaecumque in eis fiunt ad actionem propriam: mobilis tradens seipsum omnibus sursum quoquo modo proximantibus. "
Et addit: " Renovativus naturae custodia, Illuminativus circumventis splendoribus, incomprehensibilis, clarus, discretus, resiliens, sursum ferens, acute means, excelsus, non receptus contumelia minorationis, semper motus, per seipsum, motus, movens alterum, comprehendens, Incomprehensus, non Indigens alterius, latenter crescens a seipso, et ad susceptas materias manifestans suimet magnitudinem, "
Et addit: " Activus, potens, simul omnibus praesens invisibiliter, neglectus non esse putatur: attritu autem sicuti quadam vindicta connaturaliter et proprie subito relucens, et Iterum incomprehensibiliter impalpabilis, non minutus in omnibus ditissimis suimet traditionibus.
Et quod secundum omnes istas proprietates ignis attribuatur, subdit dicens: " Et multas fortassis quis inveniet ignis proprietates pulchras, ut in sensibilibus imaginibus divinae operationis possunt esse imagines. Hoc ergo scientes Theosophi (hoc est, de Deo sapientes) caelestes essentias (hoc est, Angelos) ex igne conformant, significantes deiforme earum, et quantum possibile, Dei imitabile. "
Quaeritur ergo, Penes quid accipiantur istae proprietates, et qualiter Angelis attribuuntur ?
Viginti novem enim proprietates enumerantur in auctoritate inducta.
Et prima est, calidum ignis: qui calor refertur ad amorem, et, ut dicit Dionysius, Angelis convenit secundum quod intellectuales sensus nostros calefaciendo per amorem, spiritualiter reducunt ad actus vigiliae: ut, secundum Apostolum, ad Ephes, v, 14, exsurgat qui dormit, et exsurgat de mortuis, et illuminabit eum Christus .
Secunda est, quod per omnia clare venit: quod igni attribuitur ratione luminis. Quod attribuitur Angelis ratione illuminationis, quam ingerunt nobis in triplici visione, scilicet corporali, imaginaria, et intellectuali.
Tertia est, quod removetur ab omnibus: quod convenit igni ratione radiositatis: quamvis enim per radios pelleret omnia, tamen nulli miscetur. Et convenit Angelis ratione ministerii quod. faciunt circa nos: cum enim circa nos ministrant, miseriis nostris non subjacent, nec miscentur.
Quarta est, quod quasi incognitus est et occultus, nisi accumbente materia: et hoc convenit igni ratione raritatis. Unde eliam Alexander dicit, quod " ignis in propria sphaera propter nimiam raritatem suam non lucet: egrediens autem extra proprium locum, lucet in materia aliena in qua spissatur. " Et hoc convenit Angelis gratia spiritualis naturae. Unde etiam incogniti sunt nobis, nisi quando circa aliquam materiam terrestrem sicut circa nos operantur, assumendo corpora quibus nobis sunt visibiles et tangibiles.
Quinta proprietas est, quod virtute activa est inaestimabilis, omnem virtutem activam quae est in elementis, excedens. Et convenit Angelis secundum quod virtus spiritualis est in eis, quae non limitatur aliqua virtute corporea.
Sexta est, quod per seipsum est invisibilis: quod convenit Igni ratione raritatis, ut dicit Alexander Philosophus. Et adjungit, quod " ignis est per seipsum potens simul omnium: " quod convenit igni ratione qualitatis sive caliditatis: quae qualitas est per se activa et fortissimi motus. Ratione cujus dicit
Aristoteles in IV Meteororum, quod putrefiunt universa reliqua praeter ignem: etenim terra, aqua, necnon et aer, putrescunt cuncta, siquidem materia igni cuncta erunt haec. Et ideo dicit Dionysius, quod Ignis per seipsum potens est omnium, et quaecumque in eis sunt vel fiunt ad actionem propriam, hoc est, secundum propriam virtutem activam. Et hoc convenit Angelis secundum quod in ipsis est virtus divina ad reducendum omnia in proprias et deiformes illuminationes: sicut ignis omnia convertit ad suam naturam, quae sunt sibi materia, et imprimit in ea speciem luminis.
Septima est, quod est sursum mobilis semper. Et convenit Angelis ratione affectus, quo super moventur in Deum, ut dicit Damascenus: et semper elevantur sursum, ad laudem Creatoris omnia referentes.
Octava est, quod est sui communicativus Ignis, omnibus tradens seipsum quoquo modo sibi proximantibus. Et convenit Angelis ratione actus illuminationis, quo intendunt imprimere speciem luminis in omne quod illuminant.
Nona est, quod est renovativus suae naturae custodia: et est sensus, quod renovat se ignis in materia de novo apposita, ut ex hac renovatione custodiatur natura ejus. Et attribuitur Angelis secundum quod renovantur et custodiuntur per acceptionem diversam theophaniarum in Dei contemplatione.
Decima est, quod est illuminativus circumvenitis splendoribus: et hoc convenit igni In quantum in propria natura non lucet, nisi circumveletur et inspissetur in materia aliena. Et hoc attribuitur Angelis per revelationes quas faciunt in nobis, quae non fulgent in nobis, nisi speciebus intelligibilibus, imaginibilibus, et sensibilibus fuerint velatae.
Undecima est, quod est incomprehensibilis: et hoc convenit Igni ratione virtutis ustivae, qua omne quod comprehendit, ipsum comburit. Et convenit Angelis per virtutem excellentem, qua vincunt omne quod resistit.
Duodecima est, quod est clarus: et convenit igni ratione illuminationis: Angelis autem ex eo quod dicit Dionysius, quod " intellectualia lumina sunt, et specula clarissima. "
Tertiadecima est, quod est discretus: congregat enim ad se similia sive homogenia sibi, et segregat ab heterogeniis. Et attribuitur Angelis per virtutem custodiae, secundum quam nobiles separant ab ignobilibus materialia diligentibus, et separatos congregant et associant sibi.
Quartadecima est, quod est resiliens: et dicit Commentator, quod resiliens est, in quantum non recipit impressiones et figurationes aliorum. Et attribuitur Angelis ratione confirmationis in bono: virtute enim illius habent, quod diversa forma voluntatis de caetero in eis non potest sigillari.
Quintadecima est, quod est sursum ferens omne quod movet. Et attribuitur Angelis, eo quod omnia circa quae operantur, sursum ducunt in divinas illuminationes.
Sextadecima est, quod est acute, means, ratione hujus, quod, penetrativus est. Et convenit Angelis ratione amoris, quo penetrant omne quod amant.
Decima septima est, quod est excelsus: et convenit igni ratione loci: Angelis autem ratione ordinis et dignitatis.
Decima octava est, quod non est receptivus immutationis ut alia elementa. Et convenit Angelis ratione beatitudinis: per quam, ut dicit Augustinus, aeternitatem Dei participantes, de caetero non mutantur.
Decima nona est, quod est semper motus, et numquam stans. Et convenit Angelis secundum quod semper moventur altius et altius in divinas contemplationes.
Vicesima est, quod est per seipsum motus. Et convenit Angelis ratione boni amoris: boni enim amor causa est, et movet eos, eo quod purgando, illuminando, perficiendo, semper movent, et moventur in bonum.
Vicesima prima est, quod est comprehendens, non comprehensus: et convenit igni ratione radiositatis, quae omnia comprehendit, et non comprehenditur ab aliquo: Angelis autem convenit secundum quod illuminant nos et continent in bono, et non illuminantur nec continentur a nobis.
Vicesima secunda est, quod est non indigens alterius, sed potius alia indigent sui: quia generatio omnium est ex calore. Et convenit Angelis ratione visionis per speciem, propter quam fit ut non indigent speculo et aenigmate, sicut nos indigemus illuminationibus eorum et accensionibus.
Vicesima tertia est, quod est latenter crescens a seipso, hoc est, a propria virtute ustiva, et ad susceptas materias manifestans suimet magnitudinem. Et attribuitur Angelis secundum communicationem traditionis suarum illuminationum.
Vicesima quarta est, quod est activus per caliditatem: agit enim congregando, disgregando, generando, corrumpendo, inspissando, dissolvendo: et iterum agit, faciendo motum, et non sistendo eum, sicut facit frigiditas quae sistit motum, ut dicit Avicenna. Et attribuitur Angelis secundum quod semper agunt, ut nova specula divina et agalmata divina perficiant, et inferiora ad superiora deducant.
Vicesima quinta est, quod est potens super alia elementa et elementata: propter quod dicit Aristoteles in IV Meteororum, quod, omnia alia materia erunt igni. Et attribuitur Angelis secundum immateriale posse, quod habent, quod non est cogibile, eo quod omnis coactio per conjunctionem ad materiam fit.
Vicesima sexta est, quod omnibus est praesens imperceptibiliter: quod convenit igni ratione luminis immutantis aequaliter longe et prope imperceptibiliter. Et attribuitur Angelis ratione velocitatis sui motus in ministrando.
Vicesima septima est, quod neglectus esse non putatur, et attritu sicut ex quadam vindicta naturaliter et proprie subito relucens. Et hoc convenit igni secundum quod est in materia terrestri, in qua aliquando negligitur, et subito ex intimis evolans relucet in exteriori. Et attribuitur Angelis per affectum custodiae, qui quandoque per negligentiam nostram negligitur, et iterum per subitam compunctionem convalescit et relucet.
Vicesima octava est, quod, est incomprehensibiliter impalpabilis: quod ratione caliditatis convenit igni: Angelis autem ratione spiritualis naturae quae ad plenum comprehendi non potest a nobis. Ultima est, quod est non minutus in omnibus suis traditionibus ditissimis. Et convenit igni ratione illuminationis, de qua dicitur in benedictione cerei paschalis: " Qui licet divisus in partes, " luminis sui detrimenta non novit. " Et Ovidius:
Quid vetat apposito lumen de lumine tolli ? Mille licet sumant, deperit inde nihil.
Et convenit Angelis secundum ditissimas communicationes illuminationum, in quibus nullo modo minuuntur, sed augentur omni tempore.