MEMBRUM V. Quid est cognoscere
ARTICULUS I. De medio quod est vestigium.
PARTICULA I. An vestigium Creatoris sit in creatura ?
ARTICULUS II. De medio quod est imago.
MEMBRUM III. Quanta sit simplicitas Dei ?
ARTICULUS I. Quid sit aeternitas ?
PARTICULA I. ''Quid sit aeternitas nomine ?
ARTICULUS II. Quid sit aeternum ?
MEMBRUM II. De aeviternitate sive aevo.
MEMBRUM III. De tribus passionibus propriis veritatis.
PARTICULA I. An omnis veritas sit aeterna ?
MEMBRUM IV. De oppositione veri et falsi.
ARTICULUS II. De communi intentione boni.
ARTICULUS III. De singulis differentiis bonorum.
ARTICULUS II Quis sit actus proprius summi boni ?
ARTICULUS I. Utrum omni bono opponatur malum ?
MEMBRUM I. Utrum in divinis sit generatio ?
MEMBRUM IV. Cujus sit procedere ?
MEMBRUM I. Quid sit in divinis esse Filium ?
ARTICULUS I. ''De multiplicitate verbi .
MEMBRUM I. De intentione principii.
MEMBRUM II. De ordine naturae in divinis ?
ARTICULUS I. Utrum ordo sit in divinis ?
MEMBRUM II. De definitione hujus nominis,
MEMBRUM IV. De comparatione personae ad essentiam .
ARTICULUS I. An Deus sit causa rerum formalis
MEMBRUM II. Utrum Deus sciat per medium vel non ?
MEMBRUM II. Utrum praescientia sit causa rerum
MEMBRUM IV. Utrum praescientia Dei falli possit
MEMBRUM I. Quid sit praedestinatio ?
MEMBRUM I. Quid sit reprobatio
MEMBRUM IV. Quibus modis sit providentia ?
ARTICULUS III. Quis sit providentiae proprius effectus ?
ARTICULUS V. De modis providentiae.
ARTICULUS II. Quid sit fatum ?
ARTICULUS I. Utrum Angelus impleat locum ?
TRACTATUS XIX. DE POTENTIA DEI.
MEMBRUM II. De causalitate divinae voluntatis ?
PARTICULA I. Utrum mala fiant voluntate Dei
TRACTATUS I. DE PRIMO PRINCIPIO.
ARTICULUS III. Unde in creaturis veniat mutabilitas ?
PARTICULA I. Quare creaturae dicantur
MEMBRUM I. De errore Platonis.
PARTICULA II. Utrum una materia sit omnium ?
PARTICULA III. Utrum materia sit aeterna
QUAESTIO XII. Ubi Angeli creati sunt ?
MEMBRUM I. De ratione naturaliter insita.
MEMBRUM II. Utrum memoria conveniat Angelis ?
PARTICULA I. Utrum Angeli intelligant per species ?
MEMBRUM IV. De voluntate in Angelis.
MEMBRUM. V. A quo causetur ista libertas in Angelo ?
MEMBRUM I. Quid appetierit malus Angelus ?
PARTICULA I. Utrum sensus sint in daemone?
ARTICULUS III. Utrum synderesis sit in daemone ?
MEMBRUM II. Quis sit actus superioris in inferiorem ?
MEMBRUM III. Qui sint modi tentandi, et quot ?
MEMBRUM II. De veris miraculis absolute.
ARTICULUS I. Quid sit miraculum
ARTICULUS III. Quid sit miraculosum ?
MEMBRUM II. Per quid fiant miracula ?
MEMBRUM IV. Ad quid mittantur Angeli ?
MEMBRUM I. Utrum Angeli loquantur
MEMBRUM II. Quo sermone Angeli loquantur ?
MEMBRUM II. De effectu custodiae Angelorum .
ARTICULUS I. Cujus naturae sit ista divisio
ARTICULUS III. De ordine dividentium et divisi .
PARTICULA III ET QUAESITUM SECUNDUM.
MEMBRUM III. De tertia hierarchia.
ET QUAESITUM SECUNDUM, De proprietatibus Archangelorum ?
ARTICULUS I. De hoc quod dies tribus modis accipitur.
ARTICULUS I. Quid dicitur firmamentum
MEMBRUM II. Utrum omnia ad hominem ordinentur ?
MEMBRUM II. Utrum Adam ex accepto stare potuit
MEMBRUM III. Quid sit superior portio rationis ?
MEMBRUM IV. Quid sit inferior portio rationis ?
MEMBRUM II. De actibus liberi arbitrii.
MEMBRUM III. Quid sit gratia definitione
ARTICULUS I. Quid sit synderesis ?
MEMBRUM III. Qualiter gratia differat a virtute
MEMBRUM I. Qualiter gratia augetur ?
MEMBRUM I. Quid sit virtus in genere ?
MEMBRUM II. Quid sit peccatum originale ?
MEMBRUM III. Quid sit peccatum originale definitione ?
ARTICULUS II. De causa originalis peccati.
ARTICULUS III. De modo traductionis originalis peccati.
MEMBRUM I. Quid sit concupiscentia sive fomes ?
MEMBRUM III. Quid sit peccatum
MEMBRUM I. Quid sit mortale peccatum ?
ARTICULUS I. Utrum inanis gloriae sit peccatum ?
ARTICULUS IV. In quo differat inanis gloria a superbia?
MEMBRUM II. De filiabus invidiae ?
MEMBRUM II. De filiabus acediae, quot et quae sint ?
MEMBRUM II. De filiabus avaritiae.
MEMBRUM II. De filiabus gulae.
MEMBRUM I. Quid sit personarum acceptio ?
De tactibus immundis, osculis, et amplexibus, si sint peccata ? Et, De differentia eorum quae sunt fornicatio, adulterium, stuprum, meretricium sive scortum, sacrilegium, incestus, et sodomia.
Quarto, Quaeritur de tactibus immundis, et osculis, et amplexibus, quae quidam dicunt non esse peccatum: qui se dicunt esse de novo spiritu. Et est novella haeresis ex antiqua Pelagii haeresi orta.
1. Quod autem peccatum sit, probatur:
1. Ad Ephes, v, 3 et 4, ubi Apostolus sic dicit: Fornicatio autem, et omnis immunditia, aut avaritia, nec nominetur in vobis, sicut decet Sanctos: aut turpitudo, Glossa, " In osculis et amplexibus: aut stultiloquium, Glossa, " Ut blanda verba: " aut scurrilitas, quae ad rem non pertinet, Glossa, " Quae a stultis curialitas dicitur, " sed magis gratiarum actio.
2, Adhuc, Proverb, vi, 27 et seq,:
Numquid potest homo abscondere ignem in sinu suo, ut vestimenta illius non ardeant ? aut ambulare super primas, ut non comburantur plantae ejus ? Sic qui ingreditur ad mulierem proximi sui, non erit mundus cum tetigerit eam,
3. Adhuc, Eccli, ix, 12 et 13: Cum aliena muliere ne sedeas omnino, nec accumbas cum ea super cubitum: et non alter ceris cum illa in vino, etc.
Constat ergo, quod illa prohibita sunt tam in Veteri quam in Novo Testamento: nec potest assignari causa, quare prohibita sunt, nisi quia sunt ad libidinem incitamenta et turpia. Ista autem peccata non possunt ad aliud peccatum reduci nisi ad luxuriam. Sunt ergo signa et quaedam incitamenta luxuriae. Ergo sunt peccata.
4. Adhuc, Rhetor arguit sufficienter ab adjunctis sic: Iste est errabundus de nocte: ergo est adulter, vel fur. Cum ergo ista proximius sint adjuncta luxuriae, ex his potest argui, quod haec talia faciens luxuriosus sit: ergo sunt peccata.
5. Adhuc I ad Thessal, v, 22: Ab omni specie mala abstinete vos. Nec potest negari, quin ista sint species mali. Ergo abstinendum est ab eis: ergo sine peccato non fient, cum auctoritate Apostolica prohibita sint.
6. Adhuc, Ad hoc facit auctoritas Hieronymi ad Marcellam superius inducta: " Tactus et joci, et risus et sibili, moriturae virginitatis solent esse principia. " Et quod moriturae virginitatis principium est, videtur esse peccatum etiam mortale. Ergo videtur, quod ista sint etiam peccata mortalia.
7. Adhuc, Eccli, xxvi, 12: Fornicatio mulieris in extollentia oculorum, ei in palpebris illius agnoscetur. Si ergo propter extollentiam oculorum reputatur mulier fornicaria et fornicationem concupiscens, a proximioribus signis quam sit extollentia oculorum multo magis reputatur fornicaria, Proximiora autem signa sunt amplexus et tactus impudici, quam extollentia oculorum: ergo ab his arguitur fornicaria vel fornicator. Ergo sunt peccata, et ad mortale peccatum
quod est luxuria, inducentia.
Ulterius quaeritur de differentiis quae assignantur a Sanctis de ipso peccato quae sunt fornicatio, adulterium, stuprum, meretricium sive scortum, sacrilegium, incestus, sodomia.
Et quaeritur, Quae sit differentia in his, ex quo omnia ad luxuriam reducuntur?
Solutio. Ad primum dicendum., quod in omnibus signis quae inducta sunt, peccatum est: et puto, quod signum mortalis peccati. Et hoc accipitur ex alia auctoritate superius inducta, Matth. v, 28: Omnis qui viderit mulierem ad concupiscendum eam, jam moechatus est eam in corde suo: cum tamen visus sit signum remotum: multo magis reputatur jam moechatus in corde a signo propinquo. Talia autem signa propinquissima sunt, ut jam dictum est, maxime propter dictum Augustini in Regula : " Cum sibi invicem conspectu mutuo corda nuntiant impudica, etiam intactis ab immunda violatione corporibus fugit castitas ipsa de moribus. " Constat autem, quod peremptivum castitatis in moribus peccatum mortale est: ergo talia sunt peccata mortalia. Et inducit Augustinus illud Proverbiorum, xv, 26: Abominatio Domini cogitationes malae.
Unde omnia adducta procedunt sicut adducta sunt.
Et per hoc patet solutio ad primam partem quaestionis.
Ad secundum quaesitum dicendum, quod differentia est inter ea haec scilicet secundum, dicta Sanctorum, quod fornicatio est quando solutus cognoscit solutam abusu naturali. Adulterium quo conjugalis thorus violatur. Unde dicitur adulterium ad alienum, thorum accessus. Stuprum autem est, ut dicit Hieronymus, quando virginalis integritas per concu- bitum dissipatur. Meretricium vero, ut idem dicit, quando aliqua vel aliquis e locatione corporis turpe lucrum insequitur. Et propter hoc etiam dicitur scortum: quia turpissimum est, cum dicat Aristoteles, quod meretrix melior est quam fornicatrix: quia fornicatrix nihil boni habet, nec in ratione, nec in corde: meretrix autem ad aliquid boni intendit, pretium scilicet. Unde Dominus, Ezechiel. xvi, 34, dicit improperando: Factum est in te contra consuetudinem mulierum in fornicationibus suis, et post te non erit fornicatio: in eo enim quod dedisti mercedes, et non accepisti, factum est in te contrarium, Fornicatrix. enim ob hoc dicta est, quod antiquitus non habebant privatam familiam, sicut dicitur in II Ethicorum: et propter hoc ne abuterentur se peccato contra naturam per mollitiem tangentes seipsos: cum, sicut dicitur in III Physicorum, propter confricationem continue equitantes in equis maxime titillant ad libidinem, permittebatur ab antiquis, quod, occurrerent eis puellae vagae, quae sub fornicibus, id est, arcubus triumphalibus supponebant se eis: et propter hoc fornicatio a fornice dicta est. Sacrilegium autem licet communiter dicatur laesio communis sacrae rei, tamen in specie luxuriae dicitur coitus cum moniali et clerico vel alia consecrata persona,, quae voto castitatis est obligata. Incestus vero est violatio personae vel sanguine vel affinitate conjunctae. Sodomia est peccatum contra naturam, masculi cum masculo, vel foeminae cum foemina. IV quo dicitur, ad Roman. i, 26 et 27: Tradidit illo? Deus in passionem ignominae, scilicet ut faciant quae non conveniunt. Nam foeminae eorum
mutaverunt naturalem usum, in eum usum qui est contra naturam. Similiter
autem et masculi, relicto naturali usu foeminae, exarserunt in desideriis suis in invicem, masculi in masculos turpitudinem operantes, ei mercedem quam oportuit erroris sui, in semetipsis recipientes. Si quaeratur, Quod istorum sit majus peccatum?
Dicendum, quod deformitas omnium peccatorum mensuratur tribus, scilicet gratia, ratione, et natura. Et illud quod est contra gratiam, rationem et naturam, maximum est, sicut est sodomia. Quod autem est contra gratiam et rationem, post hoc majus est, sicut adulterium: quod sicut dicit Hieronymus, secundum locum tenet in paenis. In aliis autem quantitas peccati est secundum quantitatem boni quod privat. Unde stuprum majus est quam fornicatio, et sacrilegium et adulterium: minimum autem meretricium et fornicatio: nullum autem peccatum concubitus matrimonialis. Sapient. iii, 13: Felix est sterilis, et incoinquinata, quae nescivit thorum in delicto, habebit fructum in respectione animarum sanctarum.