PSALMUS I. Felicitas justorum, et impiorum miseria.
Dicit ergo: His malis caret,nec hoc tantum sed in lege Domini voluntas ejus.
Psalmus II. Christi imperium panis conatibus homines expugnabunt.
PSALMUS III. David fugiens Absalom a Deo salutem sperat.
PSALMUS IV. David hortatur ad pacem et omnia bona speranda.
PSALMUS V. Contra malignum, auxilium divinum implorat justus.
PSALMUS VI. Oratio poenitentis Dei misericordiam implorantis.
PSALMUS VIII. In operibus suis mirabilis Dominus.
PSALMUS IX. Celebratur potentia Dei qui impios disperdit et pauperes tuetur.
Dicit ergo : Sic adulabuntur impii
PSALMUS XI. Oratio pro imploranda Dei ope contra impios.
PSALMUS XII. Deprecatio animae fidelis in tribulatione.
Dicit ergo: Sic fecisti, sed tandem
Dicit ergo : Sic retribuet mihi et justitiam, et puritatem: et hoc justum,
PSALMUS XVIII. Deum praedicant creaturae et divina. Peccatorum condonatio postulatur.
PSALMUS XIX. Oratio pro principe ad bellum proficiscente.
PSALMUS XX. Christi post depictos inimicos gratiarum actio.
PSALMUS XXI. Christus moriturus obsecrat ut sibi adsit Deus, et eum laudat.
Dicit ergo : Sic rogo : nec mirum :
Dicit ergo : Sic mea dimitte delicta, nec hoc tantum peto, imo, respice ini - micos meos,
PSALMUS XXVI. David sitam profitetur fiduciam in Deo, et ejus implorat auxilium.
PSALMUS XXVIII. Vocantur filii Dei ad adorandum Dominum, cujus vox describitur.
PSALMUS XXIX. Gratiarum actio pro liberatione a morte et tribulatione.
PSALMUS XXX. Precatio Christi et fidelium se Deo in moerore commitentium.
PSALMUS XXXIII. Benedicit Dominum qui est justorum lumen et tutela, et impiorum aversor.
PSALMUS XXXIV. Inimicis excidium, sibi salutem precatur.
Dicit ergo : Confundantur, pro peccatis praeteritis : et revereantur,
PSALMUS XXXV. Impiorum malitia justitia Dei: iustorum gloria.
PSALMUS XXXVI. Bonorum et malorum dispares sunt spes et exitus.
Dicit ergo : 0 infirme, Noli aemulari, indignari scilicet, et offendi, in malignantibus,
PSALMUS XXXVIII. Agit de vanitate et brevitate vitae. Deum orat ut peccatum remittat, et sibi adsit.
PSALMUS XLI. Homo exsul et conturbatus anhelat ad meliorem vitam,
PSALMUS XLII. Spem in Domino reponit a quo judicari exoptat.
PSALMUS XLVI. Deus omnis terroe Dominus
PSALMUS XLVII. Magnus et laudabilis Dominus qui fundavit Sion.
PSALMUS XLVIII. Nihil prosunt opes contra infernum.
Dicit ergo : Audite haec, quae di- cturus sum, omnes gentes
PSALMUS L Poenitentis animae amara contritio.
PSALMUS LI. Frustra in divitiis sperant impii: salus est sperantibus in Domino.
Dicit ergo : Sic gaudebunt justi super afflictum iniquum, et dicent ridendo :
PSALMUS LII. Impiorum insipientia, numerus et paena.
Dicit ergo : Tales sunt mali, sed
Jacta super Dominum curam tuam.
Dicit ergo: Sic psallam, quia es Deus meus
Dicit ergo : Sic vana salus hominis, sed nos. faciemus vir Iidem,
PSALMUS LX. Exsul petit reditum, longam vitam, et ampliationem regni Christi.
Dicit ergo : Sic exclamari, et tu exaudisti me, et hoc in petra, Christo.
PSALMUS LXII. Exsul se in Dei laudibus consolatur : praedicit hostium ruinam.
PSALMUS LXIII. Implorat Dei opem contra inimicos : peribunt, et laetabitur justus.
Dicit ergo : Tanta mala patior, propter quod salvum fac : et etiam quia
Dicit ergo : Bene solvi quae non ra- pueram, quia o Deus Pater, tuscis,
Dicit ergo : Quae praemisi, sustinui ab omnibus simpliciter, et etiam extra-
Dicit ergo : Haec mala mihi intulerunt, ego vero e contrario, orationem meam, ad te,
Dicit ergo : Sic laudabo, et placebit talis laus Deo super vitulum novellum, .
PSALMUS LXIX. Oratio ad opem Dei petendam in magnis periculis.
PSALMUS LXX. Opem Dei implorat adversus persecutores : promittit se Deo gratias acturum.
Dicit ergo : Non est similis tibi : quia quantas ostendisti, etc.
PSALMUS LXXI. Christi regnum justum, pacificum et felix precatur.
Dicit ergo : Sic sit nomen ejus benedi- ctum, et dictum est, quia ante solem
PSALMUS LXXII. Impii felices in hac vita peribunt: Domino adhaerere bonum est.
Dicit ergo : Sic invidus, instabilis fui, terrena inordinate dilexi, et nescivi,
Dicit ergo : Sic rogo ut memor sis, quia ecce inimicus, Judaeorum scilicet populus, ((improperavit
Dicit ergo : Quoniam sic est ut praemisi, propter hoc vovete, et post votum, reddite Deo vestro.
PSALMUS LXXVII. Judaeos excitat memorando beneficia et flagella Dei.
Dicit ergo : Sic dedit volatilia ad capiendum apta : et post manducaverunt, et saturati sunt, nimis,
Dicit ergo : Sic eos in rebus suis affinxit, et post misit in eos iram,
Dicit ergo : Sic est destructa vinea Judaeae, sed, o Deus virtutum, quae
PSALMUS LXXXI. Domini deorum terrae judex judices improbos arguit.
PSALMUS LXXXII. Exponit hostium improperia, et illis exsilium imprecatur.
Dicit ergo : Sic rogo, ut placatus sis avertendo malum, et culpae et paenae :
Dicit ergo : Sic nullus similis, quia Deus est qui glorificatur in consilio, sanctorum suorum :
PSALMUS XCVII. Hortatio ad congratulandum Christo venturo.
Dicit ergo : Dixi, quod psallatis, et ecce modum addo quo psallere debetis.
Dicit ergo : Sic custodiebant testimo-
PSALMUS CII. Omnes creaturas invitat ad recolenda Dei beneficia.
Dicit ergo : Benedic, anima mea, Domino. Tob. xiii, 19 : Anima mea, benedic Dominum, quoniam,
PSALMUS CIV. Hortatur ad cultum Del, memorans ejus beneficia.
Dicit ergo : Sic fuit memor testamenti, promissionis scilicet, quod testamentum disposuit ad Abraham
Dicit ergo : Haec promissa fecit, et etiam dixit. Expone, ut prius.
PSALMUS CV. Deus ob suam bonitatem laudandus : Judaeorum ingratitudo.
Dicit ergo : Haec beneficia illis contulit, et in tantum aperta, quod ipsi crediderunt, verbis ejus.
Dicit ergo : Sic confitemini confessione peccati, et praecipue laudis,
PSALMUS CVII. Dicit cor suum ad Dei cultum paratum, et ideo victoriam sperat.
PSALMUS CVIII. Opem Dei implorat, et proditori dignas paenas praedicit.
PSALMUS CX. Laudat Deum ob beneficia, et incitat ad ejus timorem.
PSALMUS CXII. Laudandus Deus super omnia excelsus et exaltans humiles.
PSALMUS CXIV. Gratiarum actio pro liberatione a periculis.
PSALMUS CXVI. Ad laudandum Deum provocatio.
PSALMUS CXVIII. Multis modis ostendit beatam pilam in legis observatione esse positam.
PSALMUS CXIX. Vitae miserias luget, ab his liberari efflagitat.
PSALMUS CXX. Securus qui se Deo committit.
PSALMUS CXXII. Actus fiduciae in Deum tempore tribulationis.
PSALMUS CXXVI. Vani hominum labores quibus non opitulatur Dominus.
PSALMUS CXXVIII. Funestus impiorum exitus.
PSALMUS CXXIX. Oratio pro precando fiducialiter peccatorum petita.
PSALMUS CXXX. Humilitatis sincera professio.
PSALMUS CXXXIII. Hortatio ad benedicendum Domino.
Dicit ergo : Sic percussit magnos reges, et fortes, . Sehon scilicet, regem Amorrhaeorum,
PSALMUS CXXXVIII. Sciens Deum nihil latere, suam in eum fiduciam profitetur.
Dicit ergo : Sic omnia cognovisti, et prima: et hoc patet, supple, quia, tu, non alius, formasti me,
PSALMUS CXXXIX. Orat pro sua salute : hostibus imprecatur.
PSALMUS CXL. Petii regi a Domino tempore persecutionis.
Dicit ergo : Domine, clamavi, tam diu est, non modo clamo primo, ad te, Clamo, Ad te,
PSALMUS CXLI. Circumdatus a Saule orat pro sua salute.
PSALMUS CXLIII Gratias agit pro victoria: petit hostium exitium.
PSALMUS CXLV. Solus beatus qui soli Deo fidit.
Dicit ergo : Tanta est ejus potentia, talis veritas et justitia, et etiam o Sion,
PSALMUS CXLVI. Hortatio ad laudandum Deum ob ejus beneficia.
PSALMUS CXLVII. Ecclesiam invitat ad laudandum Deum qui eam bonis cumulavit.
PSALMUS CXLVIII. Invitat omnes creaturas ad laudandum Deum.
PSALMUS CXLIX. Gratiarum actio pro insigni victoria.
PSALMUS CL. In omnibus et ubique Deum celebrandum profitetur.
Dicit ergo : Sic conculcor, et incessanter, et etiam inimici mei, non meo merito, sed quia inimici mei tantum, " conculcaverunt me. " Augustinus : " Uva " conculcatur, premitur a diabolo. Sed " haec uva sterilis non est. " Item, idem Augustinus : " Plane conculcavit, sed. " quid erit ? Uva eram, vinum ero, "Inimici etiam quibus Deus multa bona contulit, et sola malitia persequuntur, et conculcant, sunt praelati et pastores mali, qui pauperes opprimunt et affligunt. Jerem, XII, 10 : Pastores multi demoliti sunt vineam meam, conculcaverunt partem meam. " Quoniam multi. " Quasi diceret : Miserere, et necesse est, quia non solum perversitas in persequentibus, imo " quoniam multi bellantes adversum me. " Infra, in Psal. lxviii, a : Multiplicati sunt super capillos capitis mei qui oderunt me graiis. Eccle. I, 15 : Stultorum infinitus est numerus.
" Ab altitudine dici. " Hic tertium, in quo praemissa oratione, et orandi necessitate, subjungitur persuasio ut exaudiatur, et sunt tria per quae persuadet. Pri- mo, quia in alterum spem non posuit. Secundo, quia ad ipsum solum refert, quidquid habet boni, ibi, " In Deo laudabo sermonem. " Tertio, quia sperans in Deo omnem afflictionem despicit, ibi, " In Deo speravi. "
In prima duo. Primo, quod non timebit humanam altitudinem. Secundo, quod in Domino habebit spem, ibi, " Ego vero. "
Ait ergo : Sic rogo hac necessitate compulsus, et exaudire debes, quia cc ego timebo ab altitudine, " non aeternitatis, sed diei qui cito transit. Quasi diceret : Altitudo humana est altitudo diei, propter brevitatem. Eccli. x, 11 et 12 : Omnis potentatus brevis vita. Et infra : Rex hodie est, et cras morietur. Et propter apparentiam exteriorem et gloriam. Jerem. xvii, 16 : Diem hominis non desideravi : tu scis. Job, iii, 3 : Pereat dies in qua natus sum. Propter prosperitatem quae in ea est, etiam dies dicitur in Psal, cxx, 6 : Per diem sol non uret te, neque luna per noctem. Ego vero quantumcumque timeant alii hanc altitudinem, " in te sperabo, " quia spes reddit fortiorem. Isa. xl, 31 : Qui sperant in Domino, mutabunt fortitudinem. Ad Hebr. VI, 18 et 19 : Ut... fortissimum solatium habeamus, qui confugimus ad tenendam propositam spem : quam sicut anchoram habemus animae tutam et firmam. Item, quia facies sentire tuam dulcedinem. Thren. III, 25 : Bonus est Dominus sperantibus in eum, animae quaerenti illum. Item, quia jam praebes mihi beatitudinem. Prov. XVI, 20 : Qui sperat in Domino, beatus est. Hanc litteram non mutato sensu, sed ordinatione modica, legit aliter Glossa sic : " Quoniam multi bellantes adversum me " sunt, timebo ego ab altitudine diei ? " non vere, sed, in te sperabo ego. " Aliam litteram ponit Augustinus in Glossa, et legit ipsam multipliciter, et plana est lectura intuenti Glossas.
" In Deo laudabo sermones meos. " Hic secundum, in quo promittit se omnia in Christum relaturum. Quasi diceret : Sic sperabo, et etiam sermones meos, a me scilicet prolatos, et qui maxime videntur esse : " Laudabo, " non in suo nitore et decore, " sed in Deo. " Eccli, IV, 28: Non abscondas sapientiam tuam in decore suo. Vult enim Deus sermones impolitos, non ex decore ornatos. Exod. xx, 25 : Si altare lapideum feceris mihi, eloquium ex Scripturae sententiis collectum, non aedificabis illud de sectis lapidibus, non in sublimitate auditoribus incomparabili : magis enim diligit Deus ruditatem. Isa. II, 4 : Conflabunt gladios suos in vomeres, et lanceas suas in falces. Et recte si laudantur sermones, in eo sunt laudandi, et opera, et cogitationes. II ad Corinth, IV, 7 : Quid habes quod non accepisti ? 11 ad Corinth. III, 5 : Non quod sufficientes simus cogitare aliquid a nobis, quasi ex nobis : sed sufficientia nostra ex Deo est. Sap. VII 16 : In manu illius sumus, et nos, et sermones nostri.
" In Deo speravi. " Hic tertium, scilicet quod contemnit omnia illata ab homine : et dicuntur duo. Primo, causam contemptus tangit. Secundo, ipsum contemptum subjungit, ibi, " Non timebo. "
Dicit enim : Sic in Deo solo sperabo, ad ipsum referam omne. Et ex quo " in Deo speravi, non timebo quid faciat mihi caro, " homo scilicet vilis et fragilis, et cito sicut caro transiens. Isa. xl, 6 : Omnis caro faenum, et omnis gloria ejus quasi flos agri. Et ob hoc non timenda a sperante in Domino. Isa. LI, 12 : Quis tu ut timeres ab homine mortali, et a filio hominis, qui quasi faenum ita arescet ? Ecce caro. I Mach. II, 62 et 63 : A verbis viri peccatoris ne timueritis : quia gloria ejus stercus, et vermis est: hodie extollitur, et cras non invenietur.
" Tota die verba. " Hic est secunda pars Psalmi, in qua ostendit conversionem inimicorum per patientiam et orationem suam. Unde tria dicuntur. Primo, ostensio patientiae per memorationem illorum quae sustinuit ab inimicis. Secundo, inimicorum salus gratissima sine aliquo ipsorum merito, ibi, " Pro nihilo salvos. " Tertio, lacrymosa oratio et fructuosa pro ipsis convertendis et salvandis, ibi, " Deus viam meam. "
In prima duo, secundum duo mala quae inferunt. Primo, detestatio doctrinae suae. Secundo, contra ipsum machinatio, ibi, " Adversum me omnes cogitabant. "