EX S. C. RITUUM 705

raro in vitae discrimen ex odio rebellium adducta, divinitus semper evasit incolumis.

Sic protegente Deo, sensim Sororum a caritate institutum {priusquam sodalitas Puellarum a caritate restitueretur) creve- rat, donec multis apertis domibus confirmatum, auctumque fuit, quin ne Dei Serva quidem ipsa sensisset ad quale munus eam elegisset Deus.

Dum res a Ioanna Antida constitutae iam late florescebant, interea Parisiensis domus Filiarum a caritate, unde Dei Serva discesserat , restitui coepta est atque ex Napoleonis lege data calend. Decemb. anno 1810, summa illius Congregationis mo- deratrix pristinum officium sumpsit. - Numne iustitiae legi- bus tenebatur Dei Serva ad restitutam Congregationem redire ? Minime gentium. Quamdiu ipsa apud Puellas a Caritate mo- rata est, nullum votum, nullam obligationem susceperat.

Tantummodo igitur novitia fuerat. Ai, Novitius is es t , qui religiosi instituti ignarus, prima illius rudimenta facit, donec periculis factis institutum ipsum solemni ritu profiteatur. Tiro- cinium veluti palaestra, qua exerceri iuvenes solent ut videant de futura vitae ratione ineunda, quid valeant humeri, quid ferre recusent. Unde Suarez : « novitius non se tradit, nec confert ius religioni». Quibus de causis Ioanna Antida, quum sui iu- ris esset , utcumque sibi videbatur agere , potestatem habebat vel redeundi, vel non.

Sed quia eximia prudentia praestabat, ut illud divi Pauli a se averterei « ne sis sapiens apud temetipsum », consilium a sapiente, sapienter quaesivit.

At illud erat equidem severum imperium a legitimis mo- deratoribus inhibitum, a quo deflectere, nonnisi cum summo dedecore, Dei Serva potuisset, t- Prudentissime ergo fuit, quia prudentiae pars optima in obedientia consistit, « quae sola virtus es t , quae virtutes ceteras menti inserit insertasque custodit ». Memor Ioanna Antida quod « melior sit obedientia, quam vi- ctimae, obediit in simplicitate cordis sui, sicut Christo » et eam victoriam loquuta est', quam tantummodo absoluta obedientia suis cultoribus parit. - Quod si puellae a Caritate Lutetiae Pa- risiorum degentes « publièrent que nous étions des schismati- ques et elles ont toujours continué à le publier », id magis ma- gisque Dei Servae virtutem probat , quae aliorum dicteriis se umquam labefactari non sivit et quod divinitus mente conce-