PSALMUS I. Felicitas justorum, et impiorum miseria.
Dicit ergo: His malis caret,nec hoc tantum sed in lege Domini voluntas ejus.
Psalmus II. Christi imperium panis conatibus homines expugnabunt.
PSALMUS III. David fugiens Absalom a Deo salutem sperat.
PSALMUS IV. David hortatur ad pacem et omnia bona speranda.
PSALMUS V. Contra malignum, auxilium divinum implorat justus.
PSALMUS VI. Oratio poenitentis Dei misericordiam implorantis.
PSALMUS VIII. In operibus suis mirabilis Dominus.
PSALMUS IX. Celebratur potentia Dei qui impios disperdit et pauperes tuetur.
Dicit ergo : Sic adulabuntur impii
PSALMUS XI. Oratio pro imploranda Dei ope contra impios.
PSALMUS XII. Deprecatio animae fidelis in tribulatione.
Dicit ergo: Sic fecisti, sed tandem
Dicit ergo : Sic retribuet mihi et justitiam, et puritatem: et hoc justum,
PSALMUS XVIII. Deum praedicant creaturae et divina. Peccatorum condonatio postulatur.
PSALMUS XIX. Oratio pro principe ad bellum proficiscente.
PSALMUS XX. Christi post depictos inimicos gratiarum actio.
PSALMUS XXI. Christus moriturus obsecrat ut sibi adsit Deus, et eum laudat.
Dicit ergo : Sic rogo : nec mirum :
Dicit ergo : Sic mea dimitte delicta, nec hoc tantum peto, imo, respice ini - micos meos,
PSALMUS XXVI. David sitam profitetur fiduciam in Deo, et ejus implorat auxilium.
PSALMUS XXVIII. Vocantur filii Dei ad adorandum Dominum, cujus vox describitur.
PSALMUS XXIX. Gratiarum actio pro liberatione a morte et tribulatione.
PSALMUS XXX. Precatio Christi et fidelium se Deo in moerore commitentium.
PSALMUS XXXIII. Benedicit Dominum qui est justorum lumen et tutela, et impiorum aversor.
PSALMUS XXXIV. Inimicis excidium, sibi salutem precatur.
Dicit ergo : Confundantur, pro peccatis praeteritis : et revereantur,
PSALMUS XXXV. Impiorum malitia justitia Dei: iustorum gloria.
PSALMUS XXXVI. Bonorum et malorum dispares sunt spes et exitus.
Dicit ergo : 0 infirme, Noli aemulari, indignari scilicet, et offendi, in malignantibus,
PSALMUS XXXVIII. Agit de vanitate et brevitate vitae. Deum orat ut peccatum remittat, et sibi adsit.
PSALMUS XLI. Homo exsul et conturbatus anhelat ad meliorem vitam,
PSALMUS XLII. Spem in Domino reponit a quo judicari exoptat.
PSALMUS XLVI. Deus omnis terroe Dominus
PSALMUS XLVII. Magnus et laudabilis Dominus qui fundavit Sion.
PSALMUS XLVIII. Nihil prosunt opes contra infernum.
Dicit ergo : Audite haec, quae di- cturus sum, omnes gentes
PSALMUS L Poenitentis animae amara contritio.
PSALMUS LI. Frustra in divitiis sperant impii: salus est sperantibus in Domino.
Dicit ergo : Sic gaudebunt justi super afflictum iniquum, et dicent ridendo :
PSALMUS LII. Impiorum insipientia, numerus et paena.
Dicit ergo : Tales sunt mali, sed
Jacta super Dominum curam tuam.
Dicit ergo: Sic psallam, quia es Deus meus
Dicit ergo : Sic vana salus hominis, sed nos. faciemus vir Iidem,
PSALMUS LX. Exsul petit reditum, longam vitam, et ampliationem regni Christi.
Dicit ergo : Sic exclamari, et tu exaudisti me, et hoc in petra, Christo.
PSALMUS LXII. Exsul se in Dei laudibus consolatur : praedicit hostium ruinam.
PSALMUS LXIII. Implorat Dei opem contra inimicos : peribunt, et laetabitur justus.
Dicit ergo : Tanta mala patior, propter quod salvum fac : et etiam quia
Dicit ergo : Bene solvi quae non ra- pueram, quia o Deus Pater, tuscis,
Dicit ergo : Quae praemisi, sustinui ab omnibus simpliciter, et etiam extra-
Dicit ergo : Haec mala mihi intulerunt, ego vero e contrario, orationem meam, ad te,
Dicit ergo : Sic laudabo, et placebit talis laus Deo super vitulum novellum, .
PSALMUS LXIX. Oratio ad opem Dei petendam in magnis periculis.
PSALMUS LXX. Opem Dei implorat adversus persecutores : promittit se Deo gratias acturum.
Dicit ergo : Non est similis tibi : quia quantas ostendisti, etc.
PSALMUS LXXI. Christi regnum justum, pacificum et felix precatur.
Dicit ergo : Sic sit nomen ejus benedi- ctum, et dictum est, quia ante solem
PSALMUS LXXII. Impii felices in hac vita peribunt: Domino adhaerere bonum est.
Dicit ergo : Sic invidus, instabilis fui, terrena inordinate dilexi, et nescivi,
Dicit ergo : Sic rogo ut memor sis, quia ecce inimicus, Judaeorum scilicet populus, ((improperavit
Dicit ergo : Quoniam sic est ut praemisi, propter hoc vovete, et post votum, reddite Deo vestro.
PSALMUS LXXVII. Judaeos excitat memorando beneficia et flagella Dei.
Dicit ergo : Sic dedit volatilia ad capiendum apta : et post manducaverunt, et saturati sunt, nimis,
Dicit ergo : Sic eos in rebus suis affinxit, et post misit in eos iram,
Dicit ergo : Sic est destructa vinea Judaeae, sed, o Deus virtutum, quae
PSALMUS LXXXI. Domini deorum terrae judex judices improbos arguit.
PSALMUS LXXXII. Exponit hostium improperia, et illis exsilium imprecatur.
Dicit ergo : Sic rogo, ut placatus sis avertendo malum, et culpae et paenae :
Dicit ergo : Sic nullus similis, quia Deus est qui glorificatur in consilio, sanctorum suorum :
PSALMUS XCVII. Hortatio ad congratulandum Christo venturo.
Dicit ergo : Dixi, quod psallatis, et ecce modum addo quo psallere debetis.
Dicit ergo : Sic custodiebant testimo-
PSALMUS CII. Omnes creaturas invitat ad recolenda Dei beneficia.
Dicit ergo : Benedic, anima mea, Domino. Tob. xiii, 19 : Anima mea, benedic Dominum, quoniam,
PSALMUS CIV. Hortatur ad cultum Del, memorans ejus beneficia.
Dicit ergo : Sic fuit memor testamenti, promissionis scilicet, quod testamentum disposuit ad Abraham
Dicit ergo : Haec promissa fecit, et etiam dixit. Expone, ut prius.
PSALMUS CV. Deus ob suam bonitatem laudandus : Judaeorum ingratitudo.
Dicit ergo : Haec beneficia illis contulit, et in tantum aperta, quod ipsi crediderunt, verbis ejus.
Dicit ergo : Sic confitemini confessione peccati, et praecipue laudis,
PSALMUS CVII. Dicit cor suum ad Dei cultum paratum, et ideo victoriam sperat.
PSALMUS CVIII. Opem Dei implorat, et proditori dignas paenas praedicit.
PSALMUS CX. Laudat Deum ob beneficia, et incitat ad ejus timorem.
PSALMUS CXII. Laudandus Deus super omnia excelsus et exaltans humiles.
PSALMUS CXIV. Gratiarum actio pro liberatione a periculis.
PSALMUS CXVI. Ad laudandum Deum provocatio.
PSALMUS CXVIII. Multis modis ostendit beatam pilam in legis observatione esse positam.
PSALMUS CXIX. Vitae miserias luget, ab his liberari efflagitat.
PSALMUS CXX. Securus qui se Deo committit.
PSALMUS CXXII. Actus fiduciae in Deum tempore tribulationis.
PSALMUS CXXVI. Vani hominum labores quibus non opitulatur Dominus.
PSALMUS CXXVIII. Funestus impiorum exitus.
PSALMUS CXXIX. Oratio pro precando fiducialiter peccatorum petita.
PSALMUS CXXX. Humilitatis sincera professio.
PSALMUS CXXXIII. Hortatio ad benedicendum Domino.
Dicit ergo : Sic percussit magnos reges, et fortes, . Sehon scilicet, regem Amorrhaeorum,
PSALMUS CXXXVIII. Sciens Deum nihil latere, suam in eum fiduciam profitetur.
Dicit ergo : Sic omnia cognovisti, et prima: et hoc patet, supple, quia, tu, non alius, formasti me,
PSALMUS CXXXIX. Orat pro sua salute : hostibus imprecatur.
PSALMUS CXL. Petii regi a Domino tempore persecutionis.
Dicit ergo : Domine, clamavi, tam diu est, non modo clamo primo, ad te, Clamo, Ad te,
PSALMUS CXLI. Circumdatus a Saule orat pro sua salute.
PSALMUS CXLIII Gratias agit pro victoria: petit hostium exitium.
PSALMUS CXLV. Solus beatus qui soli Deo fidit.
Dicit ergo : Tanta est ejus potentia, talis veritas et justitia, et etiam o Sion,
PSALMUS CXLVI. Hortatio ad laudandum Deum ob ejus beneficia.
PSALMUS CXLVII. Ecclesiam invitat ad laudandum Deum qui eam bonis cumulavit.
PSALMUS CXLVIII. Invitat omnes creaturas ad laudandum Deum.
PSALMUS CXLIX. Gratiarum actio pro insigni victoria.
PSALMUS CL. In omnibus et ubique Deum celebrandum profitetur.
Dicit ergo : Sic columnas confirmavi, per quas " dixi iniquis, " nolens non admonitos punire : " Nolite inique agere. " Isa. I, 16 : Quiescite agere perverse. Non sitis de illis, de quibus Jerem. IX, 5 : Ut inique agerent, laboraverunt.
" Et delinquentibus. " In prima iterum duo. Primo, ut caveant a malo opere. Secundo, de mali operis manifestatione, ibi, " Et delinquentibus dixi per eos : Nolite exaltare cornu, " peccata si feceritis defendendo, potentiam si estis in illa extollendo, et minores deprimendo. Psal. cxl, 4 : Non declines cor meum in verba, malitiae, ad excusandas excusationes, etc. Multum enim displicet Deo cum delinquens non humiliatur per delictum, sed magis extollitur. Propter hoc dicit Cassiodorus : " Quod insana laetitia ef-" fundit, tristitia salutaris exurat : quos " vulnerat elatio superbiae, sanet humi-" Iis abjectio culpae. " Item, Idem : " Nunc venit ad maximum vitium excu-" sationis quo valde laborat humanitas, " ut cum se quis non (patitur dicere cui-
" pabilem, sed tendit excusationes in " peccatis, "
" Nolite extollere in altum. " Ecce secundum. Q uasi diceret: Sic cavete a malo opere, et etiam " nolite extollere in altum, " id est, contra Deum qui altus est, " cornu vestrum, " intus blasphemando, murmurando. Dicit enim Glossa : " Si " enim humiliaveritis cornu vestrum, " Deus in vobis exaltabit suum. " Augustinus : " Cornu Christi exaltabitur in " vobis, si non fuerit exaltatum cornu " vestrum : cornu vestrum de iniquita-" te, cornu Christi de majestate. " I Reg. ii, 1 : Et exaltatum est cornu meum in Deo meo. Non sicut illi qui dicunt, Amos, VI, 14 : Numquid non in fortitudine nostra assumpsimus nobis cornua ?
Et dixi : " Nolite loqui iniquitatem adversus Deum, " ut non sit in vobis peccatum locutionis. Supra, in Psal. 8 : Iniquitatem in excelso locuti sunt. Isa. lvii, 4 : Super quem lusistis ? super quem dilatastis os, et ejecistis linguam ? Isa. LIV, 17 : Omnem linguam resistentem tibi in judicio, judicabis.
Mali homines et superbi sunt recte sicut limata, cum magno enim pondere incedunt. Isa. 1,4 : Vae genti peccatrici, populo gravi iniquitate. Cornu proferunt aliquando, sed cito retrahunt. Contra pauperes cornu emittunt, contra majores retrahunt : sed boni potestatem non timent. Psal. XCI, 11 : Et exaltabitur sicut unicornis cornu meum. Eccli. xlviii, 13: In diebus suis non pertimuit principem, et potentia nemo vicit illum.
" Quia neque ab Oriente. " Hic secundum, in quo post admonitionem malorum ut caveant, subjungitur ratio quare cavere debent: quia non poterunt evadere judicium : et dicuntur quatuor. Primo, quod nulla potest esse evasio, Secundo ratio, quare non poterunt, ibi, " Quoniam Deus judex est. " Tertio, in judicio rectitudo,ut humiliet superbum et humilem exaltet, ibi, " Hunc humiliat. " Quarto, ratio hujus rectitudinis, ibi, " Quia calix in manu Domini. "
In prima duo. Primo, quod non est possibilis evasio. Secundo, quod nec absconsio, ibi, " Nec a desertis. "
Ait enim : Sic cavete : " Quia neque ab Oriente, " veniet judex ut in Occidentem fugiatis, " neque ab Occidente, " ut in Orientem. Psal. cxxxviii, 7 et 8 : Quo ibo a spiritu tuo, et quo a facie tua fugiam ? Si ascendero in caelum, tu illic es, etc. Amos, IX, 1 : Non erit fuga eis. Fugient, et non salvabitur ex eis qui fugerit. Sap. XXI, 15 : Tuam manum effugere impossibile est. Gregorius : " Fu-" giendi via ubique deest, quia qui te " judicat, ubique est. " . " Nec a desertis montibus, " supple, venit, ut ad montes fugias, et ibi lateas. Eccli. XVI, 16 et 17 : Non dicas : A Deo abscondar, et ex summo quis mei memorabitur ? In populo magno non agnoscar : quae est enim anima mea in tam immensa creatura ? Vel sic : " Nec a desertis montibus " esse tibi poterit operimentum. Luc. xxiii, 30 : Tunc incipient dicere montibus : Cadite super nos : et collibus: Operite nos .
" Quoniam Deus judex est. " Ecce ratio evasionis impossibilis, quia Deus judicabit, qui nulli parcet. Proverb. VI, 34 et 35 : Zelus et furor viri non parcet in die vindictae, nec acquiescet cujusquam precibus, nec suscipiet pro redemptione dona plurima : et omnes bene inveniet. Gregorius : " Deus est infra om-" nia non depressus, intra omnia non " inclusus, extra omnia non exclusus, " supra omnia non elatris. " Propter hoc dicitur, Isa. II , 12 : Dies domini exercituum super omnem superbum et excel-sum. Spiritualis intelligentia plana est in Glossa.
" Hunc humiliat, et hunc exaltat. " Hic tertium, scilicet judicii rectitudo.
Quasi diceret : Sic Deus judex est, et rectus judex, quia " hunc, " Judaeum scilicet, et quemcumpue alium superbum, humiliat. Psal. cxviii, 71 : Bonum mihi, Domine, quia humiliasti me. " Et hunc, " humilem Gentilem, et quemcumque alium humilem, exaltat I Reg. II, 8 : Suscitat de pulvere egenum, et de stercore elevat pauperem. Job, v, 11 : Ponit humiles in sublime, et maerentes erigit sospitate. De utroque, Proverb. XXIX, 23: Superbum sequitur humilitas, et humilem spiritu suscipiet gloria. Eccli. x, 17 : Sedes ducum superborum destruxit Deus, et sedere fecit mites pro eis. Ezech. xvii, 24 : Ego exaltavi lignum humile, et lignum sublime humiliavi. Luc. I, 52 : Deposuit potentes de sede, etc.
" Quia calix. " Hic est quartum, ratio scilicet et causa hujus rectitudinis, sive probatio quod recte judicabit, per hoc quod jam fecit : quia scilicet legem a Judaeis abstulit,et Gentibus dedit, transferens ad ipsos spiritualem intelligentiam, illis relinquens litteralem et carnalem : et secundum 1 dicuntur hic quatuor, et extenditur littera usque ibi, " Ego autem, "
Primo, ergo monstratur Christi potentia in comparatione ad legem. Secundo, translatio ipsius ad Gentilem, ibi, " Et inclinavit. " Tertio, specificatio quantum ad quid translata sit, ibi, " Verumtamen faex ejus. " Quarto, quantum ad quid apud Judaeos remanserit, ibi, " Bibent. "
In prima duo. Primo, quod in potestate Christi sit lex. Secundo, legem describit, ibi, " Vini meri. "