Albert the Great, Commentarii In Psalmos

alieni robur ejus, et ipse nescivit." Ut jumentum. " Ecce secundum. Quasi diceret : Sic ignoravi, et vehementer, quia " factus sum ut jumentum, " quod valde insanum est et stolidum, et portat onera bona et mala : sic ego aequaliter onera diaboli ut Dei, contra illud Psal. XXXI, 8 : Nolite fieri sicut equus et mulus, quibus non est intellectus. Et hoc

" apud te, " qui recte judicas, etsi non apud homines, qui magnam putant sapientiam terrenis abundare. I ad Cor. iii, 19 : Sapientia hujus mundi stultitia est apud Deum.

" Et ego semper tecum. " Ecce secundum, in quo ostendit se nihilominus non inductum ad idololatriam. Quasi diceret: Sic peccavi adhaerendo terrenis, et Ignorans miser fui, " Et ego tamen semper tecum " fui, o Deus, fide informi, ut non crederem Idolis, sed sperarem etiam ista omnia a te. Osee, vii, 13 : Vae eis, quoniam recesserunt a me, facti infideles. Et nota etiam aliam lecturam in Glossa, secundum quod legitur in malo.

In bono etiam potest legi totum hoc sic : Ita ad nihilum rediges Impios, sed me non, quia " cor meum inflammatum est. " Primo, igne charitatis, sicut illorum qui dicebant, Luc. XXIV, 32 : Nonne cor nostrum ardens erat in nobis,de Jesu, dum loqueretur in via ? Thren. I, 13 : De excelso misit ignem in ossibus meis. Igne praedicationis. Jerem. XXIII, 29 : Numquid non verba mea sunt quasi ignis, et quasi malleus conterens petram, Psal. cxviii, 140 : Ignitum eloquium tuum vehementer, etc. Item, eloquium Domini inflammavit eum igne sanctae meditationis. Supra, in Psal, xxxviii, 4 : Concaluit cor meum intra me, et in meditatione mea exardescet ignis. Per Eucharistiae sumptionem : " Sumimus enim. ignitum carbonem, " sicut dicit Damascenus, et Chrysostomus dicit : " Quo-" modo potest spirare, quod in altari su-" mitur nisi ignem ? Hic est ignis, qui " semper ardet in altari . Qui ardet dul-" citer, dulcescit mirabiliter, et sapit de-" lectabiliter indutus pallio zeli . " Per praemii aeterni praegustationem. Augustinus : " Gustavi et ad. horam, et adhae-" sit spiritus meus in pacem ejus qui erit " pax mea cum ei plene inhaesero. "

" Et renes mei, " interiores scilicet voluntates, " commutati sunt, " in sincerissimam castitatem. Psal. lxxvi, 11 : Haec mutatio dexterae Excelsi Sap. VIII, 21 : Scivi, quia aliter non possum esse continens, nisi Deus deterit. " Et nescivi " per verissimam humilitatem. Job, XXXI, 26 : Si vidi solem, cum fulgeret, et lunam incedentem clare. Gregorius : " Sancti sua " bona non vident, quae aliis videnda " publicant. " " Ut jumentum factus sum apud te, " per obedientiam integram et perfectam. Genes. xlix, 14 et 15 : Issachar asinus fortis accubans inter terminos. Vidit requiem, etc. Et xliii, 11, Filii Jacob duxerunt ad Joseph camelos aromatibus oneraros. Non apud diabolum, sicut illi de quibus Paulus, I ad Corinth. xii, 2 : Ad simulacra muta prout ducebamini euntes. " Et ego semper tecum, " ful per perseverantiam, non sicut illi de quibus Luc. VIII, 13 : Ad tempus credunt, et in tempore tentationis recedunt : sed sicut ille qui dicit, ad Hom. viii, 38 et 39 : Certus sum quia neque mors, neque vita,... neque creatura alia poterit nos separare a charitate quae est in Christo Jesu Domino nostro,

" Tenuisti manum. " Hic secundum., quantum ad primam lecturam, in quo postquam ostendit quod scandalum a malis passus fuit, monstrat quod a Deo adjutus fuit : et tanguntur tria triplici gratiae respondentia. Primum est elevatio a culpa secundum gratiam praevenientem vel operantem. Secundum, promotio in operatione bona per gratiam concomitantem vel cooperantem, ibi, " Et in voluntate. " Tertium, consummatio in gloria, per gratiam subsequentem, vel consummantem, ibi, " Et cum gloria suscepisti me. "