740 EX S. C. CONCILII

cipere obligationem ex ritu ecclesiastico, quem tamquam vacuam caeremoniam haberet ; tamquam civem autem se- nullo modo obligari, quum civilem matrimonii ritum ipse non poneret.

Et vere semper absolute negavit, se civili caeremonia: Elviram sibi iungere ; nam, si quando hoc promisit, serva- vit numquam, multis Elvirae precibus non obstantibus. Quae promissio nullam videtur movere difficultatem in homine,, qui mulieri sub spe matrimonii deceptae et gravidae effe- ctae fidem de matrimonio ineundo datam noluerit, nisi eo- modo, quo diximus, servare.

Haec abunde constant ex processu, et maximam habent confirmationem ex iis, quae iuratus deposuit R. Dnus Fon- tevécchia Parochus, qui matrimonio adstitit. Is probe suspi- cabatur, Humbertum nolle matrimonium contrahere, imo de hoc certior factus est, quum ad assistendum huic matri- monio domum Dñi De Angelis petiit, vir enim atheus ne ecclesiam quidem ingredi dignatus est ad matrimonium ce- lebrandum, et Humbertum adloquutus est; quare iure ab exhibenda huic matrimonio praesentia sua se abstinuit.

Haec autem, quae a Parocho ita exprimuntur, ab aliis quoque testibus fere omnibus unanimi ore 'asseruntur, sal- tem tamquam ea, quae communem sententiam et opinionem referebant. Sed et ab ipso viro confirmantur. Quare pro- Humberto, si eius attestationi adhibemus fidem, matrimo- nium religiosum ne promissionis quidem vim habuisse di- cendum est, promissionis inquam se Elviram aliquando du^ cturum ; imo Humbertus expresse asserit, se nullam existi- masse aut voluisse obligationem eo actu assumere.

Si haec vera sunt et certa, ad nullitatem matrimonii declarandam deveniendum procul dubio esset. Sed duo sunt. quae difficultatem pariunt. Primum est attestatio scripta,, quam Humbertus tradidit Henrico Elvirae patri circa ma- trimonium cum Elvira contrahendum. Alterum est permis- sio, quam Curia Firmana fecit Rev. Dno. Fontevecchia pa- rocho adsistendi huic matrimonio, ut supra innuimus. Vi -