MEMBRUM I. Qualiter gratia augetur ?

Ad primum objicitur sic:

1. Augeri non potest nisi quod habet quantitatem: sed gratia et virtus nullam habent quantitatem: ergo videtur, quod augeri non possunt.

2. Adhuc, Jam habitum est paulo ante, quod hominis damnati per peccatum duo sunt status, scilicet ante reparationem, et post reparationem. Et ante reparationem necesse est eum peccare damnabiliter, post reparationem vero venialiter. Uterque status facit ad diminutionem gratiae et virtutis, et non ad augmentum. Ergo nullus status hominis est in quo gratia et virtus possint augeri in ipso: in hoc ergo non potest augeri virtus et gratia.

Contra:

1. Profectus meriti est in homine: profectus meriti auget bonum gratiae et virtutis: ergo videtur, quod gratia et virtus continue augentur in sanctis.

2. Adhuc, Luc. ii, 52: Et Jesus proficiebat sapientia, et aetate, et gratia apud Deum et homines. Non potest hoc intelligi de Jesu in propria persona: quia ab instanti conceptionis propter unionem divinitatis plenus fuit omni gratia, et crescere non potuit: oportet ergo, quod intelligatur per effectum in sanctis: videtur ergo, quod incrementum accipiat gratia et virtus in homine: ergo gratia et virtus augentur.

Ulterius quaeritur, Quomodo perficitur gratia ?

1. Omnis enim perfectio est ad aliquem terminum: ad summum gratiae et perfectum nemo venit: videtur ergo, quod nemo in hac vita perfectus potest esse.

2. Adhuc, Aristoteles in III Physicorum dicit, quod " perfectum est cui nihil deest: " sed nemo est cui nihil desit in gratia: detur ergo, quod nihil perfectum sit in hac vita.

3. Adhuc, Jacobi, iii, 2: In multis offendimus omnes, Si hoc dicit Aposto-

lus de se, multo magis de aliis est verum. Videtur ergo, quod in nullo gratia perfecta est.

Contra:

Ad Hebr. v, 14: Perfectorum est solidus cibus: eorum qui pro consuetudine exercitatos habent sensus ad discretionem boni ac mali.

Solutio. Dicendum, quod sicut dicit Augustinus et in Littera ponitur, gratia meretur augeri, ut aucta mereatur perfici.

Ad primum ergo dicendum, quod duplex est perfectio: corporalis, et spiritualis: et duplex est quantitas, ut dicit Augustinus in libro de Quantitate animae, scilicet corporalis, et virtualis. Quae corporaliter augentur, augentur secundum quantitatem corporalem divisibilem. Quae vero spiritualiter et virtualiter augentur, augentur secundum quantitatem virtualem dupliciter: vel secundum recessum a contrario et secundum accessum ad terminum, secundum quod dicit Auctor libri Sex principiorum , quod albius dicitur nigro impermixtius secundum recessum a contrario: et dicitur etiam albius sive lucidius secundum accessum ad hoc quod est in termino albedinis cujus est prima nominis impositio, quod hoc vere dicitur album.

Dicendum ergo, quod gratia non augetur corporali augmento, sed spirituali: et augetur per accessum ad terminum, id est ad vere bonum cui nihil admixtum est de malo: quia illi vere imponitur nomen gratiae, et illud vere dicitur bonum, et assimilatur primo bono magis inter bona, de quo dicitur, Marc, x, 17: Nemo bonus, nisi unus Deus . Et sic magis bonum est quod magis assimilatur primae bonitati. Et hoc est bonum gratiae.

Ad aliud dicendum, quod est augmentum proportionatum statui, et est augmentum simpliciter. Augmentum pro- portionatum statui hominis potest accipere homo ex merito: augmentum puritatis simpliciter non potest homo accipere in hac vita: quia dicit Joannes in prima canonica, i, 8: Si dixerimus quoniam peccatum non habemus, etc, et Proverb, xx, 9: Quis potest dicere ? Mundum est cor meum, purus sum a peccato ? nec infans cujus vita unius diei est super terram: quia ad minus habet originale. Et super illud Augustinus: " Si omnes sancti et sanctae convenirent et dicerent, quia peccatum non habemus, seipsos seducerent, et in ipsis veritas non esset. Excepta beata Virgine, de qua cum de peccatis agitur, propter honorem Domini Nostri Jesu Christi nullam volo haberi quaestionem. "

Unde ad id quod objicitur de veniali, de quo non potest homo sibi cavere etiam post reparationem, dicendum quod veniale non excludit gratiam, nec gratiae incrementum: quia non est simpliciter peccatum, sed ad peccatum tantum dispositio.

Ad illa quae objiciuntur in contrarium, dicendum quod simpliciter concedenda sunt et procedunt.

Ad id quod ulterius quaeritur de perfectione gratiae, dicendum quod perfectio duplex est, simpliciter scilicet, et proportionata statui. Nemo simpliciter est perfectus, nisi solus Deus: secundum modum autem status sancti possunt esse perfecti, quibus nihil deest de his quae pertinent ad statum virtutis et meriti.

Ad aliud dicendum, quod nihil ita simpliciter perfectum est cui nihil desit praeter Deum: sed multa sunt ita perfecta, quod nihil deest eis de his quae pertinent ad statum meriti. Et hoc est quod dicitur, I ad Corinth. i, 5 et seq., in Glossa et in textu: In omnibus divites facti estis in illo, in omni verbo, et in omni scientia: sicut testimonium Christiconfirmatum est in vobis: ita ut nihil desit vobis in ulla gratia, exspectantibus revelationem Domini nostri Jesu Christi, qui et confirmabit vos usque in finem sine crimine, in die adventus Domini nostri Jesu Christi.

Ad ultimum dicendum, quod Apostolus dicit, quod desit ei et aliis perfectio simpliciter, et non secundum statum.

Ad id quod in contrarium objicitur, dicendum quod Apostolus ibi loquitur de perfectione status, quo multi sunt perfecti: cum nihil desit eis de his quae pertinent ad meritum. Ad Philip. iii, 12: Non quod jam acceperim, aut jam perfectus sim: sequor autem, si quo modo comprehendam in quo comprehensus sum a Christo Jesu.