ET QUAESITUM SECUNDUM.

Quae sint proprietates Principatuum, ei penes quid accipiantur ?

Secundo quaeritur, Quae sint proprietates horum Principatuum ?

Et sumantur verba Dionysii in Caelesti hierarchia, ubi dicit sic: " Manifestat enim ipsa quidem caelestium Principum nominatio, illud quidem deiformiter principale eductivum cum ordine sacro et principalibus decentissimis virtutibus, et ad superprincipale principium eas universaliter converti, et alias hierarchice ducere ad illud ipsum, quantum possibile formari, princificum principium, manifestamque superessentialem ejus ordinationem ornatumque principalium virtutum. "

1. Quaeritur ergo de hoc quod dicit, deiformiter principale. Hoc enim videtur esse primae hierarchiae, et non postremae: quia primae hierarchiae est immediate converti in Deum..

2. Adhuc, Ductivum cum ordine sacro et principalibus decentissimis virtutibus, potius videtur convenire Virtutibus quae sunt de secunda hierarchia, quam Principatibus qui sunt de postrema.

3. Adhuc, Converti ad principale principium quod est Deus, non videtur proprium esse Principibus, sed potius converti ad mediam hierarchiam, a qua accipiunt illuminationem.

4. Adhuc, Postrema hierarchia reducitur ad mediam, et media ad primam: ergo ducitur et non ducit: non ergo convenit ei quod dicitur in quarta proprietate, quod alias hierarchice ducat ad illud ipsum: sed potius, quod ducatur ad illud ipsum ab aliis.

5. Adhuc quaeritur, Penes quid accipiantur istae proprietates ?

Solutio. Dicendum, quod quaedam istarum proprietatum accipiuntur penes accipere illuminationem, et quaedam penes communicare.

Penes accipere triplex est consideratio illuminationis, scilicet quoad substantiam illuminationis, et quoad actum, et quoad effectum consequentem. Quoad

substantiam accipitur proprietas prima, quae est haec, Illud quidem deiformiter principale. Et dicitur principium ibi a principatu, et non a prioritate: sicut principes dicimus esse principia quaedam motiva omnium eorum quae sunt in principatu, ad bonum, quod construere intendit princeps. Et accipitur de illo Isaiae, xxxii, 5: Non vocabitur amplius is qui insipiens est, princeps, neque fraudulentus appellabitur major. Et infra, v. 8: Princeps vero ea quae sunt principe digna cogitabit, et ipse super duces stabit. Penes actum autem illuminationis proprium accipitur proprietas secunda quae est haec, Ductivum cum ordine sacro et principalibus decentissimis virtutibus. Actus enim proprius est principis ad quem suscipit illuminationem, ut manuducat omnes sub principatu suo existentes ad bonum publicum quod ordinatur et construitur in principatu suo. Hunc autem actum sequitur opus ad virtutem tendens. Et penes hoc accipitur proprietas tertia, quae est haec, Ad superprincipale principium eas universaliter converti. Principis enim opus est, subjectos sibi convertere ad principem omnium principum Deum, sicut dicitur, Apocal. i, 5: Primogenitus mortuorum, et princeps regum terrae. Et, Apocal, xix, 16: Et habet in vestimento et in femore suo scriptum: Rex regum, ei Dominus dominantium.

Si autem proprietas accipitur in communicando, hoc fit duobus modis, scilicet secundum communicationem simplicem, et secundum effectum consequentem. Si primo modo: tunc est quarta, haec scilicet, Alias hierarchice ducere ad illud ipsum, quantum possibile formari, princificum, principium. Si secundo modo: tunc est quinta, haec scilicet, Manifestare superessentialem ejus ordinationem, ornatumque principalium virtutum.

Ad primum ergo dicendum, quod deiformiter principale, hic communiter di- citur omne illud quod principatur in subditis, non tyrannice, sed secundum formam quam providentia divina constituit in bono quo princeps regere debet subjectos: et sic deiformiter principari non convenit nisi Principibus, et non primae hierarchiae ut proprium.

Ad aliud dicendum, quod non accipitur virtus a virilitate: quia hoc est proprium Virtutum, ut probat objectio: sed accipitur virtus ut circa difficile et bonum est optimorum operativa, secundum Aristotelem in II Ethicorum, quae quidem in hominibus operatur circa delectationes et tristitias, in Angelis autem circa actus propriorum officiorum. Quod maxime Principibus convenit, quorum officium est optima operari in subditis, et decentissima ad virtutes.

Ad aliud dicendum, quod omnis hierarchiae est finaliter converti ad principale principium: quia in hoc hierarchicus ornatus, quamvis in acceptione illuminationis prima hierarchia accipiat illuminationem a Deo immediate, sive, ut dicit Dionysius, manifestatione prima: et media a prima, sive manifestatione secunda: et tertia a media, sive manifestatione tertia: hoc tamen maxime convenit principibus et praelatis, qui se et subditos tenentur reducere in divina ex officio proprio. Unde Chrysostomus super Joannem: " Sacerdos si omnia benefecerit in se, condemnabitur tamen si negligens est circa subditos. "

Ad aliud dicendum, quod in ultima hierarchia Principes primi sunt, et illi ex officio et illuminatione ad officium pertinente habent ducere sibi subjectos, non alias hierarchias: et non est eorum duci, quia duces constituuntur: et hoc intendit Dionysius.

Ad ultimum per jam antedicta patet solutio.