Albert the Great, Summa Theologiae

Sedecim enim enumerat Dionysius, in Caelesti hierarchia sic dicens: " Seraphin manifestativo deiformium suarum habitudinum nomine declarantur. Mobile enim semper eorum circa divina, et incessabile, et calidum, et acutum, et superfervidum attentae et forsitan, intimae et inflexibilis semper motionis, et suppositorum reductive et active exemplativum, tamquam recalificans illa et resuscitans in similem caliditatem, et igneum caelitus, et holocauste purgativum, et incircumvelatum, et inexstinguibile, habentemque se sic semper luciformem et illuminativam proprietatem omnis tenebrosae obscuritatis persecutricem et manifestatricem, Seraphin manifestatio et nominatio docet . "

Et accipit Dionysius istas proprietates ex duobus, scilicet ex accipiendo illuminationem amoris a Deo, et ex communicando eam in inferioribus. Si primo modo: tunc aut est ex parte formae moventis amantem ad amatum, aut in amatum. Si. ad amatum: tunc est calidum, quod est tertia proprietas. Si in amatum: aut simpliciter in ipsum, ant penetrando partes et conditiones amati propter quas amatur. Si primo modo: tunc est acutum,, quod est quarta proprietas. Si secundo modo: tunc est superfervidum quod est quinta. Et ista duo accipiuntur ex parte moventis amoris. Ex parte autem mobilis per amorem, si accipiatur ex parte intellectus qui cum affectu movetur: tunc est illa quam dicit, Intentae sive attentae. Si autem accipitur ex parte affectus moti per amorem: tunc est illa quam dicit, Intimae, quae est septima: amor enim intimus affectus est voluntatis amantis. Si autem accipiuntur secundum motum quo movetur amans ad amatum: aut accipiuntur in aptitudine ad motum, aut in motu ipso. Si primo modo: tunc est mobile, quod est prima proprietas.. Si autem in motu ipso: aut secundum se, aut in continuitate motus. Si secundum se: tunc est incessabile, quod est secunda proprietas. Si in continuitate motus: tunc est illa quae dicit, Inflexibilis semper motionis, quae est octava proprietas. Et istae octo accipiuntur secundum illuminationem acceptam ad amandum eum qui fons est illuminationis.

Ex parte communicationis qua ista communicant aliis subditis, accipiuntur alia octo. Illuminatio enim accepta in subjecto Angelo: aut consideratur secundum, id quod, est, sive secundum substantiam, aut secundum effectum quem iacit in ipso. Si primo modo: sic: est illa quae dicitur, Igneum caelitus, quae est duodecima proprietas. Si consideratur secundum proprietatem in lumine quam habet ipsa illuminatio infusa inferiori Angelo: tunc est illa quae dicitur, Incircumvelatum, quae est decima quarta. Si autem consideratur secundum, proprietatem in calore: tunc est illa quae dicitur, Inexstinguibile, quae est decima quinta. Si autem consideratur ex parte effectus quem facit in eo qui illuminatur: aut consideratur secundum complementum effectus, aut secundum dispositionem ad illud complementum. Si primo modo: tunc est illa quae dicitur, Exemplativum, quae est nona proprietas: quia completo effectu illuminationis, illuminatus efficitur exemplum illuminatoris. Si autem est secundum, dispositionem ad id: aut illa dispositio est secundum lucem, aut secundum calorem. Si est secundum lucem: tunc est illa quam dicit, habentemque se sic semper luciformem et illuminativam proprietatem, omnis tenebrosae obscuritatis , persecutricem et manifestatricem, quae est decima sexta proprietas. Si autem est dispositio secundum calorem: aut est secundum terminum, a quo purgat calor: et sic est illa quam dicit. Holocauste purgativum, quae est decima tertia. Si autem est in dispositione secundum, terminum ad quem movet calor: aut est in disposi-

tione simpliciter, aut est in dispositione ultimata, Si primo modo: tunc est illa quae dicitur, Recalificans, quae est decima proprietas. Si secundo modo: tunc est illa quae dicitur, Resuscitans in similem caliditatem, quae est undecima proprietas.

Objicitur tamen contra proprietates inductas:

1, Multae enim earum videntur superfluere: cum enim dicitur, mobile, superfluere videtur incessabile.2, Adhuc, Cum dicitur, Super fervidum, superfluere videtur calidum: quia unum supponitur in altero.

3. Adhuc, Cur Dionysius assignet habitudines proprias Angelis, ut ipse dicit sic: " Manifestative) deiformium suarum habitudinum Seraphin nominatio docet? " Super quod dicit Commentator sic: " Quoniam deiformes sive divinas species habentes habitudines esse ait in divinis intellectibus, non convenit arbitrari magnum Dionysium virtutes intellectuales sive spirituales more accidentium et recedentium, quemadmodum in nobis ipsis fiunt, dixisse: aut aliud in alio subjecto sicut qualitas quaedam effectuum sit: accidens enim omne illinc depulsum est. Si enim hoc esset, non viveret in semetipsa Angelorum essentia: nec deificari per se quantum foret possibile, valuisset, Habitudines ergo atque virtutes quae in eis sunt, essentiales sunt propter immaterialitatem. " Ex hoc accipitur, quod Dionysius non assignat nisi ea quae proprie et essentialiter conveniunt: non ergo deberet accipere proprietates ignis: quia illae spiritualibus substantiis non conveniunt proprie, sed symbolice.

4, Adhuc, Acutum aequivoce est in angulis, et in vocibus, et in saporibus, et in ingeniis: et non determinatur hic in qua significatione accipiatur: et sic relinquitur intellectus confusus.

5. Adhuc dicit, Forsitan intimae, et per hoc quod dicit, Forsitan, videtur innuere, quod haec proprietas possit

inesse et non inesse: et hoc est contra Porphyrium qui dicit, " Proprium soli et omni et semper convenit. "

6, Adhuc, Hoc quod dicit, Inflexibilis semper motionis, videtur supponi incessabili et mobili: et ita videtur quod superfluit.

7. Adhuc, Cum dicit, Resuscitans in similem caliditatem, videtur innuere, quod inferiores possunt aequari superioribus, et inferiores possint fieri de superioribus: quod falsum est,

8. Adhuc, Cum dicit, Holocauste purgativum, videtur innuere, quod aliquid purgabile sit in inferioribus, quod per incendium amoris purgatur: et hujus contrarium videtur infra dicere in eodem capite, ubi sic dicit: " Prima hierarchia in subditis omnino nesciens est contumeliam. "

9. Adhuc, Cum dicit, In circumvelatum, non videtur assignare proprium Seraphin: omni enim Angelo proprium est videre facie ad faciem sine velamine. Matth. xviii, 10: Angeli eorum in caelis semper vident faciem Patris mei qui in caelis est.

10. Adhuc, Hoc quod dicit, Inexstinguibile, videtur superfluere: supponitur enim in hoc quod dicitur, Igneum caelitus: igneum enim caelitus inexstinguibile est, ut dicit Aristoteles.

11. Adhuc, Habere luciformem et illuminativam proprietatem, magis Addetur convenire Cherubin, quam Seraphin: plenitudinis enim scientiae lucere potius est. quam charitatis.

12. Adhuc, Videtur quod illuminatio Seraphin non sit tenebrosae obscuritatis persecutrix et manifestatrix: cum nulla talis obscuritas sit in Angelis primae hierarchiae, vel secundae, vel tertiae. Unde ipse Dionysius in eodem capite sic dicit: " Essentias de summa hierarchia puras esse aestimandum est, non ut immundis maculis et inquinationibus liberatas, neque ut materialium receptivas phantasiarum, sed ut omni diminutione mundas et altiores, et omni superfirmato templo secundum excellentissimam castitatem omnibus deiformissimis virtutibus supercollocatas. "

13. Adhuc quaeritur, Quae differentia sit inter persequi tenebras, et manifestare eas ?

Solutio. Dicendum ad primum, quod moveri circa amatum altissimorum est Angelorum: et hoc est idem quod in praecedentibus dictum est, chorum ducere: quia quamvis sint altissimi in hierarchiis Angelorum, tamen adhuc habent quo moventur altius in ipsa summa monarchia divina, quae thearchia dicitur a Dionysio, quod est divinus principatus.

Ad aliud dicendum, quod neutrum. superfluit: quia calidum dicit motivum amoris in amantem, superfervidum autem dicit fervorem charitatis secundum omnes proprietates amabilis.

Ad aliud dicendum, quod habitudines illae a quibus propria accipiuntur, non dicuntur essentiales, ita quod sint ipsa essentia: quia si essent ipsa essentia, non essent habitudines: sed dicuntur a Commentatore essentiales, quia datae sunt cum essentia per habitus concreatos, et naturales potentias, et non sunt acquisitae per assuetudinem et doctrinam quemadmodum in nobis.

Ad aliud dicendum, quod licet acutum aequivoce sit in illis quae praedicta sunt, tamen acutum accipitur hic in speciali significatione, scilicet in affectu: quia sicut in ingeniis dicitur acutum, quod subtiliter penetrat rationes intelligibilium, ita amor dicitur acutus, quia subtiliter penetrat omnes rationes amabilis propter quas amabile est.

Ad aliud dicendum, quod per hoc quod dicit, Forsitan, nullam innuit dubitationem: sed innuit, quod amatum in intimis suis uno modo potest attingi, et alio modo non: secundum enim quod infinitum est, non penetratur ab aliqua creatura: sed secundum quod amor consideratur in amante, penetrat ad intima secundum sui possibilitatem et facultatem.

Ad aliud dicendum, quod inflexibile per fervorem amoris dicitur: propter fervorem enim non sinit se flecti ab amato. Mobile dicitur propter ipsum amorem: incessabile autem per continui amoris fluxum, quia quiescere amorem a motu circa amatum, est languere amorem, et fastidire amatum: quod in Seraphin accidere non potest.

Ad aliud dicendum, quod superiores resuscitant inferiores in similem caliditatem, non per aequiparantiam, sed per imitationem: et ideo non mutantur inferiores ordines ad superiores, nec illi de hierarchiis inferioribus efficiuntur de hierarchia superiori.

Ad aliud dicendum, quod omnibus hierarchiis convenit purgari, illuminari, et perfici, non a vitio sive contumelia, sed a dissimilitudinis habitu, ut dicit Dionysius, hoc est, ab habituali privatione perceptae illuminationis ab illuminatore: hac enim habitualiter privatus est antequam participet eam.

Ad aliud dicendum, quod incircumvelatum dicitur duobus modis. Uno modo per privationem veri quod est speculum et aenigma: et sic omnes beati Angeli circumvelate vident. Alio modo dicitur incircumvelatum per seipsum, et non in alio objectum: et sic sola suprema hierarchia incircumvelate videt. Media autem hierarchia lumen divinum videt in angelico fulgens lumine. Infima vero videt lumen divinum in symbolis et speciebus proportionatis intellectui humano, sicut in quaestione de divisione hierarchiae dictum est.

Ad aliud dicendum, quod inexstinguibile ideo dicitur, quod effectus ejus circa illuminatum non occidit: et sic non supponitur in igneo caelitus. Igneum enim caelitus licet in se inexstinguibile sit, tamen saepe caret effectu propter defectum ejus quod ignit.

Ad aliud dicendum, quod, sicut dicit Dionysius, omnia quae sunt inferiorum,

conveniunt superioribus excellenter et eminenter: et eum tres sint species ignis, ut dicit Aristoteles in Topicis, carbo, flamma, et lux: carbo in materia terrena in qua micat ignis, flamma in fumosa materia accensa, lux in specie propria: patet, quod luciformem habere et illuminativam proprietatem, primo et per se convenit igni, et Seraphin qui ab igne denominantur. Cherubin antem non convenit primo, sed secundario, in quo est lucens secundum determinatam materiam lucentis ab illo quod primo illuminat ipsum.

Ad aliud dicendum sicut paulo ante dictum est, quod tenebrae sive tenebrosa obscuritas, non dicitur hic de aliqua tenebra materiali, sed ipsa habitualis privatio luminis est, quod percipit illuminatus ab illuminatore antequam habeat illud per theophaniam a Deo fonte luminis per illuminatorem in illuminatum descendentem: haec enim obscuritas sine inquinatione potest esse in quolibet. Angelo.

Ad ultimum dicendum, quod persequi tenebras, est pellere talem ignorantiam sive habitum dissimilitudinis. Manifestare autem est forma luminis informare, et exemplum primi illuminatoris efficere,

ARTICULI PRIMI