MEMBRUM I.

Utrum ista divisio sit sufficiens ?

Videtur autem, quod ista divisio sit in nullo sufficiens.

1. Omnis enim divisio bona sub aliquo univoco datur communi. Si ergo ista divisio: Omne quod est in mundo, concupiscentia carnis est, etc, bona est, oportet quod ista tria ad aliquod commune reducantur quod univoce praedicatur de ipsis. Et videtur, quod hoc non sit, nisi concupiscentia: quia, dicit Augustinus in libro de Vera religione : " Homines serviunt cupiditati triplici, scilicet voluptatis, vel excellentiae, vel spectaculi. " Sed cupiditas voluptatis est concupiscentia carnis: cupiditas excellentiae, superbia vitae: cupiditas spectaculi, concupiscentia oculorum. Ergo cupiditas sive concupiscentia est illud commune ad quod ista tria reducuntur.

2. Adhuc, Matth. xxvi, 44: Oravit ertio, eumdem sermonem dicens. Dicit

Glossa ibidem: " Est concupiscentia carnis, oculorum, et ambitio saeculi. Haec tria sunt ista expresse quae a Joanne ponuntur. " Ergo videtur, quod ista sub hoc communi quod est concupiscentia, contineantur.

3. Adhuc, Augustinus in libro de Doctrina Christiana: " Cupiditatem voco motum animi ad fruendum se, proximo, et quolibet corporeo non propter Deum. " Sed talis motus communis est his tribus. Ergo cupiditas communis est his tribus.

Contra:

Sicut contingit peccare per concupiscentiam, ita contingit peccare per contemptum. Et constat, quod contemptus non potest reduci ad concupiscentiam: quia contemptus est motus irascibilis potentiae, concupiscentia autem concupiscibilis. Cum ergo omnia peccata, sicut dicit Glossa, sub bis tribus contineantur, et non omnia peccata ad cupiditatem reducantur, videtur quod cupiditas non sit illud commune sub quo ista tria continentur.

Ulterius videtur, quod divisio non sit sufficiens: multa enim peccata sunt, quae ad nullum istorum reducuntur, sicut peccatum infidelitatis, et peccatum scandali, et peccatum ignorantiae, et peccatum timoris, in quo homo repentina et insolita exhorrescit, sicut dicit Augustinus in libro X Confessionum,

Solutio. Ad haec omnia solvendum est per Glossam Augustini, quae ibidem est sic super illud, Omne quod est in mundo: " Omnes dilectores mundi nihil habent nisi haec tria, quibus omnia genera vitiorum comprehenduntur. Concupiscentia carnis est desiderium omnium eorum quae ad voluptatem et delicias corporis pertinent, ut cibus, potus, concubitus, et hujusmodi. Concupiscentia oculorum est omnis curiositas, quae fit in discendis artibus magicis, in contemplandis spectaculis, in supervacuis acqui- rendis rebus temporalibus, in dignoscendis carpentisque vitiis proximorum. Superbia vitae est, cum quis se jactat in honoribus, magnas familias expetit. Per haec tria victus est Adam: quia cibum vetitum concupivit ex concupiscentia carnis, voluit scire bonum et malum ex concupiscentia oculorum, voluit esse sicut Deus ex superbia vitae. Haec tria vicit Christus: quia non est captus amore panis corporalis: non descendit de pinna, quod esset tentare Deum: super regna mundi extolli noluit. "

Dicendum ergo, quod haec divisio bona est et sufficiens, et sub hoc communi quod est cupiditas, continetur. Sed cupiditas dicitur tribus modis. Primo enim modo dicitur pronitas ad peccandum, ex originali peccato causata: et sic non sumitur hic prout est commune ad ista tria. Secundo modo dicitur concupiscentia ad delectabilia carnis pertinentia: et sic iterum non potest esse commune ad ista tria. Tertio modo dicitur amor illicitus cujuscumque rei temporalis, et hoc modo sumitur hic. Et sic est commune ad haec tria. Et sic omne peccatum fit ex concupiscentia. Qui enim contemnit unum, ideo contemnit, quia amat alterum. Et qui scandalizat, in hoc scandalizat, quod illicite concupiscit. Et qui ignorat, ideo ignorat, quia occupatur quibusdam quae concupiscit, ex quibus impeditur addiscere quae tenetur scire. Qualiter autem omne peccatum reducatur ad ista tria tam in spiritualibus quam in corporalibus, patet ex Glossa paulo ante inducta.

Per hoc quoque patet solutio ad totum.