ARTICULUS II.

Utrum detractio semper sit mortale peccatum, vel aliquando veniale ?

Secundo quaeritur, Utrum detractio semper sit peccatum mortale, vel aliquando veniale ?

Et videtur, quod semper mortale.

I. Prohibitum enim in sacra Scriptura transgressionem habet modalem. Sed dicitur, Jacobi, iv, 11: Nolite detrahere alterutrum, fratres. Ibi Glossa: " Non solum debes vitare detractionem ne ut transgressor a Deo judiceris, sed ideo fortasse, quia in nullo praecellis illos quos vituperas. " Ergo detractio mortale peccatum.

2. Adhuc, Ibidem, Qui detrahit fratri, detrahit legi. Glossa, " Quae detractionem prohibuit. " Ergo detrahere est legem transgredi: et sic mortale peccatum.

3. Adhuc, Proverb, xxiv, 9: Abominatio hominum detractor. Quod abominationi est, est mortale peccatum. Ergo detractio est mortale peccatum.

4. Adhuc, Isa. v, 20: Vae qui dicitis malum bonum et bonum malum ! Vae in sacra Scriptura non est nisi comminatio paenae aeternae. Ergo detractio habet comminationem paenae: ergo mortale peccatum est.

5. Adhuc, Ad Roman, i, 29 et 30: Susurrones, detractores, Deo odibiles. Odium Dei non est nisi super mortale peccatum. Ergo detractio est mortale peccatum.

Contra:

1. Augustinus in libro de Correptione et gratia: " Detractio sub minutis peccatis continetur, "

2. Adhuc, " Adulatio et detractio opposita sunt. " Adulatio aliquando fit veniali peccato, et non mortali. Ergo et detractio.

Solutio. Dicendum, quod detractio aliquando est veniale, aliquando mortale: sed in sacra Scriptura magis accipitur pro mortali quam veniali. Et haec est causa quia, Proverb, xxii, 1, dicitur: Melius est nomen bonum quam divitiae multae. Sed diripere substantiam proximi per furtum vel rapinam, peccatum mortale est. Ergo multo magis diripere famam bonam est mortale peccatum. Hoc facit detractor. Ergo detractio est mortale peccatum tantum. Quia post corruptionem homines proni sunt ad maledicendum de se invicem, et ad prodendum malum quod sciunt de se invicem. Et fama hominis, ut dicit Augustinus, consistit in lingua, quae sita est in lubrico et humido: ideo dicit Augustinus, quod inter minuta peccata est et consueta, hoc est, quae reputantur minuta.

Et ideo antiqui Magistri distinxerunt sic, quod ille qui detrahit, potest detrahere animo nocendi ex malignitate: et tunc peccat mortaliter: quia intendit auferre famam: quia tunc est illud quod dicitur in Psalmo xlix, 20: Sedens adversus fratrem tuum loquebaris, et adversum filium matris tuae ponebas scandalum, etc. Aliquando fit ex levitate, et non ex malignitate, nec animo nocendi, sed ex lubrico linguae: et tunc est veniale peccatum.

Et per haec patet solutio ad argumenta. Primo enim adducta procedunt secundum quod fit ex malignitate et animo nocendi. Tunc vero mortale peccatum est. Et sic loquitur de detractione sacra Scriptura: quia sic filia invidiae est.

Argumenta vero in contrarium adducta, loquuntur secundum quod fit ex levitate et loquacitate quadam, quae filia gulae est, ut dicit Gregorius: et non fit animo nocendi: sed quia non potest spi- ritum tenere nisi quia loquatur, dilatat malum proximi ex levitate plus quam ex

malignitate. Et hoc est quod dicitur, Proverb, xxiii, 20: Noli esse in conviviis peccatorum, nec in comessationibus eorum qui carnes ad vescendum conferunt. Glossa ibidem, " Carnes ad vescendum conferre, est mollia et infirma proximorum dente detractionis rodere. " Job, xix, 22: Quare persequimini me sicut Deus, et carnibus meis saturamini ? Et secundum istum modum procedunt argumenta in contrarium adducta: et tunc est veniale peccatum.

Ad id quod de adulatione objicitur, dicendum quod non est simile: quia adulatio plus se tenet in bono, detractio plus in malo: et ideo gravius est peccatum detractio, quam adulatio.