MEMBRUM V. Quid est cognoscere
ARTICULUS I. De medio quod est vestigium.
PARTICULA I. An vestigium Creatoris sit in creatura ?
ARTICULUS II. De medio quod est imago.
MEMBRUM III. Quanta sit simplicitas Dei ?
ARTICULUS I. Quid sit aeternitas ?
PARTICULA I. ''Quid sit aeternitas nomine ?
ARTICULUS II. Quid sit aeternum ?
MEMBRUM II. De aeviternitate sive aevo.
MEMBRUM III. De tribus passionibus propriis veritatis.
PARTICULA I. An omnis veritas sit aeterna ?
MEMBRUM IV. De oppositione veri et falsi.
ARTICULUS II. De communi intentione boni.
ARTICULUS III. De singulis differentiis bonorum.
ARTICULUS II Quis sit actus proprius summi boni ?
ARTICULUS I. Utrum omni bono opponatur malum ?
MEMBRUM I. Utrum in divinis sit generatio ?
MEMBRUM IV. Cujus sit procedere ?
MEMBRUM I. Quid sit in divinis esse Filium ?
ARTICULUS I. ''De multiplicitate verbi .
MEMBRUM I. De intentione principii.
MEMBRUM II. De ordine naturae in divinis ?
ARTICULUS I. Utrum ordo sit in divinis ?
MEMBRUM II. De definitione hujus nominis,
MEMBRUM IV. De comparatione personae ad essentiam .
ARTICULUS I. An Deus sit causa rerum formalis
MEMBRUM II. Utrum Deus sciat per medium vel non ?
MEMBRUM II. Utrum praescientia sit causa rerum
MEMBRUM IV. Utrum praescientia Dei falli possit
MEMBRUM I. Quid sit praedestinatio ?
MEMBRUM I. Quid sit reprobatio
MEMBRUM IV. Quibus modis sit providentia ?
ARTICULUS III. Quis sit providentiae proprius effectus ?
ARTICULUS V. De modis providentiae.
ARTICULUS II. Quid sit fatum ?
ARTICULUS I. Utrum Angelus impleat locum ?
TRACTATUS XIX. DE POTENTIA DEI.
MEMBRUM II. De causalitate divinae voluntatis ?
PARTICULA I. Utrum mala fiant voluntate Dei
TRACTATUS I. DE PRIMO PRINCIPIO.
ARTICULUS III. Unde in creaturis veniat mutabilitas ?
PARTICULA I. Quare creaturae dicantur
MEMBRUM I. De errore Platonis.
PARTICULA II. Utrum una materia sit omnium ?
PARTICULA III. Utrum materia sit aeterna
QUAESTIO XII. Ubi Angeli creati sunt ?
MEMBRUM I. De ratione naturaliter insita.
MEMBRUM II. Utrum memoria conveniat Angelis ?
PARTICULA I. Utrum Angeli intelligant per species ?
MEMBRUM IV. De voluntate in Angelis.
MEMBRUM. V. A quo causetur ista libertas in Angelo ?
MEMBRUM I. Quid appetierit malus Angelus ?
PARTICULA I. Utrum sensus sint in daemone?
ARTICULUS III. Utrum synderesis sit in daemone ?
MEMBRUM II. Quis sit actus superioris in inferiorem ?
MEMBRUM III. Qui sint modi tentandi, et quot ?
MEMBRUM II. De veris miraculis absolute.
ARTICULUS I. Quid sit miraculum
ARTICULUS III. Quid sit miraculosum ?
MEMBRUM II. Per quid fiant miracula ?
MEMBRUM IV. Ad quid mittantur Angeli ?
MEMBRUM I. Utrum Angeli loquantur
MEMBRUM II. Quo sermone Angeli loquantur ?
MEMBRUM II. De effectu custodiae Angelorum .
ARTICULUS I. Cujus naturae sit ista divisio
ARTICULUS III. De ordine dividentium et divisi .
PARTICULA III ET QUAESITUM SECUNDUM.
MEMBRUM III. De tertia hierarchia.
ET QUAESITUM SECUNDUM, De proprietatibus Archangelorum ?
ARTICULUS I. De hoc quod dies tribus modis accipitur.
ARTICULUS I. Quid dicitur firmamentum
MEMBRUM II. Utrum omnia ad hominem ordinentur ?
MEMBRUM II. Utrum Adam ex accepto stare potuit
MEMBRUM III. Quid sit superior portio rationis ?
MEMBRUM IV. Quid sit inferior portio rationis ?
MEMBRUM II. De actibus liberi arbitrii.
MEMBRUM III. Quid sit gratia definitione
ARTICULUS I. Quid sit synderesis ?
MEMBRUM III. Qualiter gratia differat a virtute
MEMBRUM I. Qualiter gratia augetur ?
MEMBRUM I. Quid sit virtus in genere ?
MEMBRUM II. Quid sit peccatum originale ?
MEMBRUM III. Quid sit peccatum originale definitione ?
ARTICULUS II. De causa originalis peccati.
ARTICULUS III. De modo traductionis originalis peccati.
MEMBRUM I. Quid sit concupiscentia sive fomes ?
MEMBRUM III. Quid sit peccatum
MEMBRUM I. Quid sit mortale peccatum ?
ARTICULUS I. Utrum inanis gloriae sit peccatum ?
ARTICULUS IV. In quo differat inanis gloria a superbia?
MEMBRUM II. De filiabus invidiae ?
MEMBRUM II. De filiabus acediae, quot et quae sint ?
MEMBRUM II. De filiabus avaritiae.
MEMBRUM II. De filiabus gulae.
MEMBRUM I. Quid sit personarum acceptio ?
Quid in peccato Adae fuerit causa peccati originalis, utrum scilicet superbia, vel avaritia, vel gula, vel quid ?
Secundo quaeritur, Quid in peccato Adae fuit potissimum causa originalis peccati ?
Fuit enim in peccato Adae superbia, scilicet quando appetiit esse sicut Deus in scientia. Fuit etiam gula, quando gustabile vetitum inordinate concupivit. Fuit etiam avaritia, ut dicit Gregorius, scilicet quando inordinate concupivit scientiam. Quaeritur ergo, Quod istorum fuit causa peccati originalis ?
Et videtur, quod superbia.
1. In Psalmo xxxv, 12: Non veniat mihi pes superbiae. Super illud dicit Glossa, quod " in pede superbiae ceciderunt primi peccatores, Angelus et homo, " In quo primo autem ceciderunt, est origo peccatorum. Ergo superbia est causa originalis peccati.
2, Adhuc, Peccatum est corruptio modi, speciei, et ordinis, ut dicit Augustinus. Maxima species quae est in natura humana, est imago Dei in mente rationali impressa: et ordo optimus est, quod ratio subdatur Deo, sensualitas rationi, et corpus animae. Hunc ordinem et modum et speciem corrumpit superbia quando nihil tenet horum, nec locum, nec modum, nec speciem propriam. Ergo videtur cum originale peccatum sit corruptio in totam naturam redundans, quod initiatum sit a superbia.
3. Contra: Videtur quod a gula sit initiatum, quia in semine transfunditur: et sicut dictum est, semen ministratur per gulam: quia nutritiva deservit generativae: generativa autem, ut dictum est, corrupta est et infecta: et ideo infundit in totam naturam: ergo videtur, quod gula sit causa originalis peccati.
4. Contra: Ad Roman, v, 19: Per inobedientiam unius hominis peccatores constituti sunt multi. Sed per quodcumque peccatum constituuntur peccatores, est causa originalis. Ergo videtur, quod inobedientia sit causa originalis peccati.
5. Adhuc, Apostolus facit ibidem comparationem dicens: Sicut per inobedientiam unius hominis peccatores constituti sunt multi, ita et per unius obeditionem justi constituentur multi . Ergo videtur, quod illud quod opponitur virtutibus Christi, qui nos justificavit, sit causa originalis corruptionis. Virtutes autem quibus nos justificavit, fuerunt humilitas, et obedientia. Ad Philip, ii, 5 et seq.: Hoc sentite in vobis quod et in Christo Jesu: qui cum in forma Dei esset, non rapinam arbitratus est esse se aequalem Deo: sed semetipsum exinanivit, formam servi accipiens, in similitudinem hominum factus, et habitu inventus ut homo. Humiliavit semetipsum, factus obediens usque ad mortem, mortem autem crucis. Si ergo antidota quibus curatus est primus morbus, sunt humilitas et
obedientia Christi, tunc morbus initiatus est per superbiam et inobedientiam Adae. 6. Adhuc, Secundum Gregorium avaritia fuit causa peccati Adae: quia concupiscendo scientiam boni et mali, comedit de ligno.
Solutio. Dicendum, quod omnia haec fuerunt aliquo modo initia peccati originalis. Sed est originale originans, et originale originatum. Originale originans non est nisi peccatum Adae: originale originatum est in corruptione totius naturae. Unde originali originante quatuor inducta sunt, sicut etiam superius probatum est quaestione de primo peccato Adae, scilicet superbia, gula, avaritia, et inobedientia. Sed in originali originato per corruptionem naturae in culpa et poena, causa originalis fuit inobedientia praecepti divini sicut expresse testatur Apostolus: Sicut per inobedientiam unius hominis peccatores constituti sunt multi, etc. .
Ad primum ergo dicendum, quod superbia primum fuit in peccato Adae, quando elatio praecessit in eo, quae per humilitatem fuit reprimenda: sed haec non fuit origo corruptionis, sed illa actualis transgressio, quando in ipso fuit tota natura humana, causa fuit originalis corruptionis: quia tunc in eo omnes peccaverunt, eo quod fuerunt unus ipse, ut dicit Augustinus.
Ad aliud dicendum, quod initium intra non fuit superbia, sed mitium extra: fuit enim initium in peccato Adae personali. Sed quaerimus hic de initio quod est conjunctum peccato originali, secundum quod in totam naturam redundat corruptio originalis, et hoc est inobedientia, ut dicit Apostolus.
Ad id quod objicitur de gula, dicendum quod gustabile non infecisset si non fuisset praeceptum de non gustando. Et hoc figuratur in verbis Domini, Genes, iii, 11, ubi sic dicit: Quis enim indicavittibi quod nudus esses, nisi quod ex ligno de quo praeceperam tibi ne comederes, comedisti ? Haec enim nuditas secundum Augustinum significabat nuditatem a justitia originali, quam transfudisset in posteros si stetisset.
Ad illa duo quae ulterius objiciuntur, dicendum quod concedenda sunt secundum Catholicam fidem.
Ad id quod Gregorius dicit, quod avaritia fuit in causa, dicendum quod avaritia scientiae non fuit nisi motivum ad peccatum personale Adae. Quod enim transgressus fuit mandatum, induxit eum, quod voluit perfectus esse in scientia boni et mali sicut Deus: et hoc non induxit corruptionem, sed illa transgressio praecepti quae induxit sententiam Domini super eum. Et hoc probat Augustinus ex verbis Domini sic, Genes, iii, 17 et 18: Quia audisti vocem uxoris tuae, et comedisti de ligno, ex quo praeceperam tibi ne comederes, maledicta terra in opere tuo, hoc est, terrena natura: in laboribus comedes ex ea cunctis diebus vitae tuae. Spinas et tribulos germinabit tibi, etc. Hoc exponens Augustinus dicit, quod germinabit tribulos peccatorum, et spinas paenarum.
ARTICULI SECUNDI