MEMBRUM II.

De singulis membris istius divisionis in speciali.

Tertio, Quaeritur de singulis membris istius divisionis. Et hoc est quaerere, Quae peccata ad singula istorum pertinent ? Licet enim hoc valde expresse determinatum sit in Glossa inducta, tamen quaedam dubia remanent, et maxime propter id quod dictum est de concupiscentia oculorum, ad quam, ut dicit Glossa, pertinet studium in magicis et necromanticis, quae etiam ab Ecclesia interdicta sunt.

Quaeritur ergo, Utrum etiam alia studia sicut in naturalibus et geometricis et hujusmodi ad concupiscentiam oculorum pertineant?

Et videtur, quod non. Illa enim sunt studia laudabilia, et multum conferunt ad scientiam Scripturarum.

Contra hoc tamen quidam objiciunt,

1, Ex verbis Senecae, qui dicit: " In tanta necessitate temporum doces me terram mensurare, qui meipsius ignoro mensuram. " Quasi dicat: Hoc supervacuum est. Ergo videtur, quod studium in talibus pertineat ad concupiscentiam oculorum, sicut et in magicis.

2. Adhuc, Baruch, iii, 23: Filii Agar, qui exhauriunt prudentiam quae de terra est, negotiatores Merrhae et Theman, ei fabulatores, et exquisitores prudentiae et intelligentiae: viam autem sapientiae nescierunt, neque commemorati sunt semitas ejus. Videtur ergo, quod omnium talium inquisitio pertineat ad curiositatem vel concupiscentiam oculorum: eo quod tales res supervacuae sunt. Dicit enim Glossa inducta, quod investigatio supervacua rerum ad nos non pertinen- tium, ad concupiscentiam oculorum pertinet, sicut investigatio conscientiae alienae et secretorum alienorum.

Ulterius quaeritur, Quid pertineat ad concupiscentiam carnis?

1. Dicit autem Glossa, quod ea quae pertinent ad gulam et ad luxuriam. Et secundum hoc ratio ciborum pertinet ad concupiscentiam carnis, quae tamen quando fit causa infirmitatis, non videtur esse mala.

2. Adhuc, Coitus cum sua concessus est ab Apostolo, I ad Corinth. vii, 2: Unusquisque suam uxorem habeat. Propter fornicationem vitandam dicit Glossa. Tunc videtur, quod hoc cum sit licitum, ad concupiscentiam carnis non pertineat: quia dicitur, Matth. vii, 18: Non potest arbor bona malos fructus facere, neque arbor mala bonos fructus facere.

Similiter quaeritur de superbia vitae. Ab illa autem non videtur oriri nisi superbia, et forte inanis gloria. Invidia autem et detractio et hujusmodi ad nullam istarum radicum videntur reduci: cum tamen dicat Glossa superius inducta, quod ista tria universales radices sint omnium malorum quae sunt in mundo.

Solutio, Dicendum, quod omne malum ad has tres radices reducitur, sicut dicit Glossa, et verum dicit.

Et quod primo de concupiscentia oculorum objicitur, dicendum quod concupiscentia oculorum dicitur concupiscentia quinque sensuum. Et hoc propter hoc, quia dicit Augustinus, quod visus tenet principatum in sensibus: et ideo concupiscentia oculorum plus quam ab aliis sensibus denominatur. Unde omnis curiosa et superflua investigatio rerum ad sensus interiores vel exteriores pertinentium, dicitur reduci ad concupiscentiam oculorum. Studia tamen laudabilium et bonorum, sicut studia liberalium scientiarum,, bona sunt: et ideo ad ma- lam radicem non ordinantur. Sed studia magorum et necromanticorum, quia

mala sunt et superflua, et ab Ecclesia interdicta: et licet actibus exterioribus non subjaceant, tamen imaginationi, subjacent, quae dicitur sensus interior. Quia dicit Avicenna, quod decem sunt sensus hominis, quinque exteriores, et quinque interiores. Exteriores sunt visus, auditus, odoratus, gustus, et tactus. Interiores sunt sensus communis, imaginatio, phantasia, aestimativa, et memoria. De quibus dicit Augustinus super Genesim ad litteram, quod licet exteriores divisi sunt, tamen cum ad interiores reducuntur, omnes visus dicuntur. Et propter hoc etiam visio in tres dividitur, scilicet sensibilem, imaginariam, et intellectualem, sicut dicit ibidem.

Ad id quod quaeritur, Quid pertineat ad concupiscentiam carnis ?

Dicendum, sicut dicit Glossa, quod sila omnia quae pertinent ad gulam, luxuriam, et hujusmodi. Tamen concubitus matrimonialis in quo nihil est nisi solutio debiti, ad hoc non pertinet, sed ad justitiam scilicet: nisi esset, sicut dicit Hieronymus, quod intentionem matrimonii non haberet, nec fidem, nec prolem, nec sacramentum intueretur: de quo dicitur in sententiolis Sexti Pythagorici, quod ardentior amator propriae conjugis adulter est, ille scilicet qui nec modum naturae servat, nec bonum matrimonii considerat.

Quod autem de superbia vitae dicitur et invidia et detractione et his qua?, ad invidiam pertinent, quod ad superbiam reducantur, dicendum quod reducuntur ad eam: talis enim reginae, scilicet superbiae, semper est invidia cum suis filiabus pedissequa.