ET QUAESITUM SECUNDUM.

Quae sint proprietates Angelorum ?

Secundo quaeritur, Quae sint proprietates Angelorum ?

Et sumantur verba Dionysii in Caelesti hierarchia , ubi sic dicit, quod " Archangeli cum Angelis conveniunt: quia ejus prophetico est ordini conveniens, divinas illuminationes per primas virtutes suscipere, et Angelis eas deiformiter nuntiare, et per Angelos nobis manifestare secandum uniuscujusque divinitus illuminatorum analogiam. "

Et assignat causam dicti sic dicens: " Angeli completive consummant omnes caelestium animorum dispositiones. Et ideo eorum proprium est tantum a superioribus accipere, et nobis nuntiare. "

Videtur hoc esse falsum: quia

1. Quorum est una et communis et intellectualis natura, eorum modus illuminandi est unus, Et hoc probatur in hominibus, qui omnes unius sunt naturae rationalis accipientis a sensibus: et ideo omnes illuminantur per speculum et aenigma, ut dicit Apostolus, I ad Corinth. xiii, 12: Videmus nunc per speculum in aenigmate. Cum ergo omnium Angelorum superiorum et inferiorum sit una intellectualis natura, videtur quod omnes uno modo, a Deo scilicet immediate accipiunt illuminationem, et non inferiores a superioribus,

2. Adhuc, Dionysius in Caelesti hierarchia , assignat rationem quare omnes dicuntur Angeli et superiores et inferiores, dicens sic: " Angeli dicuntur communi nominatione: quia secundum omnium caelestium hierarchiarum virtutem unam habent in deiforme et ex Deo datum lumen, subjectionem supereminentem communicationem. " Et ex hoc accipitur, quod omnes dicuntur Angeli, propterea quod lumini divino aequaliter subjiciuntur, et aequaliter participant ipsum: et sic unus non accipit ab alio, sed omnes a Deo.

3. Adhuc, Super idem dicit Commentator sic: " Notandum, quod sanctus pater praedicet communes esse omnium Angelorum nominationes ex novem ordinibus Angelorum, pro eo quod communiter illuminentur a Deo specifica Dei lucis datione. " Et ex hoc sequitur idem quod prius, quod a Deo illuminantur non unus ab alio.

4. Adhuc, Bernardus in libro V de Consideratione ad Eugenium: " Creatura caeli videt Verbum, et in Verbo facta per Verbum . " Non ergo unus videt ad alterum ut accipiat illuminationem: sed omnes convertuntur ad Verbum.

5. Adhuc, Bernardus, ibidem, " Optimum videndi genus, si nullius egueris ad omne quod nosse libuerit, te contentus: alioquin juvari, aliunde obnoxium fieri est minusque a perfecto istud, et minus liberum est. " Ex hoc accipitur, quod si Angelus unus accipit ab alio illuminationem, obnoxius est ei: et hoc est inconveniens: ergo omnes illuminantur a Deo, et non unus ab alio.

6. Adhuc, In luminibus corporalibus sic est, quod quanto magis est multitudo mediorum, tanto minor est claritas luminis, sicut patet in sole, luna, aere, et terra: major est enim claritas in sole, et minor in luna, quae illuminatur a sole: adhuc minor in aere, et minima in terra. Si ergo proportionaliter se habent spiritualia sicut corporalia: tunc videtur, quod in descensu illuminationum a superioribus in inferiores, continue sit minor claritas: et sic inferiores minus clare vident, quam superiores: quod est contra Evangelium, Matth. xviii, 10, ubi dicit de inferioribus Angelis ministrantibus: Angeli eorum incoelis semper vident faciem Patris mei qui in caelis est. In facie enim Dei secundum se non est major, et minor claritas: et ideo aequaliter illuminantur superiores et inferiores.

Solutio. Dicendum, quod duplex est illuminatio, scilicet quae pertinet ad beatitudinem, et illa quae pertinet ad actum officii uniuscujusque Angeli ex ordine suo, Prima quae pertinet ad beatitudinem, immediate est a Deo super omnes Angelos: quia secundum illam omnes immediate vident Deum. Illa vero quae pertinet ad actum officii, a superioribus descendit in inferiores. Licet etiam illa possit aliquando fieri immediate a Deo: quia quidquid potest potentia inferior, potest et superior, sed non convertitur: unde quidquid potest Angelus, potest et Deus, sed non convertitur. Sed tamen haec illuminatio quando descendit a superioribus in inferiores, non sequitur, quod aliquod medium sit inter inferiores et Deum. Et hujus causa est, quia superiores non transfundunt illuminationes in inferiores in aliquo signo creato, sed ipsa illuminatione increata cognoscibilis accepta sub eodem cognoscibili increato immediate conjunguntur et superiores et inferiores,

Ad primum ergo dicendum, quod licet omnium Angelorum in genere intellectualis natura sit una, tamen non sequitur, quod perspicacitas intelligentiae in omnibus sit una: haec enim differens est secundum esse illius generis in specie et numero: et ideo non sequitur, quod licet cognoscibile ab omnibus sit unum, illuminatio descendens ab illo cognoscibili in omnibus sit aequalis, sed potius in superioribus qui immediate convertuntur in Deum (ut dicit Dionysius) est manifestatione prima: in mediis qui de media sunt hierarchia, est manifestatione secunda: et in infima est manifestatione tertia, sicut in antehabitis determinatum est.

Ad aliud dicendum, quod in cognoscibili (cui subjacent Angeli) duo sunt. Unum est lumen descendens, et est informans intellectum cognoscentis et elevans et perficiens ipsum ut possit aciem figere in excellenti luce cognoscibilis. Aliud est cognoscibile ipsum quod cognoscitur. Primum ergo differenter est in Angelis: quia est in superioribus manifestatione prima, in mediis manifestatione secunda, et in ultimis manifestatione tertia. Secundum autem quod est cognoscibile ipsum, aequaliter est in omnibus. Et ideo dicit Dionysius, quod uni lumini subjiciuntur omnes, quamvis non aequaliter participent ipsum, sed sub diversa manifestatione, ut dictum est.

Per idem patet solutio ad verbum Commentatoris: quia idem est cum dicto Dionysii nisi quod exponit ipsum.

Ad aliud dicendum, quod omnes convertuntur ad Deum, sicut dicit Augustinus super Genesim ad litteram: sed cum perceptio luminis Verbi differens sit in summis, mediis, et imis, propter differentem perspicacitatem intelligentiae: ideo in theophaniis pertinentibus ad actus officiorum, necesse est imos converti ad medios, et medios ad supremos: quia imi talium theophaniarum non sunt perceptibiles in manifestatione prima, vel secunda, sed tertia manifestatione: et medii non sunt perceptibiles earumdem in manifestatione prima, sed secunda, ut dicit Dionysius, sicut in quaestione de divisione hierarchiarum determinatum est.

Ad aliud dicendum, quod illuminatus non fit obnoxius illuminatori, nisi ubi illuminator proprio lumine illuminat, sicut est in hominibus, ubi discipulus obnoxius fit doctori. Ad Galat, vi, 6: Communicet autem is qui catechizatur verbo, hoc est dicere, ei qui se catechizat, in omnibus bonis. In Angelis autem non sic est. Superiores enim non proprio lumine illuminant inferiores, sed lumine theophaniae descendentis a Deo. Unde quamvis superiores talis illuminationis sint ministri, auctor tamen hujus illuminationis non est nisi Deus: et ideo inferiores illuminati non efficiuntur obnoxii superioribus, sed Deo soli.

Ad ultimum dicendum, quod non est simile in luminibus corporalibus et spiritualibus: quia secundum in corporalibus non exhibet primum illuminans in virtute primi, sed potius in facultate qua recipit ipsum. Luna enim non exhibet solem in specie, sed lumen solis exhibet in facultate qua percipit. Similiter est de aere, et de tertia. In spiritualibus autem superior per theophaniam acceptam a

Deo, quando influit eam inferiori, perficit inferiorem, et convertit ut contempletur per speciem primum illuminatorem, Deum scilicet: et sic nulla fit minoratio luminis per multiplicationem mediorum.