PSALMUS I. Felicitas justorum, et impiorum miseria.
Dicit ergo: His malis caret,nec hoc tantum sed in lege Domini voluntas ejus.
Psalmus II. Christi imperium panis conatibus homines expugnabunt.
PSALMUS III. David fugiens Absalom a Deo salutem sperat.
PSALMUS IV. David hortatur ad pacem et omnia bona speranda.
PSALMUS V. Contra malignum, auxilium divinum implorat justus.
PSALMUS VI. Oratio poenitentis Dei misericordiam implorantis.
PSALMUS VIII. In operibus suis mirabilis Dominus.
PSALMUS IX. Celebratur potentia Dei qui impios disperdit et pauperes tuetur.
Dicit ergo : Sic adulabuntur impii
PSALMUS XI. Oratio pro imploranda Dei ope contra impios.
PSALMUS XII. Deprecatio animae fidelis in tribulatione.
Dicit ergo: Sic fecisti, sed tandem
Dicit ergo : Sic retribuet mihi et justitiam, et puritatem: et hoc justum,
PSALMUS XVIII. Deum praedicant creaturae et divina. Peccatorum condonatio postulatur.
PSALMUS XIX. Oratio pro principe ad bellum proficiscente.
PSALMUS XX. Christi post depictos inimicos gratiarum actio.
PSALMUS XXI. Christus moriturus obsecrat ut sibi adsit Deus, et eum laudat.
Dicit ergo : Sic rogo : nec mirum :
Dicit ergo : Sic mea dimitte delicta, nec hoc tantum peto, imo, respice ini - micos meos,
PSALMUS XXVI. David sitam profitetur fiduciam in Deo, et ejus implorat auxilium.
PSALMUS XXVIII. Vocantur filii Dei ad adorandum Dominum, cujus vox describitur.
PSALMUS XXIX. Gratiarum actio pro liberatione a morte et tribulatione.
PSALMUS XXX. Precatio Christi et fidelium se Deo in moerore commitentium.
PSALMUS XXXIII. Benedicit Dominum qui est justorum lumen et tutela, et impiorum aversor.
PSALMUS XXXIV. Inimicis excidium, sibi salutem precatur.
Dicit ergo : Confundantur, pro peccatis praeteritis : et revereantur,
PSALMUS XXXV. Impiorum malitia justitia Dei: iustorum gloria.
PSALMUS XXXVI. Bonorum et malorum dispares sunt spes et exitus.
Dicit ergo : 0 infirme, Noli aemulari, indignari scilicet, et offendi, in malignantibus,
PSALMUS XXXVIII. Agit de vanitate et brevitate vitae. Deum orat ut peccatum remittat, et sibi adsit.
PSALMUS XLI. Homo exsul et conturbatus anhelat ad meliorem vitam,
PSALMUS XLII. Spem in Domino reponit a quo judicari exoptat.
PSALMUS XLVI. Deus omnis terroe Dominus
PSALMUS XLVII. Magnus et laudabilis Dominus qui fundavit Sion.
PSALMUS XLVIII. Nihil prosunt opes contra infernum.
Dicit ergo : Audite haec, quae di- cturus sum, omnes gentes
PSALMUS L Poenitentis animae amara contritio.
PSALMUS LI. Frustra in divitiis sperant impii: salus est sperantibus in Domino.
Dicit ergo : Sic gaudebunt justi super afflictum iniquum, et dicent ridendo :
PSALMUS LII. Impiorum insipientia, numerus et paena.
Dicit ergo : Tales sunt mali, sed
Jacta super Dominum curam tuam.
Dicit ergo: Sic psallam, quia es Deus meus
Dicit ergo : Sic vana salus hominis, sed nos. faciemus vir Iidem,
PSALMUS LX. Exsul petit reditum, longam vitam, et ampliationem regni Christi.
Dicit ergo : Sic exclamari, et tu exaudisti me, et hoc in petra, Christo.
PSALMUS LXII. Exsul se in Dei laudibus consolatur : praedicit hostium ruinam.
PSALMUS LXIII. Implorat Dei opem contra inimicos : peribunt, et laetabitur justus.
Dicit ergo : Tanta mala patior, propter quod salvum fac : et etiam quia
Dicit ergo : Bene solvi quae non ra- pueram, quia o Deus Pater, tuscis,
Dicit ergo : Quae praemisi, sustinui ab omnibus simpliciter, et etiam extra-
Dicit ergo : Haec mala mihi intulerunt, ego vero e contrario, orationem meam, ad te,
Dicit ergo : Sic laudabo, et placebit talis laus Deo super vitulum novellum, .
PSALMUS LXIX. Oratio ad opem Dei petendam in magnis periculis.
PSALMUS LXX. Opem Dei implorat adversus persecutores : promittit se Deo gratias acturum.
Dicit ergo : Non est similis tibi : quia quantas ostendisti, etc.
PSALMUS LXXI. Christi regnum justum, pacificum et felix precatur.
Dicit ergo : Sic sit nomen ejus benedi- ctum, et dictum est, quia ante solem
PSALMUS LXXII. Impii felices in hac vita peribunt: Domino adhaerere bonum est.
Dicit ergo : Sic invidus, instabilis fui, terrena inordinate dilexi, et nescivi,
Dicit ergo : Sic rogo ut memor sis, quia ecce inimicus, Judaeorum scilicet populus, ((improperavit
Dicit ergo : Quoniam sic est ut praemisi, propter hoc vovete, et post votum, reddite Deo vestro.
PSALMUS LXXVII. Judaeos excitat memorando beneficia et flagella Dei.
Dicit ergo : Sic dedit volatilia ad capiendum apta : et post manducaverunt, et saturati sunt, nimis,
Dicit ergo : Sic eos in rebus suis affinxit, et post misit in eos iram,
Dicit ergo : Sic est destructa vinea Judaeae, sed, o Deus virtutum, quae
PSALMUS LXXXI. Domini deorum terrae judex judices improbos arguit.
PSALMUS LXXXII. Exponit hostium improperia, et illis exsilium imprecatur.
Dicit ergo : Sic rogo, ut placatus sis avertendo malum, et culpae et paenae :
Dicit ergo : Sic nullus similis, quia Deus est qui glorificatur in consilio, sanctorum suorum :
PSALMUS XCVII. Hortatio ad congratulandum Christo venturo.
Dicit ergo : Dixi, quod psallatis, et ecce modum addo quo psallere debetis.
Dicit ergo : Sic custodiebant testimo-
PSALMUS CII. Omnes creaturas invitat ad recolenda Dei beneficia.
Dicit ergo : Benedic, anima mea, Domino. Tob. xiii, 19 : Anima mea, benedic Dominum, quoniam,
PSALMUS CIV. Hortatur ad cultum Del, memorans ejus beneficia.
Dicit ergo : Sic fuit memor testamenti, promissionis scilicet, quod testamentum disposuit ad Abraham
Dicit ergo : Haec promissa fecit, et etiam dixit. Expone, ut prius.
PSALMUS CV. Deus ob suam bonitatem laudandus : Judaeorum ingratitudo.
Dicit ergo : Haec beneficia illis contulit, et in tantum aperta, quod ipsi crediderunt, verbis ejus.
Dicit ergo : Sic confitemini confessione peccati, et praecipue laudis,
PSALMUS CVII. Dicit cor suum ad Dei cultum paratum, et ideo victoriam sperat.
PSALMUS CVIII. Opem Dei implorat, et proditori dignas paenas praedicit.
PSALMUS CX. Laudat Deum ob beneficia, et incitat ad ejus timorem.
PSALMUS CXII. Laudandus Deus super omnia excelsus et exaltans humiles.
PSALMUS CXIV. Gratiarum actio pro liberatione a periculis.
PSALMUS CXVI. Ad laudandum Deum provocatio.
PSALMUS CXVIII. Multis modis ostendit beatam pilam in legis observatione esse positam.
PSALMUS CXIX. Vitae miserias luget, ab his liberari efflagitat.
PSALMUS CXX. Securus qui se Deo committit.
PSALMUS CXXII. Actus fiduciae in Deum tempore tribulationis.
PSALMUS CXXVI. Vani hominum labores quibus non opitulatur Dominus.
PSALMUS CXXVIII. Funestus impiorum exitus.
PSALMUS CXXIX. Oratio pro precando fiducialiter peccatorum petita.
PSALMUS CXXX. Humilitatis sincera professio.
PSALMUS CXXXIII. Hortatio ad benedicendum Domino.
Dicit ergo : Sic percussit magnos reges, et fortes, . Sehon scilicet, regem Amorrhaeorum,
PSALMUS CXXXVIII. Sciens Deum nihil latere, suam in eum fiduciam profitetur.
Dicit ergo : Sic omnia cognovisti, et prima: et hoc patet, supple, quia, tu, non alius, formasti me,
PSALMUS CXXXIX. Orat pro sua salute : hostibus imprecatur.
PSALMUS CXL. Petii regi a Domino tempore persecutionis.
Dicit ergo : Domine, clamavi, tam diu est, non modo clamo primo, ad te, Clamo, Ad te,
PSALMUS CXLI. Circumdatus a Saule orat pro sua salute.
PSALMUS CXLIII Gratias agit pro victoria: petit hostium exitium.
PSALMUS CXLV. Solus beatus qui soli Deo fidit.
Dicit ergo : Tanta est ejus potentia, talis veritas et justitia, et etiam o Sion,
PSALMUS CXLVI. Hortatio ad laudandum Deum ob ejus beneficia.
PSALMUS CXLVII. Ecclesiam invitat ad laudandum Deum qui eam bonis cumulavit.
PSALMUS CXLVIII. Invitat omnes creaturas ad laudandum Deum.
PSALMUS CXLIX. Gratiarum actio pro insigni victoria.
PSALMUS CL. In omnibus et ubique Deum celebrandum profitetur.
Dicit ergo : Sic memor esto, quia necesse est, et hoc certe debes, unde, rogo, o Domine, " Ne tradas," id est, tradi permittas, " bestiis," id est, diabolo et ejus Angelis.
Nota enim., quod sunt bestiae materiales ad litteram, de quibus Genes .I, 25 : Fecit Deus bestias terrae 1. Et spirituales tripliciter. Primo, bestialiter viventes, I ad Corinth. xv, 32 : Si (secundum hominem) ad bestias pugnavi Ephesi Eccli. x, 13 : Cum morietur homo, haereditabit serpentes, et bestias, et vermes. Antichristus, Apocal. xvii, 11 : Bestia, quae erat, et non est: et ipsa octava est : et de septem est, et in interitum vadit, Et daemones, Job, v, 22 : Bestias terrae non formidabis. Et Isa. lvi, 9 : Omnes bestiae agri, venite ad devorandum. Bene autem dicuntur bestiae, quia stulti sicut bestia. Eccli. xxv, 4 : Senem fatuum, et insensatum. Glossa, " diabolum. " Eccle. IV, 13 : Melior est puer pauper et sapiens, Christus scilicet, rege sene et stulto, id est, diabolo. Item, rapax est. Joan. x, 12, lupo rapaci comparatur : Et lupus, inquit, rapit, et dispergit oves. Quia crudelis est, Jerem. VI, 23 : Crudelis est, et non miserebitur. Et vorax est, nihil enim ei sufficit, Job, xl, 18 : Absorbebit fluvium, et non mirabitur : et habet fiduciam quod influat Jordanis in os ejus. Irrecuperabiliter tenet quod rapuerit, Isa. v, 29 : Frendebil, et tenebit praedam, et amplexabitur, et non erit qui eruat.
His ergo bestiis " ne tradas animas confitentes tibi, " confessione peccati vel fidei. Hanc enim quaerit. Gregorius : " Satan nihil se fecisse aestimat, cum " animam non sauciat. " Sed hoc non sustineas, quia Proverb. xxviii, 13 : Qui autem confessus fuerit ea, peccata scilicet, et reliquerit, veniam consequetur. Nec confitentes confessione fidei, et laudis. Esther, XIV, 9 : Volunt claudere ora laudantium te.
" Et animas pauperum. " Ecce secundum. Quasi diceret : Ne tradas bestiis animas confitentes tibi, " et animas pauperum tuorum " omnia propter te relinquentium, vel abjiciendo omnino, vel suppeditando, " ne obliviscaris ducere in finem, " Christum : vel " in finem, " id est, finaliter : quod nullo modo facies. Psal. lxxvi, 10 : Numquid... obliviscetur misereri Deus ? misereri pauperibus ?
Non. In alio Psal. IX, 19 : Patientia pauperum non peribit in finem. Isa. XXIX, 19 : Et pauperes homines in sancto Israel exsultabunt. Et ibid. xiii, 30 : Pascentur primogeniti pauperum, et pauperes homines fiducialiter requiescent.
" Respice in testamentum. " Hic secundum, in quo sumitur ratio ex parte promissi : et dicuntur duo. Primo, promissio tamquam causa, quare debeat misereri. Secundo, ratio et causa promittendi, ibi, " Quia repleti. " Vel sic: primo, promissio. Secundo probatio, quod nunc sit tempus reddendi quod promissum est.
Ait enim : Sic memor esto propter praedicta, et etiam " respice " oculo misericordiae, ut recolas " in testamentum tuum, " in promissionem tuam de aeterno regno tuis conferendo, tamquam testamento firmatam. PsaL lxxxviii, 4 : Disposui testamentum electis meis. Augustinus : " Respice, Domine, in testa-" mentum tuum. Tabulas tenemus, hae-" reditatem possideamus. " Jerem. XXXI, 31 et 32: " Feriam domui Israel, et domui Juda foedus novum, promittens aeterna, non secundum pactum, quod pepigi cum patribus eorum , promittens terrena.
" Quia repleti sunt. " Ecce secundum. Quasi diceret : Sic respice, quia malitia in malis est consummata. Et hoc est : " quia repleti sunt iniquitatum, " id est, iniquitatibus. Genitivus ponitur pro ablativo. " Qui obscurati sunt domibus terrae, " id est, terrenis possessionibus, quas amore inhabitant tamquam domos. Non est mirum, si ubi est iniquitas, et terra in abundantia, ibi est obscuritas. Genes. VI, 13 : Repleta est terra, terrena anima, iniquitate. Mich. VI, 12 : Divites ejus repleti sunt iniquitate. Et terra repleatur usque ad excaecationem intellectus. Ezech. xli, 16 : Terra, supple, erat, usque ad fenestras. Et sic obscurat totum. Sap. IX, 15 : Terrena inhabitatio deprimit sensum multa cogitantem. Quando sanguis abundat in oculis, videre non possunt clare : sed Osee, IV, 2 : Sanguis sanguinem tetigit. Quid ergo quando simul est pulvis ?
" Ne avertatur humilis. " Hic tertium, in quo sumit rationes a parte mali paenae quam sustinent miseri, primo ab interiori. Secundo, ab exteriori, ibi, " Pauper et inops. "
In prima tangitur malum duplex. Humiliatio in superbia, in qua fuit, et confusio propter peccata quae fecit, ibi, " Confusus. "
Ait enim : Sic eripe, quia promisisti, et etiam " populus confusus " de peccato suo, et " factus humilis, " a superbia dejectus, " ne avertatur, " hoc est, repellatur a tua misericordia. In Psal. lxviii, 18 : Ne avertas faciem tuam a puero tuo, sicut ab impiis. Exod. xxiii, 7 : Ego aversor impium.
Vel sic : Populus " humilis ne avertatur " a te per culpam. Sic enim periret. Proverb. I, 32 : Aversio parvulorum interficiet eos. Ipse, dico, " factus confusus " confusione mala, de qua Eccli. IV, 25 : Est confusio adducens peccatum, scilicet ignominiam. Vel sic : Populus " humilis ne avertatur, " id est, expellatur a te, ne modo ipsum non exaudias, et sic fiat confusus. Confunditur enim qui rogat et non exauditur. III Reg. ii, 20 : Petitionem unam parvulam ego deprecor a te: ne confundas faciem meam. Et post : Neque enim fas est ut avertam faciem tuam .
" Pauper et inops. " Hic secundum, in quo tangit exteriora incommoda. Quasi diceret : Humiliatus confusus, bona confusione audiatur, et sic " pauper, " rebus externis, " et inops, " carens auxiliis, " laudabunt nomen tuum, " quod multum diligis. Soph. iii, 19 : Salvabo clau-dicantem : et eam quae ejecta fuerat, congregabo. Ponam eam in laudem. Isa. lxvi, 2 : Ad quem respiciam, nisi ad pauperculum, et contritum spiritu, et trementem sermones meos ? Nec mirum, si grata est Deo laus pauperum, et inopum, quia maximae virtutis est laudare in miseria et inopia, et de ipsa miseria laudes referre. Cassiodorus : " Quam " gloriosa paupertas, quam felix inopia, " quae Deum etiam tacita laudat, et de " patientiae suae virtute concelebrat ! "
" Exsurge,Deus. " Hic secundum tertiae partis totius hujus Psalmi, in quo petit liberationis accelerationem : et dicuntur duo. Primo, petitio. Secundo, necessitas petendi illam accelerationem, ibi, " Memor esto, etc. "
In prima duo. Primo, petit ut liberet suos. Secundo ostendit, quod ei incumbit eos judicare, ibi, " Et judica causam ".
Dicit enim : Sic, Domine, rogavi ut memor sis, sed accelera etiam : et hoc est, " Exsurge, Deus," ad confortandum et liberandum. In Psal. xliii, 23, supra : Exsurge, quare obdormis, Domine ? Et alibi, in Psal. lxvii, 2 : Exsurgat Deus, et dissipentur, etc.
" Judica causam, " non solum meam, vel illius populi pro quo rogavi, sed etiam " tuam. " Quasi diceret : Ad te pertinet, propter temetipsum fac. Supra, in Psal. XXXIV, 23 : Exsurge, et intende judicio meo : Deus meus, et Dominus meus in causam meam, quae est tua, quia Luc. x, 16 : Qui vos spernit, me spernit. Et Matth. XXV, 45 : Quamdiu non fecistis uni de minoribus his, nec mihi fecistis.
" Memor esto. " Hic secundum, in quo ostendit, quod necesse sit quod adjuvet, et quod causa sua etiam sit per ipsorum malitiam. Unde ostenditur primo in malitia et vituperiis continuatis. Secundo, malitiae augmentum continuum, et intensio, ibi, " Superbia eorum. "
In prima duo. Primo, petit ut memoriam habeat. Secundo, inculcat ad majorem expressionem, ibi, " Ne obliviscaris. "
Ait ergo : Sic rogo ut exsurgas, et necesse est, quia o Domine, rogo, " memor esto, " qui videris nunc oblitus, opprobriorum tuorum, " contra te probatorum, non ad horam, imo, " eorum, quae ab insipiente " populo " sunt tota die, " probata contra te, et inculcata.
" Ne obliviscaris " blasphemias " inimicorum tuorum, " qui vides ipsas operationes quantumcumque fiant in silentio. Genes, IV, 10 : Vox sanguinis Abel fratris tui clamat ad me de terra. Et xviii, 20 : Clamor Sodomorum et Gomorrhae multiplicatus est, et venit ad me. Sap. I, 10 : Auris zeli audit omnia : et audita bene retinet. Deut.
Nonne haec condita sunt apud me, et signata in thesauris meis ?a Superbia. " Ecce secundum. Quasi diceret : Non te moveant blasphemiae prolatae jugiter, imo hoc, quod " superbia eorum qui te oderunt, " " Romanorum, " dicit Glossa, id est, Titi et Vespasiani. Isa.XVI, 6 : Audivimus superbiam Moab, superbus est valde. " Ascendit semper, " intenditur et nescit terminum magis altior. Job, xx, 6 et 7 : Si ascenderit iisque ad caelum superbia ejus, et caput ejus nubes tetigerit, quasi sterquilinium in fine perdetur.
Vel, " ascendit " ad te, ut tu videas, et memor sis ad puniendum. IV Reg. XIX, 28 : Superbia tua ascendit in aures meas, et non dimittam, quin judicem : sed Isa. xlv, 2: Gloriosos terrae humiliabo. Et humiles exaltabo. Eccli. x, 17 : Sedes ducum superborum destruxit, et sedere fecit miles pro eis : quia Job, XXII, 29 : Qui humiliatus fuerit erit in gloria : ad quam nos perducat qui est benedictus per omnia saecula saeculorum. Amen.