QUAESTIO CXIII.

Quae sit paena propria originalis peccati ?

Quaeratur ergo, Quae sit propria poena originalis peccati ?

Multae enim poenae assignantur, quae

ex verbis Domini in Genesi accipiuntur: quarum quaedam sunt in praesenti, quaedam autem in futuro.

In praesenti quaedam ex parte corporis, quaedam ex parte animae, quaedam ex parte utriusque.

Ex parte enim utriusque est poena mortis, quae est separatio animae a corpore, quae notatur in hoc verbo Domini, Genes, ii, 17: In quocumque die comederis ex eo, morte morieris.

Ex parte autem corporis post hanc vitam est incineratio, quae accipitur ex hoc verbo Domitii, Genes, iii, 19: Quia pulvis es, ei in pulverem reverteris: vel ut habet alia translatio: Cinis es, et in cinerem reverteris. Quae dicitur esse in carne ratione concupiscentiae, quae lex membrorum dicitur : et dicitur non posse abstergi corpus a foeditate concupiscentiae nisi per incinerationem, ut sit aptum ad gloriosam resurrectionem.

Ex parte vero animae sunt quas determinat Beda in homilia super illud Evangelii Lucae, x, 30: Homo quidam descendebat de Jerusalem in Jericho , et incidit in latrones. Ubi dicit sic: " Homo quando peccavit, incidit in malitiam, in impotentiam, in ignorantiam, et in concupiscentiam. " Dicit enim, quod spoliaverunt eum in gratuitis, et vulneraverunt eum in naturalibus in quatuor illis paenis.

Et dicitur malitia ibi prout est poena, malignabilitas prout de facili malignatur homo, sicut dicitur, Genes, viii, 21: Sensus et cogitatio humani cordis in malum prona sum ab adolescentia sua. Et intelligit de nativitate corrupta. Impotentia dicitur debilitas ad bonum: quod vulnus inflictum est animae propter hoc, quod est in membris corporis lex carnis, ligans ea ne ad bonum sint mobilia secundum rationem, sicut dicitur, ad Roman, vit, 22 et 23: Condelector legi Dei secundum interiorem hominem: video autem aliam legem in membris meis, repugnantem legi mentis meae, et captivantem me in legepeccati quae est in membris meis. Et ibidem, v. 18: Nam velle adjacet mihi, perficere autem non invenio.

Ignorantia vero est privatio luminis in ratione et in electione agendorum. Et de hoc dicitur, Jerem, iv, 22: Sapientes sunt ut faciant mala, bene autem facere nescierunt. Et, Isaiae, v, 21: Vae qui sapientes estis in oculis vestris,, et coram vobismetipsis prudentes ! Et dicit Augustinus in libro contra Manichaeum, quod haec poena causata est ex hoc, quod voluit esse sicut Deus, sciens bonum et malum. Unde per hoc penitus est in ignorantia agendorum: quam paenam sequitur error electionis, ut dicit Augustinus, et difficultas studii in inquirenda veritate. Et dicitur, quod hoc accipitur ex illo verbo Domini, Genes, iii, 17: In laboribus comedes ex ea.Concupiscentia vero est concupiscent tia noxiorum, de qua dicitur, Proverb. i, 22: Usquequo, parvuli, diligitis infantiam, et stulti ea quae sibi sunt noxia cupient ?

Istae sunt paenae quae notatae sunt a Sanctis, in quas incidimus ex peccato originali. Et hoc totum nihil habet quaestionis: quia Hieronymus expresse dicit: " Quidquid patimur, peccata nostra meruerunt. "

Quaedam autem poena est in futuro, de qua dubium est, et quaerere oportet,

1. Dicitur enim communiter, quod carentia visionis Dei est poena propria, respondens originali peccato in futuro. Et hoc non videtur. Quia carentia visionis Dei poena communis est, et respondet omni mortali peccato: nullus enim decedens in mortali peccato videbit Deum. Et quod commune est, non potest esse proprium unius. Ergo non est poena propria originalis peccati.

2. Adhuc, Videtur quod ignis sit poena debita originali peccato. Augustinus in libro de Fide ad Petrum : " Firmissime tene non solum homines ratione utentes, verum etiam parvulos qui sive in utero matris vivere incipiunt et ibi moriuntur, sive de matribus nati sine sacramento baptismatis de hoc saeculo transeunt, ignis aeterni sempiterno supplicio puniendos . " Si enim peccata propriae actionis non habent nonnulli: habent tamen peccati originalis damnationem, quam carnali conceptione corrupta et nativitate traxerunt. Videtur ergo ex hoc, quod damnatio ignis paena sit originalis peccati.

3. Adhuc, Omnibus qui sunt a sinistris dicetur: Dicete a me, maledicti, in ignem aeternum . Constat autem, quod qui in originali decedunt sine baptismo, a sinistris stabunt. Ergo eorum paena erit ignis: ergo ignis est paena originalis peccati.

Ulterius quaeritur de quadam paena quam dicit Augustinus in libro de Natura et gratia, sic: " Ex vitiis naturae non ex conditione fit quaedam peccandi necessitas, de qua dicitur in Psalmo xxiv, 17: De necessitatibus meis erue me. Et super illud Psalmi xxx, 8: Salvasti de necessitatibus animam meam, Glossa: " Necessitates sunt infinitae, ut nescire cor alterius, suspicari male de animo. fideli, et bene de infideli, sequi veteres consuetudines. " Unde Augustinus in libro II Confessionum: " Dum peccato consentitur, fit consuetudo: dum consuetudo non revocatur, fit necessitas ad peccandum. " Videtur ergo, quod ex peccato originali homo incurrit necessitatem peccandi, quae etiam est paena peccati originalis.

Solutio. Dicendum, quod in veritate poenae originalis peccati multae sunt, sicut dictum est. Et sunt propter hoc multae, sicut etiam dicit Magister in Littera: quia multa notantur in peccato Adae,

superbia scilicet, avaritia, gula, et alia plura vitia, de quibus satis disputatum est supra in quaestione de peccato primorum parentum: et ibi etiam est disputatum in quaestione de propriis paenis primorum parentum.

Ad id quod quaeritur, Utrum carentia visionis Dei sit propria paena originalis peccati? Dicendum meo judicio, quod. non, sed paena communis est originalis ei actualis mortalis, sicut bene probatum est per objectiones facias in contrarium.

Ad alia quae probant, quod ignis est propria paena originalis peccati, dicendum quod ignis non est propria paena originalis. Unde dicit Augustinus in Enchiridion, sic: " Mitissima sane omnium paena erit eorum qui praeter peccatum, quod originaliter contraxerunt, nullum insuper addiderunt: et in caeteris qui addiderunt, tanto quisque tolerabiliorem habebit damnationem, quanto hic minorem habuerit iniquitatem . " Unde quod dicitur in auctoritatibus, quod ibunt in ignem aeternum, non dicitur ratione adustionis quae est in igne, scilicet quod sentiant adustionem, sed ratione tenebrositatis loci infernalis: quia, sicut dicit Gregorius in Moralibus : " Ignis inferui non lucet, nisi ad ostendendum ea quae cum tristitia videntur. " Et ideo dicitur, Matth. xxii, 13, de servo nequam pigro: Ligatis manibus et pedibus ejus, projicite eum in tenebras exteriores: ibi erit fletus et stridor dentium.

Ad id quod ultimo quaeritur, Utrum necessitas peccandi, sit paena originalis peccati ?

Dicendum, quod necessitas duplex, est, scilicet inevitabilitatis: et talem necessitatem homo non habet ex originali peccato, nisi ante reparationem per gratiam. Et est necessitas pronitatis non ad mortale, sed ad veniale: et talem ne- cessitatem habet homo, sicut saepe supra dictum est, quod post reparationem per

gratiam non potest homo dimittere, quin peccet venialiter: et propter hoc quotidie dicet: Dimitte nobis debita nostra .

Et haec solutio firmatur per Augustinum in libro de Perfectione justitiae sic dicentem: " Nec ratio, nec ordo justitiae admittit, quod aliquis peccet in hoc quod vitare non potest. "