318

iudicum illico repetere poss'ent quod ad se pertinet.

Neque ad contrariam sententiam statuendam argumentum desumi potest ex verbis quacumque arte, vel quocumque quaesito colore; ha- rum enim formularum prima ma- chinationes, dolos et fraudes -im- portat; alia titulos varios, sed fictos, seu praetextus quibus iustitia rei praetendi seu colorari videtur, ut infra melius explicabimus. Sub hisce vero titulis neque preces, neque hortamenta, neque pecuniae exhibitio venire possunt.

4°. Mandantes vetitas actiones, vel earum aliquam; hi enim di- serte comprehenduntur sub illis verbis usurpare etc. praesumpse- rit per se, vel alios; qui enim per alium facit, mandans est. Attamen mandantes excommunicationem in- currunt effectu sequuto, sicut et ceteri vetitas actiones committen- tes ; etenim in capite prohibetur usurpatio, conversio in proprios usus, impedire ne bona ecclesiae ad quos de iure pertinent, perve- niant; quae omnia sine effectu se- cuto non intelliguntur. Qua de cau- sa si quis aliquam ex proscriptis actionibus mandaverit, et perfici non potuerit, excommunicationem ob attentatum non incurrit.

5°. Illi qui quomodocumque usur- pata bona acceperint sive donatione, sive emptione, sive haereditate, etc. adverbium enim quomodocumque quemlibet transmissionis modum includit.

Attamen circa eiusmodi contige- runt et contingere possunt casus qui enodandi sunt.

Titius praeter bona propria quae possidet, emit ab usurpatoribus fundum ecclesiasticum. Cum aere alieno gravetur, omnia quae habet licitatione una cum fundo ecclesia- stico simul venduntur. Gaius ea emit. Quid?

R. Caius Tridentini Capitis ex- communicationem incurrere non videtur. Ad hanc enim incurren- dam necessarium est ut emptio di- recte sese ferat in res et bona Ec- clesiae. At in casu proposito, emptio cumulative se habet, imo principa- liter se tenet ex parte bonorum quae pertinebant ad Titium. Caius autem vel universa bona emere debuit, vel nihil; at nemo potuit expoliare Caium iure emendi bona Titii, neque grave incommodum ob bonum Ecclesiae illis adnexum sen- tire debuit; ergo cum lex Eccle- siastica non obliget cum gravi in- commodo, cum emptio principali- ter se habeat ad bona quae Titii sunt propria, non potest Caius ex- communicatus haberi, si emit etiam simul bonum illud ecclesiasticum ; contractus enim se habet per mo- dum unius, et principaliter respi- cit bona quae legitime emere po- terat.

Exinde vero non consequitur, Ecclesiam in bonum illud iura sua amittere; sed nos de excommuni- catione loquimur.

Sit alter casus. Usurpata a gu-