MEMBRUM II.

Quid sit fomitem exstingui, utrum scilicet exstinguatur ut omnino tollatur, vel quod, aliquo modo remaneat debilitatus ?

Secundo quaeritur, Quid sit fomitem exstingui, scilicet utrum exstinguatur, ut omnino tollatur, vel quod aliquo modo remaneat debilitatus ?

Circa primum sic proceditur:

i. Videtur, quod omnino exstinguatur: quia ex opposito se habent scintilla rationis, quae est synderesis,, et scintilla fomitis quae instigat ad malum. Sed scintilla rationis aliquando exstinguitur, ut dicit Hieronymus super illud Proverbiorum, xviii, 3: Impius, cum in profundum peccatorum venerit, contemnit: quod in eis praecipitatur conscientia, ita ut malo non remurmuret. Cum ergo gratia potentior sit in quolibet quam peccatum, videtur quod fomes in aliquo in toto exstingui potest.

2. Adhuc, Omne quod diminuitur, deficere potest in toto: constat autem, quod fomes minuitur in baptizatis per gratiam: ergo videtur, quod in toto potest tolli et exstingui, si crescat gratia et augmentetur.

3. Adhuc, Exstingui est ejus quod aliquo modo est ignis: sed calor naturalis qui in nobis conservat naturam, in toto exstinguitur, ita quod homo moritur: ergo videtur cum infirmius sit peccatum quam natura, quod etiam ignis fomitis in toto exstingui potest.

Contra:

1. Job, xxxi, 12: Ignis est usque ad perditionem devorans, et omnia eradicans genimina. Ergo videtur, quamdiu est ibi aliquid consumendum, quod non exstinguitur ignis fomitis.

2. Adhuc, Proverb, xxx, 16: Ignis numquam dicit: Sufficit, Ergo non exstinguitur ignis fomitis quamdiu est ibi aliquid cremabile.

3. Adhuc, Gregorius in libro IV Dialogorum scribit, quod quidam sacerdos qui ante sacerdotium habuit uxorem, quam cum sacerdos efficeretur, locavit in claustro cum sacris virginibus: qui devenit in ultimam aetatem, et in infirmitate mortis positus, ita ut jam tentaretur pilis ante os positis si adhuc spiritum haberet, accedente muliere ad lectulum ut plangeret mortuum, collegit spiritum, et

dixit: Recede, mulier, adhuc vivit igniculus, tolle paleam. Si ergo in illo in toto exstinctus non fuit, videtur quod in nullo in toto exstingui potest.

4. Adhuc, Hieronymus ad Marcellam: " Pallebant ora jejuniis, laxa cutis ossibus adhaerebat: et in his omnibus cor miserabilis senis choris puellarum Romae interfuit. " Ergo videtur, quod in senectute jejuniis et laboribus fatigata adhuc manet igniculus: ergo in nullo in toto exstinguitur.

5. Adhuc, Augustinus in libro Quinque responsionum: " Non est iste calor bonus, nec genitalis in bonis genitalibus membris, quae formavit Deus: sed malus auctore diabolo peccato praecedente habet calorem. " Videtur ergo ex quo diabolus semper accendit, quod non exstinguatur in toto.

Ulterius hic quaeritur, Si exstinguatur vel debilitatur, per quid exstinguatur vel debilitetur?

Et consuevit dici: et Magister elicit in Sententiis, quod per gratiam baptismalem.

1. Sed secundum hoc videtur, quod cui datur abundantior gratia, in illo amplius deletur, et sic tantum potest crescere gratia, quod in toto deletur: et hoc est contra praedicta verba Augustini, qui dicit quod minuitur, sed non in totum exstinguitur.

2. Adhuc, Unum uni opponitur uno genere oppositionis, ut dicit Aristoteles: gratia opponitur malo culpae: ergo non opponitur malo paenae eodem genere oppositionis. Fomes sequela originalis peccati est, et sic paena inflicta, pro peccato: ergo gratia non opponitur fomiti: ergo non deletur per ipsam.

Solutio. Dicendum, quod fomes dicitur ignis propter convenientiam ad ignem, quae ponitur, Proverb, xxx, 16, quod sicut ignis numquam dicit: Sufficit, ita nihil sufficit concupiscentiae quae est in fomite. Unde concedendum est, quod numquam in aliquo in toto exstinguitur

praeterquam in beata Virgine, ut in praehabitis dictum est, cui abundantior gratia collata est ad vincendum ex omni parte peccatum. Unde fomes secundum quod est sequela originalis peccati instigans ad veniale vel mortale, in Ipsa non fuit. Et hoc intendit Augustinus dicere in auctoritate supra inducta, quod sine vulnere peccati medicinam nobis piae prolis emisit. In aliis autem omnibus, sicut dixerunt antiqui Doctores, secundum triplicem gradum est. In non baptizatis enim et non reparatis per gratiam gratum facientem exaestuans est concupiscentia, ut dicit Augustinus, ita quod non possint resistere, quin peccent mortaliter, In reparatis autem per gratiam gratum facientem fraenata est, ita quod resistunt ei. in quantum est inclinativa ad peccatum, mortale, sed non in quantum inclinativa est ad veniale. In aliis omnibus praeter beatam Virginem et Christum est in quantum est poena et vulnus quod est sequela originalis peccati. Et hoc est quod dicunt Sancti, quod non exstinguitur in totum: quia ad minus remanet in quantum est paena et sequela originalis peccati.

Ad primum ergo dicendum, quod non est simile de scintilla rationis et fomite: quia, sicut supra dictum est in quaestione de synderesi, scintilla rationis praecipitatur, alio quodam praecipitato, sicut ratione: sicut miles praecipitatur equo cui insidet. Sed fomes non exstinguitur nisi exstinguatur in seipso. Unde si in totum exstingueretur, puritas illius hominis non differret a puritate hominis quae fuit in statu innocentiae: quod est inconveniens: quia illa puritas non est recuperabis in via.

Ad aliud dicendum, quod hoc verum, est de his quae diminuuntur essentialiter: sed de his quae diminuuntur virtute, non est verum, secundum quod virtus aliquo modo est infinita secundum quod est ad infinita: unde restringi potest, sed in totum tolli non potest.

Ad aliud dicendum, quod procedit modo quo dictum est in solutione membri.

Ad quinque auctoritates quae dicunt, quod in totum non potest exstingui, dicendum quod procedunt: quia ad minus remanet secundum quod est paena et sequela originalis peccati.

Ad id quod ulterius quaeritur, dicendum quod per gratiam baptismalem et gratam reparantem minuitur et exstinguitur fomes concupiscentiae.

Sed ad id quod objicitur in contrarium dicendum quod dupliciter augmentatur gratia, in virtutibus scilicet, et donis: et haec numquam in toto exstinguit fomitem: quia non opponitur ei in quantum est poena. Augetur etiam gratia in privilegiis: et haec in totum exstinguit: quia non decet privilegiatam tanta dignitate aliquod vulnus peccati habere, scilicet beatam Virginem: quia nobis medicinam piae prolis produxit contra peccatum et vulnus peccati.

Ad ultimum dicendum, quod unum uni opponitur uno genere oppositionis, ut dicit Aristoteles: sed fomes non est simpliciter poena, sed habet inclinationem ad culpam: et ex illa parte opponitur ei gratia, et exstinguit eum.