MEMBRUM I. Quid sit concupiscentia sive fomes ?

Ad primum objicitur sic:

1. Augustinus ad Valerium: " Concupiscentia est affectio quaedam malae voluntatis sicut languor, "

2, Adhuc, Augustinus, ibidem, " Concupiscentia est radix omnium malo- rum. " Et hoc accipitur ex epist. I ad Timoth, vi, 10, ubi dicitur: Radix omnium malorum est cupiditas.

3. Adhuc, Augustinus in libro XIII de Civitate Dei: " Concupiscentia est malum nobiscum congenitum . " Et huic concordat quod dicitur in II Ethicorum, ubi dicit Aristoteles, quod oportet nos fugere maxime delectationem sive concupiscentiam contemporaneam vitae: et pati ad eam quod sapientes plebis passi sunt ad Helenam, qui videntes decorem Helenae dixerunt: Fugiamus, fugiamus, ne capiamur decore ejus quam juvenes prosecuti sunt et capti.

4. Adhuc, Augustinus ad Valerium: " Concupiscentia est vulnus humano generi a diabolo inflictum, ut tamquam de suo genere fructum decerpat. "

5. Adhuc, Eccli, xviii, 30 et 31: Fili, post concupiscentias tuas non eas, et a voluntate tua avertere. Si praestes animae tuae concupiscentias ejus, faciet te in gaudium inimicis tuis.

6. Adhuc, Augustinus in libro XIV de Civitate Dei : " Post peccatum orta est haec libido: post peccatum eam natura non impudens, amissa potestate cui corpus ex omni parte serviebat, sensit . " Et ibidem: " Libido eo magis erubescenda existit, quo animus in ea, nec sibi efficaciter imperat, ut omnino non libeat: nec omnino corpori, ut pudenda membra voluntas potius quam libido commoveat . " Ex omnibus istis auctoritatibus sumitur, quod concupiscentia est in duplici genere, scilicet in genere culpae, et in genere paenae.

Et hoc videtur esse inconveniens: quia sicut dicit Aristoteles in Praedicamentis : " Diversorum generum et non subalternatim positorum diversae sunt species et differentia. " Nisi enim esset in genere peccati, non diceret Glossa super illud epist, ad Roman, iv, 7: Beati quorum remissae, etc. " Concupiscentia ante baptismum peccatum est, post baptismum vero paena. " Ex his sequitur, quod in generibus duobus sit, quod est inconveniens.

Ulterius quaeritur. Quare dicatur fomes ?

1. Ad Roman, vii, 8, super illud: Occasione accepta, peccatum, etc, dicit Glossa: " Fomes peccati, id est, vitium concupiscentiae. "

2. Adhuc, Ambrosius: " Fomes est quidam morbidus affectus, qui commovet ad desiderium illicitum. "

Contra hoc objici potest sic:

Constat, quod concupiscentia est in anima: fomes autem in carne, quia dicitur etiam lex membrorum: ergo videtur, quod male dicitur fomes.

Solutio. Dicendum ad primo quaesitum, scilicet quid sit fomes sive concupiscentia ? quod concupiscentia secundum sui essentiam pro certo est in genere paenae, et est una de paenis quae causantur de originali peccato, sicut paulo ante habitum est. Dicitur tamen aliquando peccatum, sicut dicit Augustinus in libro de Nuptiis et concupiscentia contra Julianum et Pelagianum: quia est et ex peccato, et inclinat ad pecca- tum Et sunt verba Augustini: " Ex hac tamquam filia peccati, in omnibus qui secundum legem concupiscentiae descendunt ab Adam propagatione corruptae naturae, innascitur originale peccatum. Et ideo quidam sancti ponunt eam in genere peccati, quidam in genere paenae. " Et sic patet solutio ad omnes auctoritates Inductas pro prima parte.

Ad id quod objicitur in contrarium per Aristotelem, dicendum, quod diversorum generum, sicut dicit Aristoteles, dummodo sunt diversa genera ratione et natura, diversae sunt species. Sed hic non est ita: quia sicut dictum est, concupiscentia non dicitur peccatum, nisi quia ex peccato, et ad peccatum: quia secundum suam essentiam est paena, et filia peccati dicitur ab Augustino.

Ad id quod ulterius quaeritur, Quare fomes dicatur? leve est solvere: verba enim Ambrosii inducta solvunt hoc. Est enim morbidus affectus fovens Illicita, sicut dicitur fomes ignis illud quod, fovet ignem ut ardeat. Et dicitur etiam lex membrorum, quia ligat membra ad Illicita. Et hac ratione dicitur etiam tyrannus, in quantum cum quadam coactione compellit ad illicita corruptam naturam.

Ad id quod contra objicitur, dicendum quod sicut dicit Glossa super epist, ad Galat, v, 17, super illud: Caro concupiscit adversus spiritum, " Concupiscentia non est in anima tantum, nec In carne tantum, sed in ipso conjuncto: quia nulla delectatio sentitur sine utroque. " Unde cum dicitur: Caro concupiscit adversus spiritum, dicitur caro carnalis affectus, spiritus spiritualis affectus: quae semper sibi reluctantur. Et homo qui sequitur carnalem affectum, dicitur animalis homo, I ad Corinth. ii, 14, super illud: Animalis homo non percipit ea quae sunt Spiritus Dei, dicit Glossa: " Animalis vita est, quae dissoluta lascivia fertur In delectabilia quin-

que sensuum: quam inter metas suas spiritus rector non continet. " Et hic ab Aristotele in VII Ethicorum, vocatur incontinens, quem scilicet passio concupiscentiae violenter abducit extra metas mentis et rationis.