MEMBRUM II,

Utrum anima ex hoc quod solus Deus causa ejus efficiens est, sit incorruptibilis post absolutionem a corpore ?

Secundo quaeritur, Utrum anima ex hoc quod solus Deus causa ejus efficiens est, sit incorruptibilis post absolutionem a corpore ?

Et videtur, quod sic.

Actus enim corporis a Philosophis ponitur in triplici differentia. Quidam, enim est actus corporis et corporalis sicut forma quae est in corpore et subjicitur principiis corporis in agendo et operando, sicut anima vegetabilis in plantis, et sensibilis in brutis: propter quod talia non agunt, sed aguntur et impelluntur ad actiones et opera passionibus corporalibus. Est etiam corporis actus qui est in corpore non corporalis: et haec est forma quae non est nisi in corpore, eo quod educitur, de materia vel causatur in materia ad harmoniam corporis, sicut sensus, ut dicit Aristoteles, harmonia est, quae nec recipit aliquid nisi quod, est de harmonia sui organi, sicut visus, qui non recipit nisi id quod fit in actu per lumen, eo quod ipse consistit in organo cujus harmonia fit ex humido perspicuo, quod fit in actu per lucem, qui licet actus elevatus sit super principia materiae, ita quod non subjicitur eis sicut forma naturalis, tamen nec agit nec patitur recipiendo nisi in ma- teria: et ideo etiam actus materiae dicitur.

Et est actus corporis qui nullum habet esse a corpore, licet habeat esse in ipso: a nullo enim principio corporali accipit esse, nec in aliqua operatione ab aliquo principio corporis agitur ad operationem, nec in aliqua passione sive receptione restringitur ad hoc quod recipiat connaturalia hujus corporis vel illius, sed liber est ad receptionem omnium, et ut judicet de omnibus secundum rationem cognitionis. Et talis actus est anima rationalis sive intellectualis: et talis actus nihil penitus de esse suo habet, a corpore, nec de actione sua habet aliquid a corpore, nec de passione sua qua recipit omnia: quia si de potentia recipiendi haberet aliquid a corpore, sequeretur quod reciperet quidem ea quae sunt connaturalia illi corpori, sicut visus connaturalia perspicuo sive diaphano et non alia recipit. Et ille actus nec esse nec operationem nec passionem habet a corpore. Unde nec secundum esse, nec secundum operationem, nec secundum passionem dependet ad corpus. Et propter hoc Aristoteles dixit, quod intellectus nullius corporis est actus. Et Anaxagoras dixit, quod intellectus nulli nihil habet commune, et propter hoc est receptibilis omnium. Talis igitur anima intellectualis cum esse non habeat a se, eo quod causata et creata est: nec habeat a corpore, ut jam ostensum est, quia si haberet a corpore, nec in illo haberet potentiam agendi nec recipiendi, nisi in his quae essent connaturalia illi corpori: nunc autem habet libertatem agendi et recipiendi omnia, et ubique, et semper. Et cum tale esse talis potentiae non possit referri ad corpus sicut ad principium, nec habeat ipsum a seipso, oportet quod referatur ad causam efficientem, quae (sicut dicunt Philosophi) est principium universi esse, et facit debere esse in omnibus quae sunt. Et tale principium cum producat talem actum in corpore, et non ad modum

alicujus corporis vel actus corporalis, sequitur de necessitate, quod producat eum ad modum et similitudinem suam propriam. Et hoc est quod dicitur, Genes, l, 26: Faciamus hominem ad imaginem ei similitudinem nostram.

Ulterius etiam sequitur ex hoc, cum talis actus nec secundum esse, nec secundum agere, nec secundum recipere sive pati dependeat ad aliquid corruptibile, quod ipse sit incorruptibilis et secundum esse et secundum agere et secundum pati: in his enim naturam sequitur intelligentiae et non alicujus actus naturalis vel corporalis. Et super hanc rationem omnes Philosophi sustentati fuerunt: et ideo omnes concorditer, ut dicit Alpharabius, radicem immortalitatis animae posuerunt in intellectu adepto: quia ille nec secundum esse, nec secundum operari, nec secundum pati sive recipere, dependentiam habet ad aliquid corporalium vel corruptibilium.

Et si objicitur, quod Aristoteles dicit in primo de Anima, quod qui dicit animam secundum se, hoc est, sine corpore intelligere, idem est ac si dicat eam texere.

Dicendum, quod Aristoteles non dixit hoc absolute, sed sub conditione, si nihil est animae operum vel passionum proprium. Sed nos ostendimus, quod, tale intelligere est proprium animae, et in tali intelligere in nullo communicat corpori, neque ut organo, neque ut materiae ex qua et in qua sit. Sed est aliud intelligere, quod fit per reflexionem intellectus ad sensum, secundum quod dicit, quod intellectus humanus conjunctus est continuo et tempori, et de quo dicit Dionysius, quod intellectus noster est materialis et phantasticus dum est in corpore. Et hoc intelligere non perficitur nisi per receptionem a corpore. Et de hoc verum est quod dicit Philosophus, quod qui dicit animam secundum seipsam hoc modo intelligere, idem est ac si dicat eam texere per seipsam: quia sicut non texit sine instrumentis corporeis, ita hoc mo- do non intelligi sine instrumentis corporeis,

Ex omnibus his sequitur de necessitate, quod anima rationalis est immortalis et incorruptibilis, et quod causam immortalitatis et incorruptibilitatis habet a modo quo fit a causa efficiente, quae est Deus, et quod hoc quod est in cor- pore et non a corpore, in nullo diminuit sibi causam incorruptibilitatis et immortalitatis: secundum se enim semper separata est, licet ad tempus regendo corpori a creatore sit accommodata: propter quod dicit Philosophus, quod anima habet se ad corpus sicut nauta ad navem.