Ex Editis Ulim. Et Lov. Et Recognita Ad Plures Mss.

Lucianus misericordia Dei indigens et omnium hominum minimus, presbyter Ecclesiae Dei quae est in villa Caphargamala in territorio Jerosolymorum, sanctae Ecclesiae et omnibus sanctis qui sunt in Christo Jesu in universo mundo, in Domino salutem.

1. Visio quae apparuit meae pusillitati a Deo ter, de revelatione reliquiarum beati et gloriosi protomartyris Stephani et primi diaconi Christi, et Nicodemi qui in Evangelio scriptus est, et Gamalielis qui 0809 in Actibus Apostolorum nominatur, necessarium duxi pandere vestrae in Christo Dilectioni, imploratus ac magis jussus a sancto et Dei cultore patre Avito presbytero, ut secundum fidem consummatam interroganti quasi filius patri obaudiens, sicut cognovi, cum omni simplicitate impiger integre indicarem omnem veritatem.

2. Die igitur Parasceve, hoc est sexta feria, quae est tertio nonas decembris, consulatu Honorii decies et Theodosii sexies Augustorum , adveniente nocte dormiens in cubili meo, in loco sancto baptisterii, in quo consuetudo erat mihi dormire, et custodire ecclesiastica quae erant in ministerio, hora tertia noctis quae est prima custodia vigiliarum, quasi in ecstasi effectus semivigilans, vidi virum senem, longum, hieroprepen, hoc est dignum sacerdotem, canum, barbam prolixam habentem, palliatum alba stola, cui inerant gemmulae aureae habentes intrinsecus sanctae crucis signum, et virgam auream in manu habentem. Et veniens stetit ad dexteram meam, et aurea virga pulsavit me, ter vocans nomine meo, dicens: Luciane, Luciane, Luciane. Et dixit mihi graeco sermone, Vade in civitatem quae dicitur Helia, quae est Jerusalem, et dic sancto Joanni qui est in ea episcopus: Quandiu clausi sumus, et non aperis nobis? Et maxime, quia in temporibus tui sacerdotii oportet nos revelari. Aperi nobis festinanter monumentum, ubi in negligentia positae sunt nostrae reliquiae, ut per nos aperiat Deus et Christus ejus et Spiritus sanctus ostium clementiae suae in hoc mundo. Periclitatur enim saeculum hoc ex multis casibus , qui fiunt in eo quotidie. Et non tantum sollicitus sum pro me, quantum pro his qui sunt positi mecum, sancti et multi honoris digni.

3. Et respondi ei dicens: Quis enim es tu, domine, et hi qui tecum sunt? Respondit mihi: Ego sum Gamaliel, qui Paulum apostolum Christi nutrivi, et Legem docui in Jerusalem. Et qui mecum est in orientali parte monumenti jacens, ipse est domnus meus Stephanus, qui lapidatus est a Judaeis et principibus sacerdotum in Jerusalem pro Christi fide foris portam quae est ad aquilonem, quae ducit ad Cedar: ubi die ac nocte jacuit projectus, ut sepulturae non daretur, secundum mandatum impiorum principum, ut a feris consumeretur corpus ejus. Ex Dei autem voluntate non tetigit eum unum ex his, non fera, non avis, non canis. Ego Gamaliel compatiens Christi ministro, et festinans habere mercedem et partem cum sancto viro in fide, misi per noctem quantos noveram religiosos, et in Christo Jesu credentes, habitantes in Jerusalem in medio Judaeorum, et hortatus sum eos, et necessaria substantiae ministravi, ac persuasi illis ire occulte, ut portarent corpus ejus meo vehiculo in villam meam, hoc est in Caphargamala (quod interpretatur Villa Gamalielis), viginti millia a civitate habens, et ibi feci illi planctum fieri diebus quadraginta et praecepi cum in meo monumento poni in orientali theca, et praecepi eis quaecumque necessaria erant pro ejus planctu de meo dari . Ipse etiam domnus Nicodemus in alia theca positus est, qui venit ad Salvatorem Jesum nocte, et evangelizatus est ab eo, audiens: Nisi quis renatus fuerit ex aqua et Spiritu sancto, non potest introire in regnum coelorum (Joan. III, 5) . Et exiens baptizatus est a Christi discipulis. Et cognoscentes Judaei amoverunt eum a principatu suo, et anathematizaverunt eum, et de civitate exsiliaverunt. Et hunc ego Gamaliel quasi persecutionem pro Christo passum, sustuli eum in meum agrum, et alui et vestivi 0811A eum usque ad finem vitae ejus, et defunctum honorifice sepelivi juxta domnum Stephanum. Similiter et Abibas filius meus dilectissimus, qui mecum Baptismum Christi accepit ab ejus discipulis, viginti annorum existens, ante me mortuus est, et sepultus in tertia theca excelsiori, in qua et ego ipse postea defunctus, applicitus sum. Mea vero uxor Ethna habens nomen, et Selemias primogenitus meus, quia noluerunt esse fidei Christi cultores, in alia villa matris suae sepulti sunt, hoc est in Capharsemelia. Interrogavi autem ego humilis Lucianus presbyter dicens: Et ubi vos quaeremus? Qui dixit mihi: In medio proastio quod potest intelligi proximo de villa agro, qui dicitur Delagabri, id est, Virorum Dei.

4. Et evigilavi, et deprecatus sum Dominum, dicens: Domine Jesu Christe, si est haec visio ex te, et non est illusio, fac ut iterum et tertio appareat mihi quando vis, et quomodo vis. Coepi ergo jejunare, et siccas escas ducere usque ad aliam Parasceven. Et iterum domnus Gamaliel eadem similitudine, eodemque schemate apparuit mihi, sicut in prima visione, dicens: Quare neglexisti ire, et dicere sancto episcopo Joanni? Et ego respondi: Timui, domine, mox ad primam visionem haec nuntiare, ne viderer seductor esse. Deprecatus sum autem, ut si a Domino missus fuisses ad me, denuo ac tertio appareres mihi. Dixit autem ad me Gamaliel: Acquiesce, acquiesce, acquiesce mihi. Et iterum ait mihi: Quoniam requisisti de reliquiis singulorum quomodo et ubi sint positae; appone sensum, et vide diligenter quae ostenduntur tibi. Et dixi: Etiam, domine. Et statim attulit quatuor calathos, tres aureos, et unum argenteum. Tres eorum pleni erant rosis: duo habebant albas rosas, et tertius rubicundas coloris sanguinei: quartus vero calathus argenteus plenus erat croco bene olente. Et posuit eos ante me. Et ego dixi ei: Quid sunt isti, domne? Et dixit mihi: Lipsana nostra sunt. Qui rubras habet rosas, ipse est domnus Stephanus, qui a dextris positus est ad orientem ab introitu monumenti. Secundus calathus, domnus Nicodemus est, positus contra ostium. Unus vero calathus argenteus, Abibas est filius meus, de utero testimonii, id est iteratus in lege, immaculatus ex utero matris suae excessit e mundo, propterea in similitudinem argenti mundissimi apparuit. Numquid non vides crocum, qui in ipso est, suavissimi esse odoris? Et ipse conjunctus est meo calatho in excelso loco, ubi ambo positi sumus quasi gemini. Et cum haec dixisset, denuo ex oculis meis evanuit.

5. Cumque expergefactus fuissem, gratias egi Deo omnipotenti, et consuetis jejuniis operam dedi usque ad tertiam revelationem. In tertia igitur septimana, eadem die et hora, venit supradictus vir comminans et fremebundus, et dixit mihi: Quare usque nunc dissimulasti, et noluisti pergere, et dicere episcopo Joanni quae tibi dicta sunt et ostensa? Quam excusationem habebis apud Deum, aut quam veniam pro hoc contemptu sperabis in die judicii? Numquid non vides quanta siccitas est et tribulatio in toto mundo? Et tu negligenter agis! Numquid non consideras quia multi meliores te sunt per eremum sancti viri, quos praetereuntes, per te voluimus innotesci? Ideo namque te ex alia in hac villa voluimus esse sacerdotem, ut per te manifestaremur. Exsurge igitur, et vade, et dic illi, ut aperiat nobis, et faciat locum orationis, ut intercessione nostra misereatur Dominus populo suo. Et cum ad verba ejus intremuissem, dixi: Non negligens fui, domne mi, sed praestolabar tertium adventum tuum. Nunc vero sine crastina die pergam, omnia quae mihi mandasti dicturus. Et cum indignans adversum me staret, videbar mihi quasi in altero mentis excessu devenisse Jerosolymam, et quasi in conspectu 0813 adstarem episcopo Joanni, narrans ei omnem visionem. A quo videbar audire: Si haec sic se habent ut dicis, charissime, et Dominus tibi revelavit haec temporibus nostris, oportet me colligere de possessione illa bovem illum maximum aratorem, qui et carro et aratro aptus est, dimittere tibi possessionem cum omnibus caeteris. Ad quem aio: Utquid mihi possessio, domne mi, si non habeo bovem illum per quem regatur et aretur possessio? Et dixit mihi episcopus: Ita placuit, charissime, quoniam civitas nostra vehiculis ministratur, et unum bovem ad illum maximum carrum minus habemus , quem tu diceris in possessione tua celare. Oportet namque ut in civitate celeberrima sit magis quam in parvula possessione. Numquid non tibi sufficiunt duo residui boves minores ad excolendam terram vehiculi tui?

6. Cumque hoc in exstasi, hoc est in excessu mentis, audissem, statim expergefactus benedixi Dominum, et perrexi ad civitatem ad sanctum episcopum Joannem. Et cum illi omnia quae videram narrassem, reticui de visione bovis, exspectans quid audirem ab eo. Intellexeram enim quia sanctus Stephanus ipse esset bos maximus, et quia carri illi de quibus dicebat sanctae essent Ecclesiae, et Sion prima Ecclesia, ipsa esset carrus major. Et quia habebat sanctus episcopus a me petere benedicti Stephani reliquias, ideo de visione bovis episcopo dicere nolui. Cumque haec audisset Joannes episcopus, lacrymatus est prae gaudio, et dixit: Benedictus Dominus Deus Filius Dei vivi. Si haec ut dicis, charissime, et audisti , et Deus tibi revelavit, oportet me inde transferre beatum Stephanum primum martyrem et archidiaconum Christi, qui primum adversum Judaeos dominica bella bellavit, et Deum in sua majestate in terris positus in coelo vidit stantem, et tanquam angelus in concione hominum apparuit. Haec autem omnia ut vidi, ita evenerunt et consona sibi apparuerunt universa. Dixit autem mihi sanctus episcopus: Vade, fode in acervo, qui est in ipso agro: et si inveneris, nuntia mihi. Et ego dixi ei: Deambulavi agrum, et vidi acervum minutorum lapidum in medio, ubi arbitratus sum eos esse. Et dixit mihi papa: Jam dixi tibi, Vade, fode; et si inveneris, sedens custodi locum, et manda mihi per diaconum ut veniam ad locum. Et ita me dimisit. Et cum venissem in villam, misi praecones, ut omnes habitatores villae diluculo consurgerent, et foderent in acervo.

7. Eadem vero nocte, apparuit ipse domnus Gamaliel cuidam monacho nomine Migetio , innocenti et simplici viro, eadem similitudine qua mihi apparuit, et dixit ad eum: Vade, dic Luciano presbytero, Vane laboras in acervo illo; modo non ibi sumus, sed tunc ibi positi fuimus, cum lamentarentur nos secundum consuetudinem antiquorum, propter quod ibi acervus in testimonium planctus factus est. Sed quaere nos in alia parte, quae est ad boream , et loco qui dicitur syra lingua Debatalia, quod interpretatur in graeco ἀνδρῶν ἀγαθῶν, quod nos possumus dicere, Virorum fortium. Diluculo vero consurgens ad hymnos, inveni monachum illum praedicantem omnibus fratribus. Hymnis deinde dictis, coepi dicere: Eamus ad acervum illum, et fodiamus in illo. Tunc quidam dixerunt mihi: Audi primum quid dicat monachus Migetius. Et advocato monacho Migetio, exquisivi ab eo quid esset quod vidisset. Ille autem universa signa quae videram domni Gamalielis dixit mihi, et quemadmodum vidisset contra austrum agrum situm, et monumentum in eo quasi neglectum et ruinosum, ubi vidisset tres lectos aureos stratos, et unum ex eis altiorem caeteris in quo erant duo jacentes, unus senex et unus juvenis, et in aliis duobus lectis erant singuli. Et respondit qui erat in excelsiori lecto, et 0815 dixit: Vade, dic presbytero Luciano, quoniam nos domini loci istius fuimus: si vis magnum et justum invenire, ipse ab orientali plaga positus est. Et haec audiens a monacho, glorificavi Dominum, quoniam inventus est alius testis in revelatione.

8. Nos igitur ivimus ad acervum, et fodientes nihil invenimus. Convertimus autem nos ad monumentum illud, ubi monacho ipsa nocte apparuerat, et fodientes invenimus tres thecas, secundum quod apparuerat mihi in typo calathorum. Invenimus igitur altissimis litteris scriptum lapidem obrutum, habentem, Keayea Celiel, quod interpretatur Servus Dei; et Apaan Dardan, quod interpretatur Nicodemus et Gamaliel. Hoc interpretatus est papa Joannes, sicut et ipse audivi ab ipso sancto episcopo. Statim ergo renuntiavi episcopo, cum esset in Lidda, quae est Diospolis, synodum agens. Qui assumpsit secum duos alios episcopos, Eleutherium de Sebaste, et Eleutherium de Jericho, et venerunt ad locum. Qui cum apparuissent domni Stephani thecam, statim terrae motus factus est, et tanta suavitas et fragrantia odoris inde ingressa est, quantam nullus hominum se meminit vel audisse vel sensisse: ita ut putaremus nos in anroenitate paradisi esse positos. Multitudo namque populi aderat nobiscum, inter quos erant plurimi infirmi variis languoribus. Et ipsa hora mox de odore suavitatis ejus septuaginta et tres animae curatae sunt. Ab aliis fugati daemones, aliorum fons restrictus est sanguinis, alii a strumis et furunculis liberati; alii a syringio sanati, alii a tertianis et quartanis; alios febris reliquit, alios morbus regius; alii a cephalalgia curati et hemicrania nonnulli a viscerum occulto dolore liberati. Et multas alias curationes senserunt homines, quas enumerare longum est. Et osculantes sanctas reliquias iterum clauserunt. Et tunc cum psalmis et hymnis portaverunt reliquias beatissimi Stephani in sanctam ecclesiam Sion, ubi et archidiaconus fuerat ordinatus: derelinquentes nobis de membris Sancti parvos articulos, imo maximas reliquias, terram cum pulvere, ubi omnis ejus caro absumpta est, caetera asportaverunt .

9. Ex his ergo reliquiis transmisi Beatitudini vestrae: quas cum susceperitis, orate pro exiguitate mea, ut dignus inveniar in conspectu Domini, fultus beatissimi martyris Stephani meritis, et vestris orationibus. Translatae sunt autem reliquiae ipsius Martyris septimo kalendas januarias. Et tunc in tempore jugis et infinita siccitas erat: sed eadem hora pluvia magna descendit, et abundanter inebriata est terra: et omnes glorificabant ibi Dominum, propter sanctum ejus Stephanum, et propter coelestem ejus thesaurum misericordiae et pietatis, quem periclitanti saeculo aperire dignatus est Jesus Christus Dominus noster, qui cum Patre et Spiritu saneto vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.