QUAESTIO I. Utrum Deus velit omnes homines Salvos fieri voluntate beneplaciti.

Quod autem Deus velit omnes homines salvos fieri voluntate beneplaciti, ostenditur sic;

1. Primae ad Timotheum secundo : Vult omnes homines salvos fieri; sed constat, quod hoc non est dictum de voluntate signi, quia nec praecepti nec impletionis nec alicuius alterius

hoc enim non cadit sub praecepto

ergo constat esse dictum de voluntate beneplaciti.

2. Item, Damascenus : " Oportet scire, quoniam Deus vult antecedenter omnes homines salvos fieri, et regni sui potiri fortuna; non enim ad puniendum plasmavit nos Deus "; ergo cum voluntas antecedens sit voluntas beneplaciti, quae est bonorum , quae sunt bona irrefragabiliter, voluntate beneplaciti vult omnes homines salvos fieri sive salvari.

3. Item, omnis habens caritatem vult omnes homines salvos fieri, quantumcumque modicam habeat dilectionem . Cum ergo Deus summam habeat dilectionem et caritatem, videtur, quod ipse velit omnes homines salvos fieri.

4. Item, sicut vult Philosophus , primum uno modo se habet ad omnia sive ad omnes, ergo, quantum est de se, omnes uniformiter diligit: ergo si vult aliquos salvari, et omnes: vel si de aliquibus non vult, pari ratione de nullis.

1. Contra hoc primo est instantia, quam adducit Magister in littera : si vult omnes homines salvos fieri, et de omnibus plures damnantur, quam salvantur, ergo voluntas eius frustratur et cassatur; quod est contra veritatem aperte.

2. Item, omnes quos vult Deus salvari, eligit ad salutem

electio enim Dei non dicit aliud quam dilectionem ad salvandum

ergo si omnes vult salvos fieri, omnes sunt electi. Contra, Matthaei vigesimo secundo : Multi sunt vocati, pauci vero electi.

3. Item, in praedestinatione non sunt nisi haec duo, scilicet praecognitio et voluntas salvandi, ratione cuius Deus dicitur praedestinare. Dum enim proponit dare gratiam et gloriam praeparare, praedestinare dicitur : ergo eum praecognitio Dei omnibus sit communis, si voluntas salutis est respectu omnium, ergo omnes sunt praedestinati. Sed omnes praedestinati salvabuntur; ergo omnes salvabuntur; quod est contra fidem. Si tu dicas mihi, quod duplex est voluntas, absoluta et conditionalis, et Deus absoluta voluntate solum vult salvare quos praescivit conformes fieri imagini Filii sui , et istos praedestinavit, voluntate vero conditionali vult omnes, si ipsi velint; tunc obiicitur, quod voluntas conditionalis non videtur convenire Deo, quia haec est voluntas semiplena, Deus autem quidquid vult, plene vult. Et iterum, quidquid facit, plene facit. Et iterum, haec conditionata voluntas aut est voluntas beneplaciti, aut voluntas signi. Si signi, tunc nihil ad propositum, quia voluntate signi non vult omnes homines salvos fieri. Si voluntas beneplaciti; sed haec uno modo tantum est et dicitur et semper impletur; ergo omnes homines salvantur. Et praeterea, haec voluntas conditionata, qua dicitur, quod vult, si ipsi velint, locum non potest habere in parvulis, qui moriuntur: ergo adhuc non solvit ista distinctio.

4. Item, cum sic dicitur; vult hunc salvari, aliquo demonstrato, aut hoc quod est velle aliquid connotat, aut nihil. Si nihil; ergo pari ratione potest dici de lapide, quod Deus vult hunc salvari. Si aliquid, non nisi salutem; ergo sequitur, si vult hunc salvari, quod iste salvabitur, qualitercumque accipiatur velle. Si dicas, quod connotat possibilitatem et ordinabilitatem ad salutem; obiicitur tunc, quod de quolibet ordinabili ad aliquid potest dici, quod Deus velit; sed quilibet clericus est ordinabilis ad episcopatum, et quilibet miles ad dignitatem regiam; ergo Deus vult, omnes clericos esse episcopos, et omnes milites esse reges; quod non conceditur.

conclusio.

Deus vult, omnes voluntate beneplaciti salvos fieri, quod intelligi potest sive cum Augustino de voluntate consequenti, sive cum Damasceno de voluntate antecedenti.

Respondeo; Dicendum, quod cum Apostolus dicat, quod Deus hoc vult, scilicet omnes homines salvos fieri, quod necesse habemus concedere, quod Deus velit. Et cum non possit exponi de voluntate signi, necesse habemus exponere de voluntate beneplaciti. Sed cum non omnes salventur, et voluntas Dei nunquam frustretur, ideo necesse est, quod fiat vis in modo distribuendi, vel in modo volendi .

Et egregius doctor Augustinus duplicem facit vim in modo distribuendi in Enchiridio : uno modo, quod distributio sit accommoda, sicut et haec: omnis homo timet in mari, secundum communem modum loquendi intelligitur; qui est in mari. Similiter Augustinus exemplificat, si dicatur; ((Magister iste docet omnes pueros de ista civitate, quia scilicet docet omnes qui addiscunt. Nullus enim docetur nisi per ipsum". Similiter, "Deus vult omnes homines salvos fieri, quia nullus salvatur, nisi velit Deus, et ideo orandus est, ut velit ".

Facit etiam alio modo vim in distributione secundum communem modum distinguendi, quod potest fieri pro singulis generum, et sic est falsa, et non intelligit Apostolus sic; vel pro generibus singulorum, et sic vera, quia Deus de omni gente voluit et vult aliquos salvari, et de Graecis et Latinis, et de praelatis et subditis, et de omni gente; et ideo dicit Apostolus , pro omnibus esse orandum. Haec est responsio Augustini, cui Magister innititur; et necesse est sic vel sic solvere, supposito quod velle dicat ibi velle Dei, secundum quod dicitur velle placito quietato sive voluntate absoluta, de qua verum est dicere; Omnia quaecumque voluit, fecit . Sed Damascenus facit vim in modo volendi. Distinguit enim in Deo voluntatem antecedentem et voluntatem consequentem. Et voluntas antecedens est voluntas respectu eius, propter quod Deus hominem facit, et est irrefragabiliter bonorum. Voluntas autem consequens est voluntas, non quae sequitur merita, sed quae vult aliqua secundum praescientiam meritorum. Prima, scilicet antecedens, dicitur a magistris voluntas conditionalis sive voluntas, qua Deus vult, quantum in se est. Secunda autem, scilicet consequens, dicitur absoluta. Differentia autem inter hanc voluntatem et illam non est secundum diversitatem affectionis sive modi volendi, qui sit in Deo, sed secundum rationem connotandi et intelligendi.

Prout enim Deus dicitur velle omnium salutem, quantum in se est et antecedenter, connotatur in omnibus hominibus ordinabilitas ad salutem, tum ex parte naturae datae, tum ex parte gratiae oblatae. Dedit enim Deus naturam, secundum quam possent ipsum cognoscere et cognitum quaerere et quaesitum invenire et invento inhaerere, ac per hoc salutem obtinere. Gratiam similiter obtulit, dum Filium misit et obtulit, cuius pretium omnium saluti suffecit. Leges etiam et mandata tribuit salutis et ostendit. Ipse etiam praesto est omnibus inquirentibus et prope est omnibus invocantibus eum . Velle ergo hominem antecedenter salvare est ordinatum ad salutem facere et volenti pervenire non deesse. Unde velle antecedenter salvare non connotat salutem, sed ordinabilitatem ad salutem. Velle autem consequenter sive absolute salvare est velle dare salutem ei, quem praescit ad salutem perventurum per suum auxilium et gratiam, et connotat salutis eventum. Et sic non est dicere, quod Deus velit omnes homines salvos fieri.

Huic responsioni magis consonant magistri, quamvis utraque bona sit. Secundum hanc igitur respondendum, quod Deus vult omnes homines salvos fieri, quantum in se est sive voluntate antecedente, non autem voluntate absoluta sive consequente.

1. 2. 3. 4. Et quia illa non connotat effectus eventum, ideo non impeditur in hoc, quod non omnes salvantur. - Patet etiam responsio ad illud quod obiicit de praedestinatione sive electione, quia in illis clauditur voluntas absoluta, non solum antecedens. - Patet etiam responsio ad ultimum de connotato.

Ad illud tamen quod obiicitur, quod voluntas conditionata non cadit in Deum; dicendum, quod non ponitur in Deo velleitas quantum ad defectum plenitudinis voluntatis nec propter diversos modos volendi, sed propter aliam comparationem in connotando, et sic patet illud.

1. 2. Ad rationes vero ad oppositum, quod Deus vult omnes homines salvos fieri; responderi potest ad duas primas, quod verum concludunt et vere.

3. Ad illud autem quod obiicitur de caritate hominum, dicendum, quod non est simile, quia nos nescimus merita hominum futura finaliter ; et si quis sciret, aliquos esse praescitos, quamvis, quantum in se est, deberet eos velle salvari, non tamen voluntate absoluta. Sed haec melius infra patebunt .

4. Ad illud quod obiicitur, quod Deus uno modo se habet ad omnes; dicendum, quod illud verbum Philosophi habet locum quantum ad rerum gubernationem, non quantum ad earum productionem; vel quantum ad naturalia, non quantum ad gratuita.