320

Attamen cf. Scriptores de la Nou- velle Revue théologique Tom. X, pag. 629, atque Commentator Pa- tavinus n. 113, pag. 227, affir- mant, et fures huic Tridentinae excommunicationi subiici.

Et illi quidem id demonstrare conantur I o . Ex verbis legis quae omnino generalia sunt : quacumque arte, aut quocumque quaesito co- lore.

2°. Ex quadam declaratione S. Congregationis Concilii a Pigna- telli allata: Consultationes canoni- cae, Tom. VII, Consult. XI, n. 5., quae ita legitur. « Hoc decretum » (Tridentinum) non habet locum, » quando dominus beneficii caedit » arbores fructíferas, et illas ad » commodum proprium convertit; » sed procedit in caedentes arbores » animo furandi ».

3°. Quam conformem esse dicunt tum literae, tum spiritui seu legis fini; literae quidem, quia excom- municatio fertur in omnes qui red- ditus ecclesiasticos in proprios usus convertere, illosque usurpare prae- sumpserint. Spiritui vero seu fini per legem a legislatore intento, qui est conservare bona ecclesia- stica ad illos usus ad quos desti- nata fuere.

Commentator Patavinus autem tantum ex auctoritate Bonacinae, et ex verbis legis inducitur ad concludendos surripientes sub ex- communicatione Tridentini Capitis. « Ergo, scribit, decretum Triden- » tinum non solum complectitur

nicationem incursurum si bona illa emeret, quo accepto consilio Paci- ficus emit, manifeste patet, hunc in omnigena bona fide versari, et sine ullo peccato et sine ullo ec- clesiasticae legis contemptu émisse. At sine peccato excommunicatio non contrahitur. Ergo Pacificus usque dum in bona fide manet, excommunicatus censendus non est.

6°. Éxcommunicantur patroni qui praedia Capellaniis, beneficiis et Ecclesiae addicta inconsulto et iniussu ordinarii émancipant, ut diximus.

7°. Item illi qui praedia in em- phyteusim vel perpetuam, vel tem- porariam accepta, canone persol- vendo redimunt ; hi enim et dire- ctum et dominium utile sibi acqui- runt; illi vero emunt canonem ad Ecclesiam spectantem, et liberum omnino fundum reddunt.

8°. Pariter illi qui redimunt cen- sus, canones etc., iure vel pacto irredimibiles. Non autem illi qui bona ecclesiastica vel in emphy- theusim accipiunt, vel conducunt; cum horum actio sub vetitis in Capite Tridentino actionibus non comprehendatur, ut patet.

9°. Demum éxcommunicantur Clerici quicumque, (non ergo laici) qui nefandae- fraudis vel fabricato- res fuerint, vel consensum praesti- terint.

Quid autem de furibus? Ex iis profecto quae iam dispu-

tavimus hos sub Tridentino Capite non comprehendi constare putamus.