MEMBRUM. II.

Quid sit negligentia ? et, Utrum sit indifferens peccatum, vel veniale, vel mortale ?

Secundo quaeritur, Quid sit negligentia ?

Et videtur, quod non sit vitium per suum oppositum: quia 1. Si ipsum est vitium, oppositum suum quod est diligentia, esset virtus: et hoc non est verum, sed est dispositio concomitans omnem actum virtutis: ergo negligentia non est vitium, sed dispositio concomitans actus peccatorum.

2. Adhuc, Dicit Philosophus in Ii Ethicorum, quod prohaeresis est habitus electivus rectam faciens electionem. Huic autem opponitur negligentia, quando aliquis non recte eligit, nec est. diligens circa electionem. Prohaeresis vero est dispositio circa actum rectae electionis. Ergo negligentia est dispositio mala circa actum peccatorum in

eligendo male, sive omissionis rectae electionis: et sic videtur, quod non sit in genere vitii, sed dispositio tantum.

Contra:

1. Jerem, xlviii, 10: Maledictus qui facit opus Domini fraudulenter, et maledictus qui prohibet gladium suum a sanguine. In hac sacra Scriptura non interminatur maledictio nisi propter peccatum mortale, quod est actus vitii. Ergo videtur, quod negligentia sit actus vitii et peccatum.

2. Adhuc, Malach, i, 14, super illud: Maledictus dolosus, qui habet in grege suo masculum, et votum faciens, immolat debile Domino. Hieronymus: " Qui claudam et quasi sorde maculatam offert hostiam, reus est sacrilegii: quanto magis qui partem sui corporis et illibatae animae puritatem amplexibus summi regis non parat, punietur, si negligens fuerit. " Sed non punitur nisi peccatum. Ergo negligentia est peccatum et actus vitii alicujus.

Ulterius quaeritur, Utrum indifferens sit, vel veniale, vel mortale peccatum ?

Et videtur, quod indifferens sit.

Proverb, xii, 4: Mulier diligens corona est viro suo. Et constat, quod loquitur de diligentia domus, de qua dicitur, Proverb, xxxi, 27: Consideravit semitas domus suae, et panem otiosa non comedit. Constat, quod illa diligentia cui opponitur negligentia, non sit actus meritorius virtutis, cum sit circa temporalem custodiam. Ergo opposita negligentia non est actus vitii demeritorii. Et sic videtur, quod sit indifferens secundum Theologum, licet apud civilem aliquid habet reprehensionis.

Contra videtur, quod sit veniale. Eccli. vii, 34: De negligentia tua purga te cum paucis. In lege sacrificia ordinata sunt magna et multa contra mortalia peccata, pauca et parva contra venialia. Si ergo de negligentia expurgatur homo cum paucis, negligentia erit veniale peccatum, et non indifferens neque mortale,

Sed contra hoc videntur esse auctoritates Jeremiae et Malachiae supra inductae, ex quibus expresse videtur concludi, quod sit mortale peccatum.

Solutio. Attendenda est auctoritas Augustini super illud Jacobi, iii, 2: Si quis in verbo non offendit, hic perfectus est vir. Hoc tractans in libro de Natura " et gratia sic dicit: " Non hoc dicit Apostolus Jacobus ideo, ut in nos mali dominationem per negligentiam permanere patiamur, sed ut ad domandam linguam divinae gratiae poscamus auxilium: ut quod nos nostris viribus non valemus, adjutorio Dei suppleamus. " Secundum hoc ergo dicendum est, quod negligentia proprie dicit privationem diligentiae et eligentiae circumstantiae actuum nostrorum, scilicet quando, ubi et quomodo oportet facere actus nostros. Et secundum hunc modum non est vitium, sicut nec diligentia virtus.

Et secundum hoc patet solutio ad duo prima: quia sic procedunt.

An id quod objicitur de Jeremia et Malachia, dicendum quod pro certo aliquando est veniale, et aliquando est mortale, etiam aliquando indifferens, sicut et otiosum. Quando enim est circa verba communia in quotidianis locutionibus et indifferentibus, indifferens est, sicut dicitur in VIII Ethicorum, quod amici convenientes in collocutionibus talibus conterunt totos dies. Et difficile esset dicere, quod peccarent mortaliter in talibus, vel venialiter: quia de indifferentibus sunt collocutiones amicorum.. Et talis negligentia non privat nisi rationem considerationis theoricae sive intellectus theorici, non considerans quid, et quando, et ubi loquendum sit. Veniale autem peccatum est, quando est circa actus venialium, sicut in cibo, et potu, et aliis hujusmodi, in quibus homo delectatur citra Deum. Quia difficile esset dicere, quod ipsi actus essent peccata venialia, et inconsideratio sive negligentia circa ipsos est mortale peccatum. Mor- tale vero peccatum est, quando negligitur circumstantia loci, vel temporis cadens in praecepto, sicut quando aliquis negligit dare eleemosynam quando debet, et ubi debet, et cui debet, hoc est, tempore necessitatis: quia tunc perimit charitatem. I Joan. iii, 17: Qui habuerit substantiam hujus mundi, et viderit fratrem, suum necessitatem habere, et clauserit viscera sua ab eo, quomodo charitas Dei manet in eo ? Tunc enim est mortale peccatum. Proverb, xxv, 21: Si esurierit inimicus tuus, ciba illum: si sitierit, da ei aquam bibere. Unde alibi dicitur: . " Pasce fame morientem: si non paveris,

occidisti. ", Et per hoc patet solutio ad totum.