QUAESTIO I. Utrum mala sint in Deo.

Quod autem mala non sint in Deo, videtur.

1. Augustinus de Libero Arbitrio ; " In tantum res recte vituperantur, in quantum earum vituperator artem, in qua factae sunt, videt, ut hoc in eis vituperet, quod in arte non videt". Si ergo vituperantur quantum ad malitiam sive in quantum mala; et hoc modo non videntur in Deo; ergo hoc modo non sunt in Deo.

2. Item, "omne quod est in Deo, est ex ipso et per ipsum ", ut dicit Augustinus, et Magister in littera ; sed mala nunquam sunt ex Deo nec per Deum; ergo nec in Deo.

3. Item, omne quod est in Deo, aut est sicut in principio producente, aut sicut in exemplari exprimente, aut sicut in fine conservante; sed constans est, quod Deus non est principium producens mala, nec etiam conservans. Item, non est exemplar exprimens, quia ratio exemplaris attenditur secundum assimilationem; sed Dei ad malum nulla est assimilatio; ergo mala nullo modo sunt in Deo.

4. Item, quanto aliquid melius est, tanto magis distat a malo; sed Deus est optimus, quo nihil melius potest cogitari; ergo tanta distantia differt , quanta nulla maior potest cogitari. Sed magis distat a malo quod nec habet veritatem malitiae nec similitudinem, quam quod habet saltem similitudinem, et in quo nullo modo est malum, quam in quo aliquo modo est; ergo etc.

Contra; 1. Omne quod cognoscitur ab aliquo, qui est sua cognitio, est in illo tanquam in cognoscente; sed Deus cognoscit mala, quia ea punit et reprobat, et Deus est sua cognitio; ergo mala sunt in Deo. Minor patet, maior similiter, quia omne cognitum est in cognitione ; si ergo idem est cognitio et cognoscens, ergo si est in cognitione, et in cognoscente.

2. Item, omne quod cognoscitur in aliquo, est in illo in quo cognoscitur; sed mala cognoscuntur in Deo; ergo sunt in Deo. Probatio minoris; mala cognoscuntur a Deo

constat

aut intra se, aut extra; non extra, hoc constat, quia divinus aspectus non exit extra, tunc enim indigeret alio ad cognoscendum . Et iterum, Angeli cognoscunt mala in Deo. Unde Augustinus super Genesim ad litteram ; Angeli vident in illo bona nostra, quae eis placent, et mala nostra, quae eis displicent.

3. Item, omne quod cognoscitur in aliquo, et non per accidens, est aliquo modo in illo sicut in exemplari; sed mala cognoscuntur a Deo, sed non per accidens, quia nihil per accidens cognoscit, sed omnia per se; ergo mala sunt in Deo.

4. Item, omne quod cognoscitur ab aliquo non per privationem, cognoscitur per similitudinem et ideam; sed in Deo non cadit cognitio per privationem, quia nulla potest in illo exemplari esse privatio, cum sit purus actus : ergo si cognoscit mala, non cognoscit per privationem, sed per similitudinem. Sed similitudo est idea in Deo; ergo mala habent ideam in Deo.

CONCLUSIO.

Deus mala cognoscit, ipsa tamen non sunt in Deo nec habent ideam in eo, sed cognoscuntur per ideam bonorum, quorum sunt privationes.

Respondeo; Dicendum, quod mala a Deo cognoscuntur, non tamen in Deo existunt secundum quod mala, quia sic loquimur in proposito.

Ideo, inquam, cognoscuntur, quia sicut " rectum est iudex sui et obliqui ", sic summa veritas et lux et actus est ratio cognoscendi non tantum veritatem et lucem et actum, sed etiam obliquitatem, tenebram et privationem. Unde lux se ipsa tenebram cognoscit .

Non sunt autem mala in Deo, quoniam illa dicuntur esse in Deo, ad quae cooperatur Deus secundum aliquod genus causae, et maxime secundum genus causae formalis et exemplaris; malum autem non habet Deum pro causa , nec pro exemplari, quia malum ratione malitiae dicit solum privationem, exemplar autem, secundum quod huiusmodi, dicit assimilationem. Quoniam igitur privatio, secundum quod huiusmodi, nulli est assimilabitis, hinc est, quod nec malum nec falsitas habet ideam in Deo; suum autem oppositum est assimilabile. Unde cum uno et eodem cognoscat Deus bonum et malum sibi oppositum, bonum cognoscit secundum rationem assimilationis; et ideo bonum est in Deo ut in exemplari et ut cognitum per se et per modum positionis. Malum autem, cum cognoscatur a Deo, non habet in ipso ideam, ideo non est in Deo, quamvis sit in Dei cognitione; quia, quamvis cognoscatur a Deo, non cognoscitur per ideam sui, sed boni, cuius est privatio. Et ideo dicitur cognosci per accidens et per privationem. I. .Ad illud ergo quod obiicitur, quod malum est in Dei cognitione, et cognitio est Deus; ergo etc.; dicendum, quod hic est fallacia secundum accidens . Quamvis enim idem sit cognitio Dei quod Deus, tamen aliud connotat, sicut potentia et sapientia. Unde sicut non sequitur; est in Dei notitia, ergo et in potentia, immo est ibi accidens et consequens; sic et in proposito.

2. Ad illud quod obiicitur, quod malum cognoscitur in Deo, ergo est in Deo; dicendum, quod nec illud sequitur; plus enim dicit esse in Deo,

quam cognosci a Deo vel in Deo. Cum enim dicitur aliquid cognosci a Deo, per hoc intelligitur, quod Deus sit ratio cognoscendi illud; sed cum additur, quod hoc sit in Deo, significatur, quod Deus sit ratio cognoscendi ut exemplar et per assimilationem; et ideo est ibi consequens.

3. Ad illud quod obiicitur, quod cognoscit non per accidens mala etc.; dicendum, quod cognosci per accidens hoc est dupliciter; aut a parte cognoscentis, aut cogniti. In Deo nulla cadit cognitio per accidens a parte cognoscentis , quia omnia cognoscit se ipso; tamen cadit a parte cogniti, quoniam aliquid cognoscit per similitudinem suam, ut bonum, aliquid per similitudinem sui oppositi; et ita est ibi per accidens, non in decurrendo, sed in assimilando. Cum enim Deus cognoscit malum, non intelligitur assimilari ei, sed suo opposito.

4. Similiter solvendum est de privatione; quia cognoscere per privationem est dupliciter; aut ita, quod sit privatio in virtute cognoscente, sicut cognoscit aliquis silentium et tenebram per aurem et oculum , et sic ponit imperfectionem; aut ita, quod sit privatio in cognito, non in cognoscente, sicut lux cognosceret tenebram, si haberet vim cognitivam, sonus silentium; et sic cognoscit Deus, quoniam est actus purus et lux et veritas.