Albert the Great, Commentarii In Psalmos

" Miserere mei, Deus. " Hic est Psalmus in secunda parte quintus. Postquam enim in Psalmo praecedenti orans pro seipso Christus, vel Ecclesia, et etiam inimicis multa mala imprecati sunt : ne videretur fuisse imprecatio ex malitia, vel contra omnes inimicos generaliter facta, subjungitur consequenter in hoc Psalmo oratio capitis Christi, vel corporis, Ecclesiae scilicet, pro sua liberatione a malis, et inimicorum salute: ut sic aperte relinquatur, quod in praecedenti imprecatum sit obstinatis: et non ex malitia, sed ut divinae justitiae, voluntas Christi vel Ecclesiae conformis ostendatur.

Quod autem non tantum hic oret Christus vel Ecclesia pro se, satis apparet in titulo qui talis est : " In finem, pro populo, qui a sanctis longe factus est, David in tituli inscriptionem, cum tenuerunt eum Allophyli in Geth. Nota ergo ad intelligentiam hujus tituli quod habetur in Evangelio Joannis, XIX, 21, quod proposito titulo inscripto super caput crucifixi Christi, Judaei clamaverunt Pilato, quod non scriberet Jesus Nazarenus Rex Judaeorum, sed quia dicit se Regem : quod noluit Pilatus, implens illud tituli Psal. XV, 1 : Tituli inscriptio ipsi David. Ne ergo corrumpas tituli inscriptionem. Pro qua petitione nunc populus Judaeorum longe a sanctis Prophetis, et Patribus factus est, qui Christum futurum Regem praedicebant. Genes. xlix, 10, dicebat Jacob : Non auferetur sceptrum de Juda, et dux de femore ejus, donec veniat qui mittendus est. In quo regia dignitas est consummanda. Et Isa. xxxiii, 22 : Dominus judex noster, Dominus legifer noster, Dominus rex noster : ipse salvabit nos. Et Jerem. xxiii, 5 : Suscitabo David germen justum, et regnabit Rex, et sapiens erit. Et Zachar. IX, 9 : Rex tuus veniet, etc. Hoc autem factum est ut tituli inscriptionem negarent, cum Gentiles Christum tenerent cruci affixum, tamquam in torculari, de quo sanguis ipsius emanabat. Isa, lxiii, 2 et 3 : Quare ergo rubrum est indumentum tuum ? Respondet: Torcular calcavi solus. Verum est dum in eo calcareris: sic enim calcatur Christus in torculari crucis: utinam amplius non calcetur in eo quantum in se est. Sed calcatur in membris suis, usque ad diem extremum quando jam plene erit, et in membris, et in capite ab hoc torculari liberatus, secundum illud Isa. XVI, 10 : Vinum in torculari non calcabit, qui calcare consueverat, Sensus ergo tituli est hic : " In finem, " nos dirigens, scilicet Christum, vel " in finem " charitatis, ut diligamus inimicos, et oremus pro ipsis : et est charitas consummata. Psal. CXVIII, 96 : Omnis consummationis vidi finem, latum mandatum, etc. Editus est " pro populo " convertendo ad bonum, vel contra populum dono suo, " qui a sanetis, " Patribus et Prophetis omnibus Christo obedientibus, " longe factus est, in tituli inscriptionem " factam " ipsi David, " Christo secundum regulam superius datam : quia ubi ipsi additur ad David, Christum intelligere debemus : quam Scripturam nitebantur Judaei delere : et ob hoc " a sanctis longe " erant. Ban. IX, 26: Non erit populus ejus, qui eunt negaturus est. Usque huc totum quod dicitur in titulo, de Evangelio sumitur Joan. XIX, 19. Quae inscriptio facta est, et deiectionis petitio, " cum AJlophyli, " id est, Gentiles, " tenuerunt eum, " id est, Christum, " in Geth, " id est, in torculari, id cst, in cruce. Geth, enim torcular interpretatur, et tangit historiam, quae tangitur I Reg. XXI, 12, quando David fugit in Geth Palaestinorum : non tamen ibi detentus legitur, sed magis ad sensum spiritualem referendum.

Dividitur autem Psalmus in tres partes. Primo, Christus vel Ecclesia praemittit orationem pro liberatione, ostendens

se certa spe roborari. Secundo ostenditur, qualiter per patientiam et orationem inimicos ad bonum convertit, ibi, " Tota die verba mea, " Tertio, tamquam completa liberatione sua a malis, vel hic, vel in futuro, laudem praemittit, ibi, " In me Deus sunt vota tua. "

In prima tria. Primo, oratio ut liberetur. Secundo, quae patitur, ut ab iis liberari petat, ibi, Quoniam conculcavit me, "

Et in hoc secundo,ostendit primo quae patitur, et quae sunt ex parte afflictionis. Secundo, ex parte affligentis, ibi, " Conculcaverunt me. "

Ex parte afflictionis sunt duo, vilitas conculcationis, et continuitas, ibi, " Tota die impugnans tribu lavit me. "