Albert the Great, Summa Theologiae

Beda sic definit luxuriam, dicens: " Luxuria est libidinosae voluptatis nimius appetitus. " i. Adhuc, Idem sic: " Luxuria est concupiscentia nimiae experiendae voluptatis. "

Et videtur, quod neutra istarum definitionum sufficit.

1. Dicitur enim, Matth. v, 28: Omnis qui viderit mulierem ad concupiscendam eam, jam moechatus est eam in cordesuo. Videtur ergo, quod visu committitur luxuria, et non tantum concupiscendo et experiendo voluptatem.

2. Adhuc, Chrysostomus super idem verbum dicit sic: " Non simpliciter visum prohibuit Deus ne mulier videretur, sed propter occasionem adjunctam. " Et ideo addit: " Ad concupiscendam eam, " Unde dicit: " Non ad hoc oculos tibi fecit Deus, ut per illos introducas adulterium: sed ut creaturam videns, admireris creatorem. " Ergo visu committitur luxuria, et non experientia voluptatis tantum.

3. Adhuc, Augustinus in Regula: " Nec enim quando proceditis, foeminas videre prohibemini, sed appetere: vel ab ipsis appeti velle criminosum est. " Et post pauca addit: " Qui enim in foeminam figit oculum, et illius in seipso diligit fixum, etiam intactis ab immunda violatione corporibus fugit castitas ipsa de moribus. " Sed castitas non fugit de moribus nisi per completam luxuriam. Ergo in visu est completa luxuria, et sic non tantum est appetitus experiendae voluptatis.

4. Adhuc, Job, xxxi, 1: Pepigi foedus cum oculis meis, ut ne cogitarem quidem de virgine. Et subdit causam, infra, v. 12: Ignis est usque ad consumptionem devorans, et omnia eradicans genimina. Et constat, quod loquitur de calore libidinis: et sic videtur per hoc exerceri libidinis vitium, quod est luxuria: et sic Iterum definitiones inductae insufficientes sunt.

5. Adhuc, Threnorum, iii, 51: Oculus meus depraedatus est animam meam in cunctis filiabus populi mei. Depraedatio animae non fit nisi per actum mortalis peccati. Ergo videtur, quod per visum exercetur mortale peccatum libidinis, quod depraedatur animam: et sic ut prius.

Solutio. Dicendum, quod luxuriae vitium tripliciter consideratur, scilicet in actu, in causa, et in occasione. In. actu: tunc taeda commixtio cum non sua vel suo dicitur luxuria. In causa: tunc est in appetitu experiendae voluptatis, qui procedit ex consensu rationis. Et hoc modo definitur primis duabus definitionibus. Et istis duobus modis luxuria dicitur mortale peccatum, in occasione consideratur, quando est in oculis et in aliis signis quinque sensuum. Unde Hieronymus ad Marcellam: " Tactus et joci, risus et sibili, moriturae virginitatis solent esse principia. " Et sic loquitur Dominus, Matth. v, 28: Omnis qui viderit mulierem ad concupiscendum eam, quantum scilicet ad signum procedens in actum. Et hoc patet per Chrysostomum in Originali super idem verbum sic dicentem, quod Dominus prohibet visum: quia datur occasio homini per visum interficiendi seipsum per libidinem: et ideo addit, Ad concupiscendum eam. Et dat exemplum Chrysostomus, sicut quando porrigitur furioso gladius ut seipsum Interficiat.

Et sic intelliguntur omnes auctoritates inductae Augustini, Job, et Threnorum de oculo.

Et sic patet solutio ad totum.