712 BARCINONEN.

Licet in causis matrimonialibus propter periculum ani- marum, magnam esse adhibendam cautelam Glossa moneat (in cap. fin. De Frig. et male f.) et haec S. Cong. iubeat probationes undequaque accuratissime cumulari, ut iudices in proferenda sententia tuti conquiescere possint (Instr. Cum moneat Glossa 22 Aug. 1840), illa tamen cautela vel pro- bationes istae non sunt adeo ponderandae et exaggerandae, ut certitudinem metaphysicam vel physicam in iudicis animo ipsae generare debeant. In morali materia versamur, huius ergo rationis, moralis nempe, certitudine contentos nos esse debemus. Haec vero certitudo iuxta humanae prudentiae leges regulatur.

Iudex Ecclesiasticus, cui ab hac S. Cong. Conc. causa matrimonialis committitur examinanda, ex obedientia et sub actorum nullitatis poena tenetur modum et formam in Instr. Cum moneat Glossa 22 Aug. 1840 adamussim ob- servare, ideoque etiam probationes omnes, quae ibi praescri- buntur dicta scilicet sponsorum, septimae manus testium depositiones et utriusque sponsi per medicos et obstetrices inspectionem ocularem diligenter exquirere.

Sed quando uterque coniux concorditer consummationem negat una cum iuramento septimae manus consanguineorum, aliisque concurrentibus adminiculis, argumentis et supple- tivis probationibus eamdem inspectionem corporis mulieris non esse necessariam, ad effectum scilicet plenae probationis, post Glossam marginalem in Cap. Proposuisti 4 verb. Puella de Probat, existimant Alex, de Nevo, Angel. Gutiérrez, Ursaya, Esperell, (Cosci, lib. 3, cap. 2, n. 157).

Textus enim in praecitato cap. Proposuisti loquitur in casu contradictionis iuramentorum mulieris negantis et viri afflrmantis consummationem, nec ullum ius reperitur, quod, utroque coniuge confitente, hanc inspectionem praecipiat, quemadmodum etiam praecitati auctores advertunt. (

Praeterquam quod iuxta tum SS. Patrum et Theolo- gorum, tum Iurisconsultorum et Physices Professorum sen- tentiam, obstetricum iudicium fallax est, neque ab ipsis de-