ARTICULUS II.

Utrum gula sit peccatum ? et, Quantum peccatum sit ?

Secundo quaeritur, An gula sit peccatum, et quantum peccatum sit ?

Et videtur, quod sit peccatum: quia

1. In omni concupiscentia carnis sunt primi motus qui sunt a serpente, loco cujus est sensualitas suggerens et persuadens. Et sunt secundi motus in inferiori parte rationis, quae est loco mulieris, ut dicit Augustinus in libro XV de Trinitate, Et constat, quod, in sensualitate motus est ad illicitum peccatum: illicitum autem est gula, et est in inferiori parte rationis: propter quod etiam serpens et mulier maledicti sunt a principio, ut patet, Genes. iii, 14 et seq.: ergo videtur, quod talis motus in gula semper sit peccatum.

2. Adhuc, Augustinus: " Tentatio a carne semper est cum peccato, quamvis ei non consentiatur. " Ergo omnis motus ad gulam peccatum est.

3. Adhuc, Motus concupiscibilis non tantum est ad nutrimentum, sed etiam ad venerea: et omnis motus ad venerea, peccatum est: ergo videtur, quod omnis motus ad gulam peccatum sit.

4. Adhuc, In irascibili sic est, quod omnis motus ad furorem peccatum est: ergo in concupiscibili est similiter, quod omnis motus ad illicitum gulae peccatum est secundum omnem differentiam gulae.

5. Adhuc, Prima condemnatio hominis fuit in esu vetiti cibi secundum omnes quatuor differentias gulae, quae supra determinatae sunt: ergo videtur, quod in omnibus hominibus gula peccatum mortale sit.

Contra:

Nemo peccat in hoc quod vitari, non potest: sed in omni homine in quo fit deperditio substantiae, nullo modo vitari potest appetitus restaurationis deperditi. Appetitus restaurationis deperditi est motus ad nutrimentum, qui dicitur esse motus gulae. Videtur ergo, quod motus gulae ad nutrimentum nec veniale sit peccatum, nec mortale.

Hoc solvendum est per duas auctoritates. Dicit enim Gregorius sic: " Eo tempore quo necessitati debitum solvitur (quia per esum necessitati voluptas miscetur) quid necessitatis sit, quid voluptatis ignoratur. "

Item, Augustinus in libro X Confessionum: " Sed dum ad quietem satietatis ex indigentiae molestia transeo, in ipso transitu insidiatur mihi laqueus concupiscentiae. Ipse enim transitus voluptas est, et non est alius qua transeatur, quam quo transire cogit necessitas. Et cum salus sit causa edendi et bibendi, adjungit sese tamquam pedissequa periculosa jucunditas, et plerumque praeire conatur, ut ejus causa fiat, quod salutis causa me facere, vel dico vel volo, nec idem modus utriusque est . "

Dicimus ergo, quod motus nutritivae nullum peccatum est, nec veniale, nec mortale: quia ille omnino naturalis est. Sed motus ad voluptatem peccatum est, sed non mortale semper. Si enim voluptas tanta esset, quod voluptas in cibo praeponeretur Deo, tunc esset mortale sicut et in aliis capitalibus. Et in hoc sensu intelligitur illud Apostoli, ad Philip, iii, 18 et 19: Multi enim ambulant, quos saepe dicebam vobis, nunc autem et flens dico, inimicos crucis Christi: quorum finis interitus, quorum deus venter est: et gloria in confusione ipsorum, qui terrena sapiunt. Et sic etiam intelligitur illud Apostoli, ad Roman, xvi, 17 et 18: Rogo autem vos, fratres, ut observetis eosqui dissentiones et offendicula, praeter doctrinam quam vos didicistis, faciunt, et declinate ab eis. Hujusmodi enim Christo Domino nostro non serviunt, sed suo ventri: ei per dulces sermones, et benedictiones, seducunt corda innocentium,.

In hac etiam ratione dicitur gula maximum peccatum aliquando, eo quod est simile idololatriae: talis enim colit ventrem sicut Deum. Tales enim, dicuntur ab Aristotele in Ethicis, gastrimargi a gasthr quod est venter, et margos, quod est edax, vel margeww, quod est insanio, is: quia insaniunt pro ventre.

Et talis gulae quae est insania, ponit Gregorius quinque conditiones, quae supra habentur in verbo praepropere, et in Glossa super Genesim, xxv, 30, de Esau dicente: Da mihi de coctione hac rufa: et sunt haec verba: " Sciendum, quod nos quinque modis gulae vitium tentat. Aliquando enim indigentia tempus praevenit. Aliquando tempus non praevenit, sed cibos lautiores quaerit. Aliquando quae sumenda sunt, accuratius praeparari appetit. Aliquando qualitatibus ciborum et tempori congruit, sed in quantitate sumendi mensuram excedit. Aliquando abjectum est quod desiderat, sed tamen ipso aestu desiderii deterius peccat. " Et in hoc casu dicitur. Eccli, xxxvii, 32: Non te effundas super omnem escam. Et in hoc etiam casu gula dicitur mater omnium vitiorum. Gregorius super illud Ma tthei, iv, 2: Cum jejunasset quadraginta diebus, etc, in Glossa: " Nisi primo gula refraenetur, frustra contra alia vitia laboratur. " Adhuc, Hieronymus: " Duo sunt vitia quae maxime homines decipiunt suis voluptatibus, gula scilicet, et luxuria: quae tanto deponere est difficilius, quanto eis uti est dulcius: cum unum eorum oritur ex altero, hoc est, luxuria ex gula. " Unde Gregorius.: " Propter hoc genitalia subnexa sunt ventri: quia venter mero aestuans facile dispumat in luxuriam, " Et Hieronymus ad Marcellam: " Non aet- nei montes, non vulcanei ignes ita aestuant sicut juveniles medullae vino et dapibus inflammatae. " Et in hoc casu, ut dictum est, gula est maximum peccatum: quia causa est libidinis et concupiscentiae omnium aliorum peccatorum.

An primum ergo dicendum, quod primi motus qui sunt a serpente, semper peccata, sunt. Et similiter qui sunt in inferiori parte rationis a serpente, hoc est, a concupiscentia sensualitatis. Sed motus qui sunt ab indigentia naturae, naturales sunt et non peccata. Propter hoc indetractabiles dicuntur a Damasceno in libro IV de Fide orthodoxa. Matth. iv, 2: Cum jejunasset quadraginta diebus et quadraginta noctibus, postea esuriit.

Ad aliud dicendum eodem modo, quod tentatio a carne cum peccato est: quia est a concupiscentia sive serpente. Sed motus qui est ab indigentia naturae, cum non sit a serpente, sed passio indetractabilis, non est cum peccato.

Ad aliud dicendum, quod non est simile de motu ad venerea, et de motu ad cibum: quia motus ad cibum est ad necessitatem individui, sine quo individuum subsistere non potest: motus autem ad venerea, ad multiplicationem speciei: et ideo non est necessitatis, sed concupiscentiae et corruptionis. Et ideo dixit Praepositivus, quod concupiscibilis ad nutrimentum, corrupta est tantum corruptione naturali: concupiscibilis vero ad venerea, corrupta est et infecta et inliciens: quia per illam transfunditur originale peccatum.

Ad aliud dicendum, quod omnis motus illicitus ad gulam peccatum est: sed motus naturalis non est illicitus, quia est ad supplementum indigentiae naturalis et omnino sine peccato, quamvis non sine poena.

Ad ultimum: dicendum, quod appetitus vetiti cibi semper peccatum est, sed non semper mortale. Quando vero delectationem cibi praeponit delectationi in Deo, tunc peccatum mortale est, ut supra ha- bitum est: quia tunc fruitur cibo et non Deo.

Argumentum in contrarium, concedendum est, et procedit.

Et per hoc patet quando gula sit peccatum, et quantum sit peccatum.